Khám phá vẻ đẹp triết lý Wabi Sabi của người Nhật

 

Wabi và Sabi là hai thuật ngữ có thể được sử dụng riêng biệt trong tiếng Nhật bắt nguồn từ khái niệm về sự thiếu thốn, tách biệt khỏi những xa hoa vật chất như một cách sống đi tìm sự giàu có cho tâm hồn.

Wabi được hiểu là cảm giác yên bình tĩnh lặng với những gì giản dị nhất. Sabi nếu dịch nôm na là sự bừng nở của thời gian. Xuất phát từ nghĩa gốc là rỉ sét, trải qua hàng thế kỷ kết tinh từ những nghiền ngẫm của người Nhật về chu trình phai tàn của vạn vật trong tự nhiên, ngày nay Sabi trở thành ám chỉ cho vẻ đẹp khuất lấp từ sức nặng của thời gian: đơn côi trong lớp bụi mờ nhưng ẩn sau đó là phẩm giá và khí chất thanh nhã.

Kết hợp lại với nhau, Wabi Sabi là đại diện cho mọi vẻ đẹp thuần khiết đúc rút từ ba sự thật hiển nhiên của tự nhiên: không gì vĩnh hằng, bất biến; không gì trọn vẹn và không có gì hoàn hảo (theo Richard Powell).

 

Bắt đầu nhen nhóm từ khoảng thế kỷ XII – XIV, triết lý Wabi sabi của người Nhật ban đầu là kết quả của sự xâm nhập Đạo giáo và đặc biệt là Thiền Phật vào cách sống và cảm nhận về cái đẹp của người Nhật.

Theo các nhà nghiên cứu, Wabi Sabi dần đi vào đời sống người dân vào thế kỉ 15, khi đó cuộc sống không công nghiệp hóa như bây giờ và các sản phẩm hàng hoá đều được làm thủ công, chúng luôn có những khuyết điểm. Wabi Sabi hướng con người tới việc cảm nhận cái đẹp của những khiếm khuyết đó, nhìn ra mặt còn lại của vấn đề.

Mãi đến thế kỷ XVI triết lý Wabi Sabi mới thực sự hoàn thiện để bước lên vị trí độc tôn trong quan niệm thẩm mỹ nhờ sự phát triển rực rỡ của trà đạo Nhật Bản. Sự phát triển này đồng hành với một huyền thoại mang tên Sen no Rikyu (1522 – 1591) (người đầu tiên sử dụng chiếc ấm bình dân cùng với những cái chén đã sứt thay vì những thiết kế tinh xảo đắt tiền từ Trung Quốc để tiến hành nghi thức trà đạo), 

 

Tìm thấy vẻ đẹp trong những khiếm khuyết