(Lichngaytot.com) Các ngày vía Phật trong năm mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc đối với Phật tử. Nhưng không phải ai cũng hiểu rõ ngày vía Phật là gì, đâu là những ngày vía Phật quan trọng và nên làm gì trong ngày này. Bài viết hôm nay sẽ giải đáp cho bạn những thắc mắc này và hướng dẫn bạn cách cúng bái chuẩn để thể hiện lòng thành kính với chư Phật.
1. Ngày vía Phật là gì?
Ngày vía Phật là một cụm từ khá quen thuộc trong văn hóa tín ngưỡng Phật giáo. Đây là một trong những ngày đặc biệt quan trọng trong Phật giáo, đánh dấu một cột mốc chuyển biến tâm linh, có ý nghĩa quan trọng trong đạo Phật.
Các ngày vía Phật trong tháng có thể là ngày sinh, ngày mất hay ngày thành đạo... của các Đức Phật. Vì vậy mà mỗi một vị Phật có thể sẽ có nhiều ngày vía trong một năm.
Theo quan niệm tín ngưỡng của người nhà Phật, vào các ngày vía Phật trong tháng hoặc trong năm, nếu làm việc tốt, việc thiện thì sẽ tích đức được nhiều hơn, cũng như ngược lại nếu làm việc xấu trong những ngày này thì đều sẽ mang tội gấp hàng triệu lần.
Chính vì vậy, các Phật tử trong những ngày vía Phật thường sẽ tích cực tu hành, làm việc thiện,phóng sanh… với nguyện ý những điều tốt lành sẽ đến.
2. Ý nghĩa của các ngày vía Phật
Ngày vía Phật không chỉ là cột mốc chuyển hóa tâm linh của nhân loại mà còn thể hiện đức tin, sự tôn kính của chúng sinh với các vị Phật.
Ngày vía Phật rất linh thiêng, những việc xấu làm trong ngày này sẽ mang đến tội nghiệp gấp hàng trăm hàng triệu lần. Còn làm việc tốt trong những ngày này ngược lại sẽ giúp tăng trưởng, tích lũy phước báu vô lượng. Ngày vía Phật, Bồ Tát cũng thường là ngày tốt được Phật tử, các gia đình lựa chọn để thỉnh tượng Phật, Bồ Tát về thờ tại gia.
Với ý nghĩa đặc biệt như vậy nên vào những ngày này, các Phật tử, người tín Phật đều được khuyến khích nên tích cực làm việc thiện, nghĩ điều thiện. Điều này cũng xuất phát từ hy vọng nhận được thêm phước lành cho bản thân và gia đình, từ đó có được cuộc sống an yên, ấm êm, hạnh phúc.
Ngày Phật đản sanh, Phật xuất gia, Phật thành đạo thường là ngày để chúng sinh tưởng nhớ công đức vô lượng của các Ngài. Đồng thời cũng tự nhắc nhở bản thân noi gương theo hạnh nguyện đại từ đại bi và trí tuệ của các vị Phật mà tu tập, ngày một tinh tiến hơn. Đây cũng là dịp để chúng ta tích đức, bày tỏ tấm lòng tôn kính với Đức Phật.
Tuy nhiên, để kỷ niệm ngày này không nên tổ chức quá cầu kỳ, long trọng, linh đình, xa hoa, lãng phí. Tổ chức lớn nhưng tấm lòng gian ác, chỉ để mong cầu tiền tài lợi lạc, mưu cầu việc xấu thì cũng sẽ không nhận được kết quả tốt đẹp.
3. Những ngày vía Phật trong năm nên biết
Trong Phật giáo, có rất nhiều vị Phật, Bồ Tát, do đó cũng có rất nhiều ngày vía Phật. Dưới đây là một số ngày vía quan trọng trong năm mà Phật tử không nên bỏ qua:
Lưu ý: Các ngày vía Phật, Bồ tát tính theo ngày âm lịch.
Tháng 1:
- Ngày 1/1 (âm lịch): Ngày vía Đức Phật Di Lặc
Phật Di Lặc là vị Phật được biết đến qua lời giảng của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni. Ngài hiện là một trong bốn vị Bổn xứ Bồ Tát ở cung trời Đâu Suất. Sẽ giáng sinh trên Trái Đất, được giác ngộ thành Phật, kế tiếp Đức Phật Thích Ca Mâu Ni thuyết giảng Phật Pháp, giáo hóa chúng sinh.
Phật Di Lặc được biết đến là biểu tượng tuyệt đối của sự hạnh phúc. Với khuôn miệng lúc nào cũng tươi cười, Phật Di Lặc được xem là biểu tượng của sự vui vẻ, hạnh phúc. Việc vía Phật Di Lặc vào ngày đầu tiên của năm cũng là sự hy vọng, mong cầu cho một năm mới đầy niềm vui và hạnh phúc.
Tháng 2:
- Ngày 8/2 (âm lịch): Ngày vía Đức Phật Thích Ca xuất gia
Ngày 8/2 chính là ngày Đức Phật Thích Ca từ bỏ cuộc sống nhung lụa, xa hoa trong hoàng cung để khoác lên mình tấm áo vàng đi tìm giác ngộ để tu hành với tâm nguyện sẽ có thể cứu giúp cho chúng sinh có được cuộc sống tốt đẹp hơn.
- Ngày 15/2 (âm lịch): Ngày vía Phật Thích Ca nhập diệt
Ngày 15/2 âm lịch chính là ngày mà Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật nhập niết bàn ở tuổi 80 sau hơn 49 năm truyền bá và giảng dạy Phật pháp. Tính đến nay đã nhiều thế kỷ trôi qua nhưng mỗi năm, các Phật tử vẫn sẽ tưởng nhớ đến Ngài và tiến hành làm các nghi lễ, nghi thức tại các chùa.
- Ngày 19/2 (âm lịch): Ngày vía Đức Quán Thế Âm đản sanh
Quan Âm Bồ Tát hay Phật Bà Quan Âm là một trong những vị Bồ Tát được thờ phụng đặc biệt rộng rãi trong Phật giáo Đại Thừa. Ngài cùng Đại Thế Chí Bồ Tát là thị giả trợ tuyên đắc lực của Đức Phật A Di Đà ở cõi Tây Phương Cực Lạc. Quan Âm Bồ Tát đại diện cho tinh thần Đại Bi của Phật Giáo, thường thị hiện tại cõi Ta Bà để cứu độ chúng sinh.
Đức Quan Thế Âm là đại diện của lòng từ bi bác ái, của sự hiền lành và nhân từ. Người sẽ luôn phù hộ, che chở cho mọi người tránh khỏi những tai nạn không đáng có, giúp cho mọi việc luôn diễn ra thuận lợi và gặp nhiều may mắn trong cuộc sống
Vào ngày vía 19/2, các Phật tử thường tưởng niệm và thể hiện sự tôn kính đối với vị Bồ Tát cứu độ chúng sinh này.
- Ngày 21/2 (âm lịch): Ngày vía Đức Phổ Hiền Bồ Tát
Phổ Hiền Bồ Tát là đại biểu cho lý, định, hạnh và nắm giữ lý đức, định đức, hạnh đức của chư Phật. Người là vị Bồ Tát đi khắp thế gian để thức tỉnh cho tâm hồn chúng sinh, khuyên răn chúng sinh đi theo lời Phật.
Ngày nay, để tưởng nhớ công lao của Người, vào ngày này, các Phật tử thường đổ về các chùa dự lễ và cầu nguyện.
Tháng 3:
- Ngày 16/3 (âm lịch): Ngày vía Đức Chuẩn Đề Bồ Tát
Đức Chuẩn Đề Bồ Tát là một trong 3 vị Bồ Tát thường đi khắp nơi để cứu độ cho chúng sinh. Người có thể nhận ra những số phận lâm vào hoạn nạn để kịp thời cứu giúp. Người được cho là biểu hiện của Thế giới được tôn vinh khi bước vào sự biến đổi của sức mạnh tâm linh, không gian và đại dương.
Tháng 4:
- Ngày 4/4 (âm lịch) - Ngày vía Đức Văn Thù Bồ Tát
Văn Thù Bồ Tát được biết đến là vị Bồ Tát đại biểu cho trí tuệ. Người mang danh thầy thuốc có thể chữa lành mọi tâm bệnh, phiền não và mọi âu lo của chúng sanh. Người là một trong những vị Bồ Tát quan trọng của Phật giáo vì vậy mà người rất được các Phật tử tôn kính và ca ngợi.
- Ngày 15/4 (âm lịch) - Ngày vía Phật Thích Ca giáng sanh
Ngày 15/4 âm lịch là ngày mà Đức Phật Thích Ca giáng sinh cứu độ chúng sinh khỏi bể khổ nhân gian bằng ánh sáng giác ngộ của mình. Từ đó đưa chúng sanh thoát khỏi những lầm than, thức tỉnh khỏi những điều xấu, cạm bẫy để hướng đến ánh sáng chân chính của Phật..
Tháng 6:
- Ngày 19/6 (âm lịch) - Ngày vía Đức Quán Thế Âm thành đạo
Đức Quan Thế Âm là một trong những vị Bồ Tát đã giúp chúng sanh được giác ngộ, biết cách nhẫn nhục, từ bi, vị tha cho những lầm lỗi của người khác. Ngày vía Đức Quán Thế Âm thành đạo là ngày mà các phật tử dùng để tưởng nhớ đến công lao to lớn của Người.
Tháng 7:
- Ngày 13/7 (âm lịch) - Ngày vía Đức Đại Thế Chí Bồ Tát
Đại Thế Chí Bồ Tát là vị Bồ Tát đại biểu cho trí tuệ sáng suốt. Người thường dùng ánh sáng trí tuệ của mình để chiếu khắp mọi loài, khiến chúng sanh mười phương thế giới có thể thoát khổ đau và sớm thành tựu đạo quả Bồ đề.
- Ngày 30/7 (âm lịch) - Ngày vía Đức Địa Tạng Bồ Tát
Địa Tạng Vương Bồ Tát là vị Bồ Tát có trí tuệ rộng lớn, Ngài được mệnh danh là Bồ Tát của chúng sinh cõi địa ngục. Nổi tiếng với lời nguyện địa ngục không trống thề không thành Phật, chúng sinh độ hết mới chứng Bồ Đề.
Đức Địa Tạng Bồ Tát là vị bồ tát chuyên cứu độ sinh linh trong địa ngục và trẻ con yểu tử và chuyên cứu giúp lữ hành phương xa. Các Phật tử luôn bày tỏ sự kính trọng và yêu mến Người vì sự vị tha, cứu độ chúng sinh và ngày này cũng được xem là ngày để các Phật tử sẽ bày tỏ lòng thành của mình.
Những ai thờ Ngài Địa Tạng Vương, thường tụng niệm kinh Địa Tạng sẽ được lợi ích an lạc. Vào ngày vía Địa Tạng Vương Bồ Tát, có chùa thường cử hành các hoạt động Phật sự như tụng kinh Địa Tạng, niệm Phật, trì chú, ăn chay, thiết trai cúng dường.
Tháng 9:
- Ngày 19/9 (âm lịch) - Ngày vía Đức Quán Thế Âm xuất gia
Ngày 19/9 là cột mốc đánh dấu ngày mà Quan Thế Âm bắt đầu xuất gia, bắt đầu dành cả cuộc đời mình để đi khắp thế gian truyền tư tưởng Phật giáo và mang sự từ bi đến mọi người. Vào ngày này, các Phật Tử khắp nơi thường đổ về các chùa để tưởng nhớ đến công ơn của Người.
- Ngày 30/9 (âm lịch) - Ngày vía Phật Dược Sư
Phật Dược Sư có tên gọi đầy đủ là Đức Phật Dược Sư Quang Như Lai. Ngày là vị Phật có danh hiệu thầy thuốc, có khả năng thông suốt hết thảy các loại y dược trên thế gian.
Ngài có cõi tịnh độ là cõi Tịnh Lưu Ly, nằm về phương Đông, cách cõi Ta Bà khoảng 10 hằng sa Phật Độ. Phật Dược Sư có khả năng cứu độ, giúp chúng sinh thoát khỏi các bệnh khổ về thân và tâm, có cuộc sống an lạc, tự tại.
Phật Dược Sư là vị Phật hộ trì chúng sinh tránh khỏi những sự đau đớn, khắc khổ cả về tâm hồn lẫn thể xác. Có quan niệm cho rằng, trong ngày vía Phật Dược Sư, gia chủ chỉ cần thành tâm cầu nguyện thì sẽ có thể xóa bỏ được nghiệp chướng của kiếp này và tận cả 30 kiếp trước.
Tháng 11:
- Ngày 17/11 (âm lịch) - Ngày vía Phật A Di Đà
Phật A Di Đà là giáo chủ cõi Tây Phương Cực Lạc, cõi tịnh độ của Ngài cách cõi Ta Bà mười vạn ức cõi Phật nằm ở Phương Tây. Ngài là vị Phật Vô Lượng Thọ, Vô Lượng Quang, Vô Lượng Công Đức, tức là thọ mệnh vô tận, ánh sáng vô biên và công đức to lớn không thể kể xiết.
Ngài rất có duyên với chúng sinh cõi Ta Bà nên thường thị hiện cùng với Quan Âm Bồ Tát và Đại Thế Chí Bồ Tát để giáo hóa, tiếp dẫn chúng sinh, giúp chúng sinh sau khi chết có thể vãng sanh về cõi Cực Lạc.
Người là vị Phật luôn hướng con người đến cái thiện, tránh khỏi mọi muộn phiền. Vào ngày này, mọi Phật Tử đều sẽ đến chùa cầu nguyện, niệm kinh để cầu mong cho nhân loại không còn những điều đau khổ nữa.
Tháng 12:
- Ngày 8/12 (âm lịch) - Ngày vía Phật Thích Ca thành đạo
Phật Thích Ca Mâu Ni chính là giáo chủ của cõi bà ta và là người sáng lập ra Phật Giáo. Vào ngày vía 8/12 âm lịch các Phật tử thường tưởng nhớ đến công lao dành cả cuộc đời mình để đi tìm giác ngộ, cứu độ chúng sinh của Đức Phật Thích Ca.
Một số ngày vía Phật, Bồ Tát quan trọng khác
Có rất nhiều vị Phật, Bồ Tát quan trọng trong Phật giáo. Vào ngày vía Phật, Bồ Tát, các chùa, cơ sở thờ tự Phật Giáo sẽ tổ chức các hoạt động Phật sự để tán tụng công đức của các Ngài, để Phật tử ghi nhớ, noi theo tấm gương của các vị Phật, Bồ Tát mà tu tập.
Ngoài các ngày quan trọng đã đề cập trên, một số ngày vía Phật, Bồ Tát thường được nhắc đến có thể kể đến như:
- Ngày vía Phổ Hiền Bồ Tát giáng sanh: 21/2 âm lịch
- Ngày vía Ca Diếp Tôn Giả: 6/3 âm lịch
- Ngày vía Phổ Hiền Bồ Tát thành đạo: 23/4 âm lịch
- Ngày vía Văn Thù Bồ Tát: 4/4 âm lịch
- Ngày vía Đại Thế Chí Bồ Tát: 13/7 âm lịch
- Ngày vía tôn giả A Nan Đà: 8/8 âm lịch
- Ngày vía Đạt Ma Tổ Sư: 5/10 âm lịch…
4. Nên làm gì trong ngày vía Phật?
Như đã đề cập, ngày vía Phật nếu thực hiện đúng sẽ giúp tăng trưởng công đức gấp bội, nếu làm việc ác sẽ gây tội nghiệp hàng trăm, hàng nghìn lần.
- Nghĩ điều thiện, làm việc thiện:
Nếu muốn phát sinh công đức, trước hết, chúng ta cần nghĩ điều thiện, làm việc thiện, tu từ tâm, luôn cố gắng hành thiện tích đức và không nên mưu cầu lợi lộc, danh vọng cho bản thân.
Chỉ khi những việc thiện, điều thiện xuất phát từ tâm thì mới nhận được quả ngọt.
- Tuân thủ ngũ giới:
Trong ngày này, ngoài làm việc thiện, quý đạo hữu cần giữ gìn ngũ giới (5 giới cấm) của người Phật tử tại gia. Đồng thời nên phát tâm trân trọng nghĩ nhớ, tán thán công đức, trí tuệ, tấm lòng từ bi vô lượng, vẹn toàn của vị Phật trong ngày vía của Ngài.
- Giữ tâm thanh tịnh:
Dù ở nhà hay ở các chùa thì vào ngày này, quý đạo hữu nên ăn chay, giữ tâm và thân thanh tịnh, sạch sẽ.
Thêm vào đó, nên tiến hành sám hối, niệm Phật, tụng kinh, trì chú, ngày vía vị Phật nào thì tụng kinh, chú của vị Phật ấy. Một lòng tụng xưng danh hiệu của các Ngài và siêng năng làm việc thiện để tích phước lành.
Đồng thời, có thể phóng sinh để tích lũy công đức, tuy nhiên cần phóng sinh đúng cách, không nên chọn ngày mà chỉ nên phóng sinh tùy tâm.
- Ăn chay:
Vào các ngày vía Phật trong tháng, các Phật tử nên hạn chế việc sát sanh, đây cũng là một trong những điều kinh Phật giảng dạy. Ngoài ra gia chủ cũng có thể ăn chay vào những ngày này. Hơn thế nữa, việc ăn chay vừa tốt cho sức khỏe, vừa mang lại nhiều giá trị nhân văn cho xã hội.
- Niệm kinh:
Vào các ngày vía Phật trong tháng, gia chủ cũng có thể ngắm tượng đồng, niệm kinh để tâm hồn được thanh tịnh và xóa bỏ những điều xấu trong tâm trí con người, xây dựng một ý thức trong sạch, thiện lành hơn.
Bên cạnh đó, niệm kinh để có thể cầu cho sức khỏe, cầu cho gia đình được hạnh phúc và cầu cho những điều tốt đẹp sẽ xảy đến với gia đình bạn.
5. Cách tổ chức lễ cúng trong các ngày vía Phật trong năm
Lễ cúng trong các ngày vía Phật thường diễn ra trang nghiêm và thành kính. Phật tử có thể cúng tại chùa hoặc tại gia đình, tùy thuộc vào hoàn cảnh. Khi cúng trong các ngày vía Phật, cần chuẩn bị bàn thờ sạch sẽ, bày trí hoa quả, hương đèn và nước sạch. Các vật phẩm này tượng trưng cho lòng thành và sự thanh khiết mà Phật tử muốn dâng lên chư Phật.
Trước khi bắt đầu lễ cúng, người cúng cần tâm niệm trong sáng, hướng về Phật và thực hiện các nghi thức cúng dường với lòng thành. Ngoài ra, việc tụng kinh, niệm Phật trong các ngày vía Phật cũng rất quan trọng để tạo ra sự kết nối giữa người tu và chư Phật. Lời khuyên cho các Phật tử là hãy giữ tâm hồn thanh tịnh và làm việc thiện để tạo ra công đức lớn nhất trong những ngày này.
Trên đây là một số thông tin giúp giải đáp thắc mắc ngày vía Phật là gì và những ngày vía phổ biến nên biết. Ngày này có ý nghĩa quan trọng, làm việc thiện, điều thiện vào ngày này sẽ giúp phát sinh phước báu, giúp tích lũy công đức. Tuy nhiên, không nên chỉ chờ vào những ngày này mới làm việc thiện mà nên ngày ngày nghĩ thiện, làm điều thiện để hưởng phúc báo vô tận.