Tiết Tiểu Mãn rơi vào thời điểm nào trong năm? Đặc trưng tiết khí này là gì?

Thứ Năm, 19/05/2016 11:28 (GMT+07)
Mục lục (Ẩn/Hiện)

Tiết Tiểu mãn đứng thứ 8 trong 24 tiết khí, đánh dấu nhiều sự thay đổi về thời tiết và sức khỏe con người. Đây là thời điểm rất quan trọng đối với sản xuất nông nghiệp.


Bạn có biết: 24 tiết khí trong năm có những tên gọi gì, thời gian tương ứng, đặc điểm, ý nghĩa ra sao?

1. Tiết Tiểu Mãn là gì?

 
 
Tiểu Mãn là tiết khí thứ 8 trong 24 tiết khí, là thời điểm Mặt Trời tạo với đường xích đạo góc 60 độ. Theo dân gian tiết Tiểu Mãn kéo dài từ ngày 20, 21 tháng 5 đến mùng 5 tháng 6. 
 
Tiết khí Tiểu Mãn sẽ bắt đầu ngay khi tiết Lập Hạ kết thúc và kết thúc trước khi bắt đầu tiết Mang Chủng. Trong năm 2020, tiết Tiểu Mãn bắt đầu vào ngày 21 tháng 5 (tức 29 tháng 4 âm lịch).
 
Tiểu Mãn được hiểu là sự chuẩn bị cho sự đủ đầy về lương thực. Tại sao lại chỉ mới là “chuẩn bị”, bởi đây là thời điểm các loại lương thực vào đòng hay các loại cây trái, hoa màu, ngũ cốc đang vào mùa kết hạt, chưa chín muồi để có thể thu hoạch được. 
 
Tiết Tiểu Mãn có thể chia thành 3 khoảng thời gian rõ rệt dựa trên các hiện tượng thiên nhiên. Thời gian đầu, các cây diếp đắng xanh tươi sum suê, sau đó cây tề thái (cây mã thầy) lần lượt lụi tàn, đó chính là khoảng thời gian thứ hai. Cuối cùng, tại những ngày cuối của tiết Tiểu Mãn các loài cây tiếp tục quá trình phát triển của bản thân.

Đây là một trong những tiết khí quan trọng trong 24 tiết khí. Đây là thời điểm chấm dứt tình trạng khô hạn, thiếu nước sinh hoạt, sản xuất do nắng nóng đầu mùa hạ. 
 
Khi vào tiết Tiểu Mãn, dân gian ta có phong tục cúng lễ để cây cối phát triển thuận lợi, nguồn cá dồi dào. Ngoài ra, vào dịp này, mọi người thường ăn các món có tác dung làm mát, dưỡng sinh như ngó sen, đậu phụ, rau diếp đắng, uống trà.

2. Tiết Tiểu Mãn có đặc điểm và ý nghĩa gì đặc biệt?

 

- Đặc điểm thời tiết, khí hậu:


Thời điểm này, hoạt động của khối khí đại dương kết hợp với sự tăng cường của nền nhiệt độ và ánh sáng khiến lượng mưa nhiều, tạo nên lũ nhỏ ở các khu vực sông, suối.
 
Thế nên Tiểu Mãn còn có nghĩa là “lũ nhỏ”, đây là hiện tượng tự nhiên thường gặp ngay sau thời điểm Lập Hạ. Vào thời kỳ trước và sau tiết Tiểu Mãn, lượng mưa thường rất lớn, nhiều năm mưa to đã gây ra những trận lũ nhỏ và vừa.

Lũ Tiểu Mãn thường không lớn nhưng lại là nguồn cung cấp nước quan trọng cho sinh hoạt, sản xuất nông nghiệp, bổ sung cho nước cho hồ chứa trước khi đến mùa khô hạn thiếu nước. 

- Hoạt động sinh giới:


Dễ thấy trong thời gian diễn ra tiết khí này, thực vật sẽ sinh trưởng và phát triển mạnh, một số cây bắt đầu thụ phấn và kết hạt, đặc biệt là những cây lương thực như lúa, ngô, ngũ cốc... 
 
Các loài sinh vật trong thời điểm này cũng hoạt động rất mạnh vì nhiệt độ cao, ánh sáng mạnh, độ ẩm lớn nên những loài sinh vật đang trong kỳ sinh trưởng luôn có một nguồn thức ăn rất dồi dào. Tuy nhiên, các loại vi sinh vật phát triển mạnh cũng là làm tăng nguy cơ gây bệnh cho cây trồng, vật nuôi, gia súc và cả con người nữa. Người nông dân cũng cần hết sức lưu ý.

Tiết khí Tiểu mãn với lưu lượng nước sông suối dâng lên, dồi dào nên các loài thủy sản cũng bắt đầu vào mùa sinh sản. Các hoạt động về nghề cá bắt đầu có nhiều thu hoạch trên khu vực các con sông.
 

- Tác động tới con người:

 
Cuộc sống của con người cũng có sự thay đổi mạnh mẽ trong tiết Tiểu Mãn, đặc biệt là với người nông dân. Họ trở nên tất bật hơn so với các tiết khác trong năm do mùa màng, cây cối đều phát triển mạnh nên việc thu hoạch, chăm sóc cây trái là ưu tiên hàng đầu. 
 
Bên cạnh đó, việc theo dõi đê điều để chuẩn bị cho công tác phòng chống bão lũ cũng là vấn đề rất được quan tâm. 
 
Trong tiết Tiểu Mãn, con người cũng dễ mắc phải những căn bệnh khác nhau. Ví dụ như các bệnh thuộc hành Hỏa: máu huyết, tim mạch, huyết áp, tuần hoàn, tai biến, đội quỵ… Các bệnh truyền nhiễm, lây lan, ví dụ như sốt rét, sốt xuất huyết... Do thời tiết oi bức, độ ẩm, ánh sáng đều cao nên nhiều người có thể bị cảm, bị sốc nhiệt do thay đổi nhiệt độ đột ngột. 
 
Vì vậy, thời điểm này cần sử dụng nguồn thực phẩm an toàn, hợp vệ sinh, hạn chế sử dụng thực phẩm có nhiều dầu mỡ, giảm lượng muối trong thực phẩm, tăng cường uống nước, sử dụng các loại thực phẩm có tính mát… 

3. Ý nghĩa tiết Tiểu Mãn theo ngũ hành, phong thủy?
 

Theo ngũ hành, tiết khí này rơi vào thời điểm giữa và cuối tháng 4 âm lịch thường có Hỏa khí rất vượng. Do vậy những người sinh vào tiết này thường có tư chất sáng suốt, trọng lễ nghĩa, tác phong tốc hành, nhiều khi vội vã, hấp tấp, nhiệt tình nhưng đa cảm, khó kiềm chế cảm xúc...
 
 
Vào tiết Tiểu Mãn thì ngũ hành Hỏa vượng, đây là khoảng thời gian may mắn với những người thuộc mệnh Hỏa và Thổ. Người thuộc 2 mệnh này sẽ gặp nhiều thuận lợi trong công việc, làm ăn kinh doanh hiệu quả do có đầu óc sáng suốt, nhạy bén.
 
Ngược lại, những người thuộc mệnh kị Hỏa sẽ phải đối diện với nhiều khó khăn, thử thách trong công việc và trong cuộc sống. Họ sẽ thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, uể oải, thiếu tập trung, suy nghĩ không sáng suốt.
 
Tiết khí Tiểu Mãn thường bắt đầu vào cuối tháng 4 âm lịch, ứng với quẻ Dịch chính là quẻ Thuần Càn.

Quẻ này mang dương khí thể hiện tính chất biến đổi, cứng rắn và kiên quyết. Kết hợp với Hỏa khí vượng như đã nói ở trên thì có thể gây ra tình trạng căng thẳng, nóng giận, dễ nảy sinh mâu thuẫn, cần phải hết sức tiết chế. 

4. Nên làm gì trong tiết Tiểu Mãn để thu hút may mắn?

 

- Chú ý giữ gìn sức khỏe

 
Bước vào tiết Tiểu Mãn, thời tiết trở nên khá nóng, ẩm, xuất hiện nhiều cơn mưa nên con người cũng dễ mắc phải nhiều căn bệnh khác nhau. Vì vậy:
 
Giữ môi trường và nhà cửa sạch sẽ, không tạo điều kiện cho các loài muỗi, vi trùng, vi khuẩn sinh sôi để tránh các căn bệnh truyền nhiễm.
 
Cần chú ý đến một số bệnh đặc trưng của mùa này như phát ban, nổi mẩn ngứa, thấp khớp, eczema và nhiều bệnh ngoài da khác.
 
Nên ăn nhiều rau thơm và thảo mộc để làm mát cơ thể, thanh lọc và giải độc, chủ động nâng cao sức khỏe trong thời gian này.
 
Tiểu mãn cũng là lúc lũ đến, đây chính là thời điểm hoàn hảo để đánh bắt và thưởng thức các loài tôm, cá…
 
 

- Chăm sóc cây trồng, hoa trái

 
Đây là thời kỳ rất dễ phát sinh các loại sâu bệnh gây hại, ảnh hưởng đến mùa vụ, vì vậy người nông dân cần chú ý trong việc chăm sóc cây trồng, hoa trái. 
 
Hãy theo dõi, chăm tưới, cắt tỉa cây cối thường xuyên, chủ động phòng ngừa các loại sâu bệnh vào mùa này để đảm bảo một vụ mùa bội thu.
 

- Đề phòng lũ lụt

 
Tiết Tiểu Mãn là thời điểm mưa lũ bắt đầu xuất hiện và tạo ra những ảnh hưởng không nhỏ đến nuôi trồng thủy sản, trồng cấy cây nông nghiệp. Đặc biệt, ở khu vực miền Trung nước ta, các trận mưa lớn còn gây ảnh hưởng đến nhà cửa, tài sản. Do đó, người dân cần có biện pháp chủ động phòng ngừa khi có mưa lũ xảy ra để hạn chế tối đa các thiệt hại.

5. Tiết Tiểu Mãn và những loại bệnh thường gặp
   

Cần lưu ý một số loại bệnh hay gặp trong tiết Tiểu Mãn do chịu ảnh hưởng của hỏa khí cực vượng, cụ thể:
 

- Bệnh về tim mạch, huyết áp, tuần hoàn máu

 
Với kiểu thời tiết nắng nóng, độ ẩm cao, nhu cầu cung cấp oxi và chất dinh dưỡng rất lớn, nếu thiếu hụt cơ thể có thể sẽ không thể chịu nổi. Nhất là với những người có tiền sử các bệnh về tim mạch, huyết áp, hay tiền đình, thiếu máu cần phải đặc biệt lưu ý. Nên hết sức hạn chế ra đường trong thời tiết nắng nóng độc hại, cần phải có đồ phòng hộ, cung cấp đủ nước cơ thể, chế độ ăn uống thanh đạm và đủ chất.
 

- Cảm và các bệnh về hô hấp

 
Nắng nóng gay gắt là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng cảm nắng hay say nắng trong thời tiết này. Sự chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm, giữa trong nhà và ngoài trời quá lớn có thể gây ra tình trạng sốc nhiệt. Bạn cần chú ý ăn uống nghỉ ngơi điều độ và có những giải pháp giảm thiểu sự ảnh hưởng của thời tiết trong tiết khí này. 
 

- Bệnh về da

 
Nắng nóng, mưa nhiều độ ẩm cao tạo điều kiện cho bệnh về da liệu phát triển như bệnh mẩn ngứa, phát ban… Bạn nên bổ sung vào chế độ ăn uống của mình các loại rau quả thanh mát, giải nhiệt như đậu xanh, đậu đen, khổ qua, atiso hoặc các loại trà thanh nhiệt.. để phòng tránh loại bệnh này.
 

- Bệnh về khớp

 
Thời tiết nắng mưa thất thường ảnh hưởng trực tiếp tới những người có tiền sử các bệnh về xương khớp. Để giảm thiểu tác động do tiết khi này đem lại, bạn nên có một chế độ tập luyện thể dục thể thao phù hợp, đảm bảo duy trì cân nặng phù hợp, đồng thời nên tránh làm việc quá độ, giảm thiểu áp lực đến các khớp xương. 
 

- Bệnh tiểu đường

 
Nhu cầu giải nhiệt trong thời tiết nắng nóng là rất cao, tuy nhiên, đặc điểm của các loại thức ăn thức uống giải khát lại thường có lượng đường khá lớn, lượng đường trong các loại trái cây cũng không hề nhỏ. Nếu dung nạp một lượng lớn và thường xuyên dễ dẫn đến thừa đường, đây cũng là một trong những nguyên nhân gây ra bệnh tiểu đường thường gặp. 
 
Dưỡng sinh đúng cách khi vào tiết Tiểu Mãn
Vào tiết Tiểu Mãn, các yếu tố liên quan đến thời tiết đều thay đổi thất thường, điều này ảnh hưởng đến sức khỏe của mỗi người. Cách dưỡng sinh đúng đắn chính

6. Thực phẩm tốt cho sức khỏe trong tiết Tiểu Mãn

 
 
Để ngăn ngừa phòng tránh bệnh tật, bạn có thể tham khảo một số thực phẩm tốt cho sức khỏe trong tiết khí Tiểu Mãn được gợi ý dưới đây:
 

- Anh đào

 
Trái anh đào có vị chua ngọt, chứa nhiều vitamin C, vitamin A, sắt… Hàm lượng sắt trong anh đào rất cao, gấp 5 lần quả nho và táo, điều này giúp phòng chống bệnh thiếu máu, bảo vệ mắt; các loại vitamin trong anh đào nâng cao sức đề kháng của đường ruột, dưỡng nhan. 
 

- Dương mai

 
Quả dương mai hay thanh mai đỏ có vị thanh, ngọt và chua chát nhẹ, và chứa nhiều vitamin C giúp thúc đẩy quá trình tiêu hóa, chất xơ kích thích sự hoạt động của đường ruột, loại bỏ độc tố. 
 

- Mơ, Mận

 
Quả mơ chứa nhiều vitamin và các khoáng chất tốt cho cơ thể, giúp giảm mỡ máu, thúc đẩy hoạt động tiêu hóa, tăng khả năng miễn dịch. 
 
Tương tự như mơ, mận cũng là một loại hoa quả không thể thiếu trong tiết Tiểu Mãn. Quả mận có vị hơi chua nên chứa nhiều vitamin C, ngoài ra 85% của quả mận là nước nên có thể giải khát, mang đến cảm giác no bụng, giảm cân. Chất xơ trong quả mận cũng rất tốt cho hệ tiêu hóa của bạn. 
 

- Sơn tra

 
Quả sơn tra với vị chua chát đặc trưng là một trong những loại thực phẩm rất tốt cho sức khỏe. Quả sơn tra tươi chứa 22% đường, giàu vitamin C, vitamin B2, caroten, canxi và nhiề loại acid hữu cơ khác. 
 
Tiêu thụ một lượng sơn tra vừa đủ có thể giúp cải thiện hoạt động của hệ tiêu hóa; hạ mỡ máu, cholesterol có tác dụng tích cực trong phòng và điều trị bệnh xơ vữa động mạch; ức chế một số vi khuẩn như trực khuẩn lỵ, coli, than, bạch hầu, thương hàn… giúp giảm đau, chỉ lỵ và cầm đi lỏng. 
 

- Trà dưỡng sinh

 
Thời tiết nóng nực trong tiết khí Tiểu Mãn rất cần đến các loại trà thanh nhiệt giải độc hay trà dưỡng sinh.

Bạn có thể tham khảo một số loại trà như trà hoa cúc giúp mát gan sáng mắt thanh đờm, giải nhiệt, tiêu tan mệt mỏi; trà hoa hồng giúp giảm cân, cải thiện đường hô hấp; trà cẩm chướng giúp thanh nhiệt, an thần, sáng mắt; trà hoa kim ngân giúp mát gan, giải khát; trà dâu chống phù thũng, giảm mỡ, giảm cholestorol, ngăn ngừa tăng nghẽn động mạch; trà hoa oải hương giúp tăng cường hoạt động của não bộ, giảm áp lực, tiêu trừ mệt mỏi.
 

7. Vận mệnh người sinh ra vào tiết Tiểu Mãn

 

7.1 Tính cách

 
Người sinh ra vào tiết Tiểu Mãn thường có tính cách sôi nổi, nhiệt tình, tràn đầy năng lượng. Bạn sẵn sàng tham gia vào những lĩnh vực mới mẻ, dám thử thách bản thân, dám nghĩ dám làm, chẳng ngại giúp đỡ người khác.
 
Tuy nhiên, bạn cũng là người khá nhạy cảm, nóng nảy nên dễ bị kích động, chính vì thế mà đôi khi bạn tự đẩy mình vào rắc rối không đáng có.
 
Trong cuộc sống, bạn thích giúp đỡ mọi người xung quanh quanh, thậm chí chẳng ngại vất vả hay phải hi sinh lợi ích của mình. Tính cách này giúp bạn nhận được sự quý mến của nhiều người xung quanh.
 

7.2 Vận mệnh

 
Vận mệnh của người sinh ra vào thời điểm này tuy không quá hanh thông nhưng cũng sẽ không gặp phải quá nhiều phong ba, sóng gió. Những vấn đề bạn gặp phải trong cuộc sống chủ yếu cũng là do tính nóng nảy, bộp chộp gây nên.
 
Tuy nhiên, nhờ sự ngay thẳng, tốt bụng của mình mà bạn xây dựng được mối quan hệ rộng rãi, có nhiều bạn bè, khi gặp phải tình cảnh khó khăn thì luôn có người chủ động dang tay giúp đỡ.
 
Người này không có số đại phú đại quý nhưng nhìn chung cũng không thiếu tiền tiêu. Bạn dám thử thách bản thân trong những điều mới mẻ nên có lúc có thể trở thành những người dẫn đầu xu hướng. Điều cần lưu ý là tránh đưa ra những quyết định vội vàng gây ảnh hưởng tài vận.
 
Con đường sự nghiệp của bản mệnh hanh thông hơn nhờ tính cách cứng cỏi, không chịu cúi đầu trước những khó khăn, thử thách. Ngay từ khi còn trẻ, bạn đã nổi bật hơn bạn bè cùng trang lứa. Đến tuỏi trung niên, bạn càng khẳng định được năng lực của mình, giữ được địa vị và tiếng nói trong tập thể. 
 
Tìm hiểu thêm các tiết khí khác trong năm: