Hoành Sơn - thế phong thủy đại địa

Hoành Sơn còn gọi là núi Ngang nằm trong dãy Tây Sơn thuộc địa phận xã Bình Tường quận Bình Khê tỉnh Bình Định. Hoành Sơn không cao (364m) nhưng dài và rộng, ở xa trông rất tuấn tú, khôi hùng.
 

Theo các nhà phong thủy thì Hoành Sơn là đại địa, là một trong “Nhị thập bác cảnh” của Bình Định. Vì chung quanh Hoành Sơn có nhiều ngọn núi bao bọc, mỗi ngọn mang một dáng dấp cổ vật như núi Bút (Trưng Sơn), núi Nghiên (Nghiên Sơn), núi Ấn (Ấn Sơn), núi Kiếm (Kiếm Sơn), núi Trống (Cổ Sơn), núi Chiếng (Chung Sơn), trước mặt là ba dãy gò cao đá mọc giăng hàng giống như quân chầu, hổ phục. 
 

Phía dưới là hai phụ lưu sông Côn từ phía Tây và phía Bắc chảy ra họp nhau ở địa đầu thôn Phú Phong như hai cánh tay người mẹ ôm chặt lấy Hoành Sơn. Địa thế thật đáng gọi là long bàn hổ cứ.
 

Tương truyền, nơi đây có long huyệt, nơi chôn cất tốt có “mả phát đế vương”. Không biết điều đó có đúng hay không nhưng xét theo phong thủy âm trạch, thì Hoành Sơn quả là đất tốt để đặt mộ. 
 

Đất ấy vừa có sông, vừa có núi, sơn thủy hữu tình, cảnh vật hòa hợp. Không những thế, núi là núi lớn, có lớp có lang, triền miên nối tiếp nhau tạo thành thế long lai sà xuống, vây bọc bốn phía mà không chắn khí. Sông là sông dài, hiền hòa, uốn lượn.
 

Đặt huyệt ở nơi minh đường vuông vức, sáng rộng, được sông núi bao bọc, khí trời thoáng đãng, cảnh vật tươi tốt như Hoành Sơn thì đúng là huyệt cát.
 

Ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ sinh trưởng trong một gia đình nông thôn tại làng Phú Lạc (Bình Khê) hướng vọng về dãy Hoành Sơn. Nhiều giả thuyết cho rằng, do lừa được thầy phong thủy Trung Quốc, Nguyễn Nhạc đặt mộ cha ở nơi long mạch trên dãy Hoành Sơn nên sau này cả ba trở thành những người kinh bang tế thế, một tay dẹp loạn xâm lăng lập nên nhà Tây Sơn lừng lẫy trong lịch sử. Sau này, thầy phong thủy phát hiện ra, lừa lại Nguyễn Nhac, chặt đứt long mạch nên Nguyễn Huệ mất, nhà Tây Sơn lụi tàn.
 

Thực hư chuyện đó ra sao còn chưa rõ, nhưng thế phong thủy đẹp của dãy Hoành Sơn là điều không cần phải bàn cãi. Nơi đây thật xứng là đại địa.