Ngày 19/2, 19/6 và 19/9 âm lịch được coi là ngày Vía Quan Thế Âm Bồ Tát. Cùng tìm hiểu về 12 lời nguyện lớn và nghi thức cúng dường đúng chuẩn để được Ngài gia trì bình an.
Quán Thế Âm (Avalokitesvara) là vị Bồ tát với hạnh nguyện luôn lắng nghe tiếng kêu khổ đau của cuộc đời rồi tìm cách cứu giúp chúng sinh.
Trong tiếng Phạn [ Sanskrit] thì “AVALOKITESHVARA" có nghĩa là vị cứu giúp , quán chiếu thế giới với lòng từ bi. Theo kinh Pháp Hoa, Bồ tát có khả năng thị hiện vô biên thân, tùy theo hoàn cảnh và điều kiện mà hiện thân tương ứng để cứu độ muôn loài.
Tâm đại từ đại bi của Bồ Tát Quan Thế Âm cứu vớt tất cả những nỗi khổ đau của vô lượng chúng sinh, thành tựu đạo nghiệp cho vô lượng chúng sinh.
1. 12 đại nguyện của Đức Quán Thế Âm Bồ Tát
Diễn giải 12 lời nguyện lớn của Quan Âm Bồ Tát
Nguyện thứ nhất Khi thành Bồ Tát (Quán Âm Bồ Tát đệ nhất nguyện)
Danh hiệu tôi tự tại quán âm
Viên thông thanh tịnh căn trần
Nơi nào đau khổ tầm thanh cứu liền
Nam Mô Quán Thế Âm Bồ Tát
Nguyện thứ hai Không nài gian khổ (Quán Âm Bồ Tát đệ nhị nguyện)
Nguyện một lòng cứu độ chúng sanh
Luôn luôn thị hiện biển đông
Vớt người chìm đắm khi giông gió nhiều
Nam Mô Quán Thế Âm Bồ Tát
Nguyện thứ ba Ta bà ứng hiện (Quán Âm Bồ Tát đệ tam nguyện)
Chốn u minh nhiều chuyện khổ đau
Oan gia tương báo hại nhau
Nghe tiếng than thở mau mau cứu liền
Nam Mô Quán Thế Âm Bồ Tát
Nguyện thứ tư Hay trừ yêu quái (Quán Âm Bồ Tát đệ tứ nguyện)
Bao nhiêu loài ma quỷ gớm ghê
Độ cho chúng hết u mê
Dứt trừ nguy hiểm ko hề nhiễu nhương
Nam Mô Quán Thế Âm Bồ Tát
Nguyện thứ năm Tay cầm dương liễu (Quán Âm Bồ Tát đệ ngũ nguyện)
Nước cam lồ rưới mát nhân thiên
Chúng sanh điên đảo đảo điên
An vui mát mẻ ưu phiền tiêu tan
Nam Mô Quán Thế Âm Bồ Tát
Nguyện thứ sáu Thường hành bình đẳng (Quán Âm Bồ Tát đệ lục nguyện)
Lòng từ bi thương sót chúng sanh
Hỉ xả tất cả lỗi lầm
Không còn phân biệt sơ thân mọi loài
Nam Mô Quán Thế Âm Bồ Tát
Nguyện thứ bảy Dứt ba đường dữ (Quán Âm Bồ Tát đệ thất nguyện)
Chốn ngục hình ngạ quỷ súc sanh
Cọp beo thú dữ vây quanh
Quán Âm thị hiện chúng sanh thoát nàn
Nam Mô Quán Thế Âm Bồ Tát
Nguyện thứ tám giải thoát tù lao (Quán Âm Bồ Tát đệ bát nguyện)
Tội nhân bị trói hành hình rồi lại khảo tra
Thành tâm lễ bái thiết tha
Quán âm phù hộ thoát ra nhẹ nhàng
Nam Mô Quán Thế Âm Bồ Tát
Nguyện thứ chín làm thuyền Bát Nhã (Quán Âm Bồ Tát đệ cửu nguyện)
Giúp cho người vượt khúc lênh đênh
Bốn bề biển khổ chông chênh
Quán Âm độ hết an nhiên niết bàn
Nam Mô Quán Thế Âm Bồ Tát
Nguyện thứ mười tây phương tiếp dẫn (Quán Âm Bồ Tát đệ thập nguyện)
Vòng hoa thơm, kỹ nhạc lọng vàng
Tràng phan, bảo cái trang hoàng
Quán Âm tiếp dẫn đưa đường về tây
Nam Mô Quán Thế Âm Bồ Tát
Nguyện thứ mười một Di Đà thọ ký (Quán Âm Bồ Tát đệ đệp thập nhất nguyện)
Cảnh tây phương tuổi thọ không lường
Chúng sanh muốn sống mien trường
Quán âm nhớ niệm tây phương mau về
Nam Mô Quán Thế Âm Bồ Tát
Nguyện thứ mười hai Tu hành tinh tấn (Quán Âm Bồ Tát đệ thập nhị nguyện)
Dù thân này tan nát cũng đành
Thành tâm nỗ lực thực hành
Mưới hai câu nguyện độ sanh đời đời
Nam Mô Quán Thế Âm Bồ Tát
Tụng niệm 12 lời nguyện lớn của Quán Thế Âm Bồ Tát:
1. Nam Mô hiệu Viên-Thông, danh Tự Tại, Quan-Âm Như Lai quảng-phát hoằng thệ nguyện.
2. Nam-mô nhất niệm tâm vô quái ngại, Quan-Âm Như Lai thường cư Nam Hải nguyện.
3. Nam-mô trú Ta-Bà U-Minh giới Quan Âm Như-Lai tầm thanh cứu khổ nguyện.
4. Nam-mô hàng tà ma, trừ yêu quái Quan Âm Như-Lai năng trừ nguy hiểm nguyện.
5. Nam-mô thanh tịnh bình thùy dương liễu, Quan Âm Như-Lai cam-lộ sái tâm nguyện.
6. Nam-mô Đại-Từ bi năng hỉ xả, Quan Âm Như-Lai thường hành bình đẳng nguyện.
7. Nam-mô trú dạ tuần vô tổn hoại, Quan Âm Như-Lai thệ diệt tam đồ nguyện.
8. Nam-mô vọng Nam nham cầu lễ bái, Quan Âm Như-Lai, già tỏa giải thoát nguyện.
9. Nam-mô tạo pháp-thuyền du khổ hải, Quan Âm Như-Lai độ tận chúng sanh nguyện.
10. Nam-mô tiền tràng phan, hậu bảo cái, Quan Âm Như-Lai tiếp dẫn Tây Phương nguyện.
11. Nam-mô Vô Lượng Thọ Phật cảnh giới, Quan Âm Như-Lai Di Đà thọ ký nguyện.
12. Nam-mô đoan nghiêm thân vô tỉ trại, Quan Âm Như-Lai quả tu thập nhị nguyện.
2. Nghi thức cúng ngày vía Quan Thế Âm Bồ Tát đúng chuẩn
- Tiết nghi
Gióng chuông, đánh trống bát nhã (nếu có), chủ lễ dâng hương và khấn:
Nguyện đem lòng thành kính, gửi theo đám mây hương, phảng phất khắp mười phương, cúng dường ngôi Tam Bảo. Thề trọn đời giữ đạo, theo tự tánh làm lành. Cùng pháp giới chúng sanh, cầu Phật từ gia hộ Tâm Bồ đề kiên cố, chí tu học vững bền, xa biển khổ mông mênh, chóng quay về bờ giác. Nam mô Hương Cúng Dường Bồ tát (3 lần).
- Tán Phật
Đấng Pháp vương vô thượng, ba cõi chẳng ai bằng, thầy dạy khắp trời người, cha lành chung bốn loại. Quy y tròn một niệm, dứt sạch nghiệp ba kỳ, xưng dương cùng tán thán, ức kiếp không cùng tận!
- Lễ Phật
Phật, chúng sanh tánh thường rỗng lặng, đạo cảm thông không thể nghĩ bàn, lưới Đế châu ví đạo tràng, mười phương Phật bảo hào quang sáng ngời, trước bảo tọa thân con ảnh hiện, cúi đầu xin thệ nguyện qui y.
Chí tâm đảnh lễ : Nam mô Tận Hư Không, Biến Pháp Giới, Quá Hiện Vị Lai Thập Phương Chư Phật, Tôn Pháp, Hiền Thánh Tăng Thường Trụ Tam Bảo. (1 lễ)
Chí tâm đảnh lễ : Nam mô Ta Bà Giáo Chủ Điều Ngư Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật; Đương Lai Hạ Sanh Di Lặc Tôn Phật; Đại Trí Văn Thù Sư Lợi Bồ tát; Đại Hạnh Phổ Hiền Bồ tát; Hộ Pháp Chư Tôn Bồ tát; Linh Sơn Hội Thượng Phật Bồ tát. (1 lễ)
Chí tâm đảnh lễ : Nam mô Tây Phương Cực Lạc Thế Giới Đại Từ Đại Bi Tiếp Dẫn Đạo Sư A Di Đà Phật; Đại Bi Quan Thế Âm Bồ tát; Đại Thế Chí Bồ tát; Đại Nguyện Địa Tạng Vương Bồ tát; Thanh Tịnh Đại Hải Chúng Bồ tát. (1 lễ)
- Tán hương
Hương xông đảnh báu, giới định tuệ hương, giải thoát tri kiến quý khôn lường, ngào ngạt khắp muôn phương, thanh tịnh tâm hương, đệ tử nguyện cúng dường. Nam mô Hương Cúng Dường Bồ tát (3 lần).
- Tụng Chú Đại Bi
Chú Đại Bi (còn gọi là Đại Bi Tâm Đà La Ni) là bài kinh, câu thần chú Phật giáo Đại thừa căn bản minh chứng công đức của Đức Phật Quán Thế Âm (hay Quan Thế Âm Bồ Tát). Đây là thần chú quảng đại viên mãn, cứu khổ cứu nạn, cứu nhân độ thế, tiễu trừ tai ách.
- Tán Quan Âm
Quan Âm Bồ tát thánh linh thiêng, nhiều kiếp tu nhơn đạo quả viên, muôn xứ tín cầu muôn xứ ứng, sông mê qua lại một Từ thuyền. Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm Bồ tát (3 lần).
- Tụng bài lễ Thánh Đản (Ngày vía Quan Âm)
Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm Bồ tát (3 lần), Chúng con cung kính nghe rằng: Hương sơn đại định,Viên thành ngàn vạn Đà la; Nam hải trùng ba, Quảng phát mười hai diệu hạnh.“Viên Thông” hiệu thánh, “Tự Tại” tên lành, Cứu khổ tầm thanh, Độ sanh tùy nguyện. Hôm nay đạo tràng khai diễn, Giờ này Thánh lễ cử hành, Kính dâng hoa giác đôi cành, Phụng hiến hương lòng một đảnh. Cúng dường Quan Âm vía Thánh, Lễ bái Bồ tát mẹ hiền, Ngửa mong Đại sĩ linh thiêng, Rủ ánh quang minh chứng giám!
Chúng con còn nhớ rằng :Thuở xưa Chánh Pháp Minh Vương, Đời nay Quán Âm Bồ tát. Trợ Phật Di Đà Cực lạc, Tràng phan tiếp dẫn Tây thiên; Giúp thầy Thích thị Kỳ Viên, Thuyết pháp độ sanh Đông độ. Hiện ba hai (32) thân cứu khổ, Độ hai bảy (27) chướng nạn cầu! Đa phương diệu dụng nhiệm mầu, Nhất niệm thần thông hiển hiện. Nhơn gian gái trai biết tiếng, Thiên hạ già trẻ nghe danh. Phổ môn tụng niệm chí thành, Bát nhã thọ trì cung kính. Cành dương sái tịnh, Nước pháp tẩy trần; Gia hộ nhân dân Dắt dìu Phật tử. Tôn thờ khắp xứ,Tín ngưỡng mọi nhà; Công đức Phật bà,Vô biên bất tận!
Chúng con cũng tự nghĩ rằng: Sanh thời mạt vận, Sống kiếp hậu sanh, Đạo nghiệp khó thành, Chướng duyên dễ ngại, Tu hành giải đãi, Danh lợi tìm cầu. Vì vậy: Bể khổ còn sâu, Sông mê chưa cạn, Ba tai tám nạn, Sáu cõi ba đường. Bất trắc tai ương, Vô thường biến động, Hoài nghi kiếp sống, Hồi hộp cuộc đời, Khó hỏi đất trời, Dễ tin số mạng.
Do đó: Nếu không nhờ mẹ hiền cứu nạn, Không mong gì con dại thoát tai. Từ tâm cứu khổ mọi loài, Bi nguyện dắt dìu quảng đại. Trước đài một lòng lễ bái, Trên tọa muôn đức cảm thông. Nam mô Đại Từ Đại Bi Cứu Khổ Cứu Nạn Quán Thế Âm Bồ tát (3 lần).
- Tán
Tay cầm cành liễu, Rửa sạch trần ai, Tham thiền nhập định bảo liên đài. Đầu đội đức Như Lai, Cứu độ muôn loài, Diệu Pháp Phổ Môn khai. Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm Bồ tát (3 lễ).
- Tụng
Cúi đầu đảnh lễ đức Quán Âm, Tướng tốt quang minh nguyện lực thâm. Nghìn mắt sáng soi đường tăm tối, Nghìn tay dắt dìu kẻ mê lầm. Vô vi phát khởi từ bi nguyện, Chân thật tuyên dương bí mật âm. Thỏa mãn mọi người lòng ước nguyện, Tiêu trừ tội chướng kết luân trầm. Long thiên các Thánh đồng gia hộ, Trăm nghìn Tam muôi nguyện tu tâm.
Thân được quang minh tâm trí tuệ, Thọ trì công đức thật cao thâm.Trần lao biển cả thề qua lại, Siêu chứng Bồ đề hết lỗi lầm. Con nay xưng tụng nguyện qui y, Các nguyện tùy tâm đều viên mãn.
Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm, Xin cho con biết tất cả pháp. Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm, Xin cho con được mắt trí tuệ. Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm, Xin cho con được nhiều phương tiện. Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm, Xin cho con lên thuyền Bát nhã. Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm, Xin cho con được qua biển khổ. Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm, Xin cho con được giới định tuệ. Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm, Xin cho con lên núi Niết bàn.Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm, Xin cho con vào Vô Vi thất.Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm, Xin cho con được thân pháp tánh.
Nếu con đến núi đao, Núi đao tự đổ vỡ. Nếu con đến lửa nóng, Lửa nóng tự tàn rụi. Nếu con đến địa ngục, Địa ngục tự khô kiệt. Nếu con đến ngạ quỷ, Ngạ quỷ tự no đủ. Nếu con đến súc sanh,Súc sanh được trí tuệ. Nếu con đến Tu la, Tu la tự điều phục. Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm Bồ tát (10 lần).
- Tán
Cành dương nước phép, Rải khắp ba ngàn, Tánh không tám đức sạch trần gian, Pháp giới rộng thênh thang,Tội nghiệp tiêu tan, Lửa đỏ hóa sen vàng. Nam mô Thanh Lương Địa Bồ tát (3 lần).
- Tụng Bát Nhã Tâm Kinh (hoặc kinh Phổ Môn và 12 hiệu Quan Âm Như Lai sau kinh).
- Hồi hướng
Vừa rồi bao nhiêu công đức, Bấy nhiêu hương hoa, Thành kính thiết tha, Nguyện xin cúng dường. Quán Âm liên hoa tọa thượng, Bồ Tát thánh đản lương thần, Duy nguyện ai lân, Thùy từ minh chứng.
Tự quy y Phật, xin nguyện chúng sanh, thể theo đạo cả, phát lòng vô thượng (1 lễ)
Tự quy y Pháp, xin nguyện chúng sanh, thấu rõ kinh tạng, trí tuệ như biển (1 lễ)
Tự quy y Tăng, xin nguyện chúng sanh, thống lý đại chúng, hết thảy không ngại (1 lễ)
- Kết thúc, gióng chuông, lễ 3 lễ.