Mục lục (Ẩn/Hiện) |
1. Cách tính giờ theo 12 con giáp trong ngày
- Giờ Tý: Từ 23h00 – 1h00
- Giờ Sửu: Từ 1h00 – 3h00
- Giờ Dần: Từ 3h00 – 5h00
- Giờ Mão: Từ 5h00 – 7h00
- Giờ Thìn: Từ 7h00 – 9h00
- Giờ Tỵ: Từ 9h00 – 11h00
- Giờ Ngọ: Từ 11h – 13h00
- Giờ Mùi: Từ 13h00 – 15h00
- Giờ Thân: Từ 15h00 – 17h00
- Giờ Dậu: Từ 17h00 – 19h00
- Giờ Tuất: Từ 19h00 – 21h00
- Giờ Hợi: Từ 21h00 – 23h00
Giờ | Thời gian quy ước | Giờ | Thời gian quy ước |
Tý | Từ 23 giờ đến 1 giờ sáng | Ngọ | Từ 11 giờ sáng đến 13 giờ trưa |
Sửu | Từ 1 giờ sáng đến 3 giờ sáng | Mùi | Từ 13 giờ trưa đến 15 giờ xế chiều |
Dần | Từ 3 giờ sáng đến 5 giờ sáng | Thân | Từ 15 giờ xế chiều đến 17 giờ chiều |
Mão | Từ 5 giờ sáng đến 7 giờ sáng | Dậu | Từ 17 giờ chiều đến 19 giờ tối |
Thìn | Từ 7 giờ sáng đến 9 giờ sáng | Tuất | Từ 19 giờ tối đến 21 giờ tối |
Tị | Từ 9 giờ sáng đến 11 giờ sáng | Hợi | Từ 21 giờ tối đến 23 giờ khuya |
Có thể thấy, việc quy ước thời gian nào ứng với con giáp nào cũng được cha ông ta tỉ mỉ quan sát và và được đúc kết từ đời sống hàng ngày, quá trình sản xuất thông qua tập tính của những con vật đó. Cụ thể như sau:
- Giờ Tý là mấy giờ (23h-1h): Thời điểm lúc nửa đêm (được gọi là trung dạ). Đây là thời gian loài chuột lộng hành trên mọi ngóc ngách để tìm kiếm nguồn lương thực và cũng là lúc chuột hoạt động mạnh nhất.
- Giờ Sửu là mấy giờ (1h-3h): Là thời điểm trâu thức dậy, nhai lại thức ăn (được gọi là hoang kê). Đây là thời gian trâu ăn cỏ để chuẩn bị đi cày.
- Giờ Dần là mấy giờ (3h-5h): Là thời điểm rạng sáng. Đây là thời gian hổ hung dữ nhất vì chúng rời hang, đi săn mồi.
- Giờ Mão là mấy giờ (5h-7h): Là thời điểm bình minh (gọi là tảng sáng). Đây là lúc mèo nghỉ ngơi sau một đêm săn chuột. Ở một số nước châu Á khác, con giáp này được thay thế bằng Thỏ vì lúc này thỏ thích ra khỏi hang để ăn cỏ.
- Giờ Thìn là mấy giờ (7h-9h): Đây là lúc rồng quây mưa – Quần long hành vũ. Hiểu theo cách đơn giản, đây là thời gian con người làm việc năng suất nhất, vì thế ông cha ta lấy hình tượng con rồng làm tượng trưng.
- Giờ Tị là mấy giờ (9h-11h): Là thời điểm gần trưa (gọi là ngung trung). Đây là thời gian rắn ẩn mình nghỉ ngơi trong hang động, không tấn công, làm tổn hại đến con người.
- Giờ Ngọ là mấy giờ (11h-13h): Là thời điểm giữa trưa. Theo quan niệm tâm linh của cha ông ta, giờ Ngọ là giờ có nhiều dương khí nhất. Con vật được cho là có dương tính mạnh nhất là Ngựa. Chính vì thế khung giờ 11h-13h được gọi là giờ Ngọ.
- Giờ Mùi là mấy giờ (13h-15h): Là thời điểm mặt trời hướng về phía Tây, bước sang buổi chiều. Đây là lúc tốt nhất để dê đi tìm kiếm cỏ ăn mà không ảnh hưởng đến việc cỏ có thể mọc trở lại.
- Giờ Thân là mấy giờ (15h-17h): Là thời điểm chiều tà. Đây là thời điểm bầy khỉ đã ăn no sau một ngày leo trèo vất vả kiếm ăn trên các tán cây trong rừng. Chúng hú gọi bầy đàn rất lớn để trở về hang nghỉ ngơi
- Giờ Dậu là mấy giờ (17h-19h): Là thời điểm mặt trời lặn, ngày tàn. Đây cũng là lúc gà được ăn no, vào chuồng, leo lên cây để kiếm chỗ ngủ.
- Giờ Tuất là mấy giờ (19h-21h): Là thời điểm mặt trời xuống núi. Đây cũng là lúc con người được nghỉ ngơi sau một ngày lao động vất vả. Con chó lúc này đã được ăn no, phải thức để canh giữ nhà cho chủ.
- Giờ Hợi là mấy giờ (21h-23h): Đây là thời điểm màn đêm tối bao trùm, vạn vật hầu hết đều chìm vào giấc ngủ, cũng là lúc lợn ngủ say nhất.
 |
2. Cách tính giờ vào ban đêm theo canh
Tên canh | Thời gian quy ước |
Canh 1 | Từ 19 giờ đến 21 giờ, tức giờ Tuất |
Canh 2 | Từ 21 giờ đến 23 giờ, tức giờ Hợi |
Canh 3 | Từ 23 giờ đến 1 giờ sáng hôm sau, tức giờ Tý |
Canh 4 | Từ 1 giờ đến 3 giờ, tức giờ Sửu |
Canh 5 | Từ 3 giờ đến 5 giờ, tức giờ Dần |
3. Cách tính giờ vào ban ngày theo khắc
Tên khắc | Thời gian quy ước |
Khắc 1 | Từ 5 giờ đến 7 giờ 20 phút sáng |
Khắc 2 | Từ 7 giờ 20 phút sáng đến 9 giờ 40 phút sáng |
Khắc 3 | Từ 9 giờ 40 phút sáng đến 12 giờ trưa |
Khắc 4 | Từ 12 giờ trưa dến 14 giờ 20 phút xế chiều |
Khắc 5 | Từ 14 giờ 20 phút xế chiều đến 16 giờ 40 phút chiều |
Khắc 6 | Từ 16 giờ 40 phút chiều đến 19 giờ tối |
Như vậy, việc phân định chia thời gian trong ngày thành 12 con giáp, 5 canh và 6 khắc của ông cha ta xưa kia giúp cho việc tính thời gian trở nên dễ dàng, chính xác.
Đây cũng là một trong số những nét đẹp tâm linh, nét đẹp văn hóa dân tộc của người Á Đông mà Việt Nam vẫn vận dụng và duy trì nó.
Hy vọng bài viết trên đây sẽ giúp quý độc giả biết cách tính giờ theo 12 con giáp, theo canh và khắc trong một ngày chính xác nhất.
