(Lichngaytot.com) Càng ngày có càng nhiều người tìm tới Thiền Vipassana khiến những người xung quanh tò mò không hiểu Thiền Vipassana là gì và vì sao nó có sức hút với đông đảo giới tri thức đến vậy?
Ngày nay ngày càng có nhiều khóa thiền hay lớp học diễn ra ở nhiều nơi, do nhiều cá nhân hay tổ chức nhưng cái tên Thiền Vipassana được mọi người nhắc tới khá nhiều. Những người tham gia khóa Thiền 10 ngày miễn phí này cho biết họ gần như được "lột xác" về tư tưởng và càng ngày càng trở nên tốt đẹp hơn sau khi hoàn tất khóa Thiền.
Thậm chí có một blogger chia sẻ, sau khóa học, cô chăm chỉ luyện tập ở nhà và làn da mụn hoàn toàn biến mất thay vào đó là làn da khỏe sáng đẹp. Nhờ đâu mà Thiền là thần dược cho một làm da đẹp mịn màng và Thiền Vipassana là gì, vì sao lại kỳ diệu đến thế?
1. Thiền Vipassana là gì?
Thiền Vipassana là thấy sự vật qua ba đặc tính: vô thường, khổ và vô ngã. Thiền Vipassana là một trong những phương pháp thiền xưa nhất của Ấn Độ. Nó được Đức phật Thích ca khám phá lại cách đây trên 2500 năm, và nó là phương pháp cốt lõi mà Đức phật đã tu tập và giảng dạy trong suốt 45 năm hoằng hóa của ngài.
Chữ "Vipassanā" được chia làm hai phần - "Vi" là " nhiều phương diện khác nhau" có nghĩa là vi tế, tách bạch hay rõ ràng phân minh, và "Passanā" là "nhìn thấy" hay soi chiếu. Vậy "Vipassanā" - tuệ quán hay minh sát - có nghĩa là thấy được nhiều khía cạnh, nhiều thành phần khác nhau hay quán chiếu một cách vi tế, minh bạch.
Vipassana có nghĩa là " thấy mọi sự vật như thật bản chất của chúng ngay trong lúc quan sát"; nó là một tiến trình logic của việc thanh lọc tâm qua phương cách tự quán chiếu bản thân mình. Đây là "thiền sáng suốt", giúp chúng ta nhìn thấy sự vật như "nó là", chứ không phải như thế này hay thế khác, hoặc thấy sự vật qua lăng kính đủ màu. Đây là một phương pháp giúp chúng ta sửa đổi những tập quán tham đắm, si mê đã in hằn trong tâm khảm từ lâu đời lâu kiếp.
Chữ "Vipassanā" được chia làm hai phần - "Vi" là " nhiều phương diện khác nhau" có nghĩa là vi tế, tách bạch hay rõ ràng phân minh, và "Passanā" là "nhìn thấy" hay soi chiếu. Vậy "Vipassanā" - tuệ quán hay minh sát - có nghĩa là thấy được nhiều khía cạnh, nhiều thành phần khác nhau hay quán chiếu một cách vi tế, minh bạch.
Vipassana có nghĩa là " thấy mọi sự vật như thật bản chất của chúng ngay trong lúc quan sát"; nó là một tiến trình logic của việc thanh lọc tâm qua phương cách tự quán chiếu bản thân mình. Đây là "thiền sáng suốt", giúp chúng ta nhìn thấy sự vật như "nó là", chứ không phải như thế này hay thế khác, hoặc thấy sự vật qua lăng kính đủ màu. Đây là một phương pháp giúp chúng ta sửa đổi những tập quán tham đắm, si mê đã in hằn trong tâm khảm từ lâu đời lâu kiếp.
Thiền Vipassana được dạy căn bản trong vòng mười ngày. Khóa học đòi hỏi học sinh phải quan sát sự yên lặng và tuyệt đối tuân hành theo những luật lệ. Thời khóa biểu hàng ngày, trung bình, là mười tiếng thiền định, với những giờ giải lao.
Vipassana là phương pháp thiền quán chứ không phải thiền định. Thiền định thường được thực hiện bằng cách tập trung vào hơi thở hoặc một đối tượng cụ thể nào đó để làm dịu tâm trí, phát triển sự chú tâm và tĩnh lặng nhưng không bề vững vì chúng ta vẫn thường xuyên bị sự việc bên ngoài tác động. Chỉ có nhờ thiền quán, ta hiểu được bản chất vô thường, khổ, vô ngã của vạn vật từ đó chúng ta mới khám phá vào tận gốc rễ của thân và tâm, xóa bỏ những bất tịnh tinh thần ẩn sâu trong tâm thức mình. Nhờ vậy, sự an lạc có được mới vững vàng và không dễ dàng lay chuyển.
2. Lợi ích khi thiền Vipassana
Tốc độ phát triển quá nhanh của khoa học và kỹ thuật khiến con người theo đuổi tới những ham mê vật chất. Họ không biết rằng điều đó là những hình thức nông cạn bên ngoài: tận sâu bên trong mình, họ đang vùng vẫy trong những điều kiện căng thẳng về tinh thần và tình cảm.
Thiền Vipassana (thiền minh sát tuệ) là một phương pháp tu đơn giản, thực tế mang lại kết quả giúp chúng ta nhìn về bản chất vấn đề, nhờ đó mà tâm an lạc và hướng đến một đời sống lợi lạc và hạnh phúc.
Toàn thể phương pháp thực ra là một sự rèn luyện tinh thần. Cũng giống như tập thể dục để trau dồi thể lực, Vipassana có thể dùng để phát triển một tâm hồn lành mạnh. Để chúng ta nhận ra mọi vật đều trung tính, ta đang nhìn nhận một sự việc bằng sự hiểu biết hạn hẹp của bản thân mình mà thôi.
Vipassana hướng con người ta tới cách thức đón nhận mọi biến đổi của vạn vật bằng tâm thế bình thản, thông qua cảm nghiệm trực tiếp những cảm giác thực thụ trên thân luôn liên hệ và chi phối tâm. Từ đó, ta luyện tập việc quan sát mà không phản ứng lại với bất kỳ cảm giác tốt đẹp hay khó chịu nào để giữ tâm được quân bình và an lạc.
Phương pháp tu thiền Vipassana là con đường dẫn đến giải thoát mọi ràng buộc khổ đau; nó đoạn trừ tham, sân , si là nguyên nhân của mọi khổ đau. Thiền Vipassana là một phương pháp để giúp chúng ta có được một đời sống nội tâm lành mạnh, an lạc. Sự an lạc nội tâm được gia tăng tùy theo sự tiến triển của cá nhân về mặt tâm linh.
Vì đau khổ là một "bệnh" chung cho nhân loại nên "thuốc trị" cũng chỉ có một thôi, đó là thiền Vipassana.
Không chỉ thanh lọc nội tâm, thiền sinh còn được lợi ích về mặt thể chất cũng như tinh thần. Thiền sinh sẽ có khả năng tập trung cao hơn, trí nhớ cũng gia tăng, học và hiểu nhanh hơn lúc thường.
Những bệnh như: máu cao, nhức đầu, ung nhọt, lở loét,... là những chứng bệnh "tinh thần cơ thể" (psychosomatic). Những căn bệnh này được chữa lành trong lúc hành thiền Vipassana, và đây chỉ là những sản phẩm phụ gặt hái được trong lúc thanh lọc thân tâm. Xem thêm: Hành Thiền để vượt qua nỗi đau thậm chí là đau đớn tới tột cùng
3. Vipassana là phương pháp thiền phi tôn giáo
Khi hiểu Thiền Vipassana là gì bạn sẽ biết rằng đây không phải là một nghi thức dựa theo sự tin tưởng mù quáng. Không có sự hình dung, tưởng tượng Thượng đế, các thần thánh hay một vật gì, cũng không có sự tụng đọc thần chú; càng không phải là một sự giải trí về trí óc hay triết học.
Mặc dù thiền Vipassana được bảo tồn trong truyền thống Phật giáo nhưng nó không chứa đựng tính chất tôn phái, và nó có thể được chấp nhận và áp dụng cho mọi người ở bất cứ nguồn gốc nào.
Mặc dù thiền Vipassana được bảo tồn trong truyền thống Phật giáo nhưng nó không chứa đựng tính chất tôn phái, và nó có thể được chấp nhận và áp dụng cho mọi người ở bất cứ nguồn gốc nào.
Những khóa thiền Vipassana được mở cho mọi người thành tâm muốn học phương pháp thiền, không phân biệt chủng tộc, giai cấp, tín đồ, quốc gia. Ấn Độ giáo, Kỳ na giáo, Hồi giáo, Sít giáo, Phật giáo, Thiên chúa giáo, Do thái giáo cũng như các Tu sĩ của các Tôn giáo khác tất cả đều tu tập thành công Vipassana.
Bệnh tật thì phổ quát vì vậy, phương thuốc phải là phương thuốc phổ quát. Con người từ mọi nguồn gốc khi tu tập Vipassana mang lại kết quả rằng họ trở thành những con người tốt hơn.
Bệnh tật thì phổ quát vì vậy, phương thuốc phải là phương thuốc phổ quát. Con người từ mọi nguồn gốc khi tu tập Vipassana mang lại kết quả rằng họ trở thành những con người tốt hơn.