(Lichngaytot.com) Thắp hương là hành động không thể thiếu trong nghi lễ thờ cúng của người Việt Nam. Tưởng như là việc làm đơn giản và quen thuộc nhưng có nên thắp hương vào buổi tối không hay thời điểm nào tốt nhất để thắp hương vẫn là băn khoăn của rất nhiều người. Cùng đi tìm câu trả lời trong bài viết dưới đây.
1. Ý nghĩa của việc thắp hương trong thờ cúng
Trong thế giới tâm linh của người Việt, người chết không phải là hết, mà sẽ bắt đầu một khởi hành cho chuyến đi đến thế giới bên mới, với một cuộc sống mới. Cõi âm cũng sống một cuộc đời khác như dương thế.
Bởi vậy, việc thắp hương (nhang), dâng lễ ông bà Tổ tiên như một sợi dây vô hình kết nối giữa hai thế giới, là phương thức ý nghĩa để con cháu bày tỏ lòng thành kính, biết ơn, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn với những người đã khuất. Thắp hương là một phương thức giúp người khuất mặt được sưởi ấm, no đủ hơn.
Thắp hương là hoạt động không thể thiếu trong mỗi lễ cúng. Nghi lễ này thường được thực hiện trong những ngày đặc biệt như mùng 1, ngày rằm và lễ Tết, tại các bàn thờ gia tiên, thờ thánh và thờ Phật của mỗi nhà.
Ngày nay, không chỉ vào những ngày lễ đặc biệt, mà những ngày thường, việc thắp hương cũng đã trở thành thói quen của rất nhiều gia đình. Hơn nữa mùi thơm tự nhiên của hương tạo cảm giác trang nghiêm, linh thiêng, làm cho bầu không khí thêm ấm cúng, bài trừ những thứ không sạch sẽ, âm khí, tạp khí và tẩy uế cho ngôi nhà.
Ngoài ra, năng lượng tỏa ra từ hương còn có thể thu hút vượng khí, may mắn và tài lộc, mang lại bình yên, phước khí cho gia chủ, đặc biệt là trong các hoạt động khai trương, cúng lễ nhập trạch.
Vậy nên, khi thắp hương, dâng lễ, gia chủ sẽ cần ghi nhớ một số vấn đề cơ bản để tránh phạm phải những điều kiêng kỵ khiến gia tiên quở trách như:
2. Có nên thắp hương vào buổi tối không?
Thắp hương là việc làm mang nhiều ý nghĩa tâm linh đặc biệt cũng như giúp không khí trong gia đình trở nên bình yên và ấm cúng hơn. Nhưng thời điểm thắp hương không thể tùy tiện, cần có sự lưu tâm.
Có lẽ cũng bởi điều này mà không ít gia chủ hiện nay thắc mắc có nên thắp hương vào buổi tối không?
Theo ý kiến của các chuyên gia tâm linh phong thủy, việc thắp nhang vào buổi tối là không nên. Bạn nên tránh thực hiện việc này khi trời đã tối.
Nguyên nhân là bởi:
- Ảnh hưởng đến sức khỏe con người:
Buổi tối là thời gian các thành viên trong gia đình quây quần, nghỉ ngơi bên cạnh nhau, không gian có rất nhiều người. Thắp nhang trong lúc này về khoa học sẽ sinh ra khói, mùi hương dù được chế tạo từ các nguyên liệu có mùi thơm nhưng lan tỏa trong không gian kín vẫn gây khó chịu cho những người xung quanh.
Ngoài ra, một số địa chỉ sản xuất hương hiện nay sử dụng nguyên liệu không đảm bảo, trộn lẫn hóa chất độc hại trong quá trình sản xuất, người dùng hít vào sẽ không tốt cho sức khỏe.
Do đó khi thắp hương cần chọn loại hương tốt, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có thành phần từ mộc, các hương liệu thiên nhiên. Như vậy mới đảm bảo được không gian sống không bị ảnh hưởng sức khỏe bởi mùi hương.
Lưu ý: Với các loại hương như hương trầm không tăm, hay nụ trầm, gia chủ vẫn có thể xông đốt buổi tối để tĩnh tâm, an thần, thư giãn và nghỉ ngơi, cũng như cải thiện chất lượng giấc ngủ tốt hơn.
Hơn nữa, mỗi nén hương trầm, nụ trầm đều ẩn chứa nguồn năng lượng rất mạnh mẽ từ đất trời thiên nhiên, giúp gia chủ xua đuổi âm khí, tạp khí, thu hút nhiều may mắn, tài lộc và vượng khí tốt lành.
- Theo quan niệm tâm linh:
Nhưng cách giải thích được nhiều người tin nhất là về mặt tâm linh.
Đêm khuya thanh vắng, càng gần 24 giờ là thời điểm âm thịnh dương suy. Người xưa quan niệm rằng khi Mặt trời khuất núi là khoảng thời gian cõi âm bắt đầu hoạt động mạnh mẽ, các linh hồn có thể tự do đi lại giữa dương gian.
Việc thắp hương là để kết nối giữa người trần với người thân đã mất. Nhưng nếu gia chủ thắp nhang khấn vái vào lúc này sẽ dễ vô tình “chiêu mời” phải các vong linh, cô hồn oan khuất từ bên ngoài, tạo cơ hội cho ma quỷ xâm nhập vào trong nhà để quấy phá, gây rối loạn trong gia đình.
Không phải vong linh nào cũng mang tạp niệm. Nhưng rất có thể họ sẽ đem theo những điều chẳng lành, quấy nhiễu làm ảnh hưởng đến cuộc sống, sức khỏe của mọi người trong gia đình.
Chưa kể, ma quỷ còn chiếm chỗ thờ của gia tiên. Từ đó khiến gia trạch, vận khí mất cân bằng, long mạch mất ổn, kéo theo nhiều điều xui xẻo, phiền phức.
Vậy nên, nếu không thực sự cần thiết, gia chủ nên hạn chế thắp hương, dâng lễ vào thời điểm buổi tối.
3. Thời điểm tốt nhất để thắp hương trong ngày
Theo quan niệm dân gian, việc thắp nhang khấn bái tổ tiên nên được thực hiện vào sáng sớm, khung giờ từ 6h đến 10h sáng.
Bởi đây là những khung giờ tốt, mang ý nghĩa bắt đầu một ngày mới. Khởi động một ngày mới với mùi thơm của nén nhang khiến không gian thêm ấm cúng, an lành. Tinh thần gia chủ từ đó mà phấn chấn hơn, hoàn toàn thư giãn, thoải mái cho một ngày làm việc đầy năng lượng.
Việc thắp cho bề trên một nén nhang trong thời gian này không chỉ tượng trưng cho việc mang đến một khởi đầu tốt lành mà còn tạo nên không khí sum vầy, ấm cúng.
Ngoài ra, nhiều nơi còn có phong tục thắp nhang cúng tổ tiên trước mỗi bữa ăn trong ngày, mỗi ngày đủ 3 bữa. Hành động này thể hiện lòng thành kính, luôn nhớ đến ơn trên của gia chủ.
Tuy nhiên, việc thắp nhang có thể thực hiện bất cứ khi nào, miễn là gia chủ chuẩn bị đầy đủ, chu đáo, đảm bảo không khí trong nhà trang nghiêm, người thắp nhang cần phải thành tâm và thể hiện sự kính trọng với bề trên.
Trong trường hợp bắt buộc phải thắp nhang vào buổi tối thì nên thực hiện trước 19h. Đây là thời điểm mà gia chủ có thể kiểm soát được các hoạt động khác trong nhà, tránh những sự cố không mong muốn xảy ra, cũng như là lúc âm khí chưa quá thịnh.
Bên cạnh đó, gia chủ đừng quá lo lắng khi không có điều kiện để thắp nhang hàng ngày do bận rộn, ta có thể dâng hương kèm chút lễ vật, hoa quả lên bàn thờ tổ tiên vào các ngày Rằm, Mùng 1, Lễ, Tết để bày tỏ lòng thành kính của mình.
Tóm lại, dưới đây là một số lưu ý về thời điểm thích hợp để thắp hương trong ngày mà bạn nên ghi nhớ như:
- Theo truyền thống Phật giáo:
Nếu bạn là một Phật tử, thì buổi sáng sớm hoặc buổi tối muộn thường là lựa chọn tốt. Cũng có thể chọn những dịp lễ như Vu Lan, Đại lễ Phật đản để thắp hương.
- Theo truyền thống Đạo giáo:
Trong Đạo giáo, một số người thích thắp hương vào ban ngày thay vì buổi tối. Các dịp lễ cũng là những thời điểm quan trọng.
- Theo truyền thống dân gian:
Nhiều gia đình thường thắp hương vào buổi sáng hoặc buổi tối. Các dịp lễ và Tết cũng là cơ hội tốt để thắp hương.
- Theo quan điểm xã hội:
Một số người chọn thắp hương vào bất kỳ thời điểm nào phù hợp với lịch trình cá nhân của họ, không ràng buộc bởi quy tắc cụ thể.
Quan trọng nhất là tôn trọng và tuân theo truyền thống và quy tắc cộng đồng nơi bạn sống. Việc thắp hương không chỉ là một hành động tâm linh mà còn là cách thể hiện sự tôn trọng và kết nối với truyền thống xã hội. Tuy nhiên, bạn cũng không cần thiết quá chú trọng việc không nên thắp hương vào giờ nào, chủ yếu sự chân thành và niềm tin sẽ mang lại ý nghĩa tốt đẹp.
Xem thêm: Tại sao thắp hương cúng lễ vào ngày 1 và 15 hàng tháng?
Xem thêm: Tại sao thắp hương cúng lễ vào ngày 1 và 15 hàng tháng?
4. Những điều kiêng kỵ khi thắp hương để tránh phạm kỵ
Nghi thức thắp nén hương, cúng bái Tổ tiên sẽ ảnh hưởng đến phần lớn cuộc sống của gia chủ, tựa như cầu nối tâm linh truyền tải những thông điệp, ước nguyện của con cháu đến đấng bề trên.
Vậy nên, khi thắp hương, dâng lễ, gia chủ sẽ cần ghi nhớ một số vấn đề cơ bản để tránh phạm phải những điều kiêng kỵ khiến gia tiên quở trách như:
- Không được tự ý vệ sinh, xê dịch bát hương.
- Không nên đặt những thứ không sạch sẽ như đất cát trong bát hương.
- Khi thắp hương phải khấn bái đầy đủ, tác phong nghiêm túc, khấn và cắm hương lần lượt theo vai vế thờ cúng trên bàn thờ để thể hiện sự tôn trọng nhất dành cho người có vai vế cao nhất.
- Các món lễ vật khi thắp hương, cúng bái cũng phải thật chỉn chu, đồ tươi mới, không hư hỏng để thể hiện sự thành tâm của mình.
- Luôn thắp hương số lẻ, đồng thời tránh sử dụng các loại hương giả, hương kém chất lượng ảnh hưởng đến sức khoẻ.
5. Câu hỏi thường gặp về việc thắp hương
5.1 Có nên thắp hương vào 12 giờ trưa hay không?
Nhiều người có thắc mắc có được thắp hương vào đúng 12 giờ trưa hay không?
Câu trả lời là có thể, gia chủ hoàn toàn có thể thắp thời gian này, hoặc bạn cảm thấy cần cầu nguyện tại thời điểm này, có mong muốn tìm đến sự che chở của ông bà, tổ tiên và các vị thần linh thì vẫn tiến hành như bình thường.
5.2 Ngày mùng 1, ngày rằm nên thắp hương vào khung giờ nào?
Thắp hương vào ngày mùng 1 hay ngày rằm nên lựa chọn khung giờ đẹp vào buổi sáng để có nhiều năng lượng tích cực hơn, ngoài ra còn giúp cho các thành viên trong gia đình nhận được nhiều phước lành và may mắn, cũng như sự chở che của gia tiên.
Gia chủ cũng có thể lựa chọn thắp hương vào buổi chiều tối, miễn là trước 19h trong ngày.
5.3 Không nên thắp hương vào giờ nào?
Theo quan niệm dân gian, dưới đây là những khung giờ gia chủ không nên lựa chọn để thắp hương:
- Giờ Tý (từ 23h đến 1h): Đây được xem là thời gian của ma quỷ và vong hồn hoạt động mạnh mẽ, việc thắp hương có thể thu hút những điều xấu đến.
- Giờ Mão (từ 5h đến 7h): Theo quan niệm dân gian, đây là thời điểm các vị thần vừa trở về từ hoàng cung, việc thắp hương có thể ảnh hưởng đến sự thanh tịnh của thần linh.
- Giờ Tị (từ 9h đến 11h): Đây là thời điểm ánh sáng mặt trời mạnh nhất, việc thắp hương có thể làm mất đi sự tinh khiết và thu hút các vong hồn xấu.
Thực tế, với lối sống hiện đại và ngày càng tất bật như ngày nay, việc thắp hương không có giờ kiêng kỵ. Gia chủ sẽ thắp dựa vào thời gian rảnh và lối sống sinh hoạt riêng của gia đình. Tuy nhiên, gia chủ nên hạn chế thắp hương vào buổi tối vì có thể làm ảnh hưởng đến giờ giấc sinh hoạt của các thành viên trong gia đình.
5.4 Có nên thắp hương hàng ngày không?
Nhiều gia chủ làm ăn, buôn bán, kinh doanh quan niệm rằng thắp nhang mỗi ngày 2 lần vào sáng và tối sẽ giúp công việc hanh thông, suôn sẻ. Thói quen này còn thể hiện lòng thành kính, trân trọng với ông bà, tổ tiên, thần Phật, cầu mong buôn may bán đắt.
Vậy nên, việc thắp hương hàng ngày hoàn toàn có thể thực hiện được. Hơn nữa, nếu duy trì được hàng ngày sẽ giúp cho không gian nhà cửa luôn ấm áp, trang nghiêm, quan hệ gia đình hòa hảo.
Tuy nhiên, gia chủ không nên quá lo lắng khi công việc bận rộn không thể duy trì hằng ngày. Ta có thể chỉ cần thắp hương vào ngày Rằm, Lễ, Tết cùng hoa quả, lễ vật tươi mới, sạch sẽ lên bàn thờ để thể hiện lòng thành của mình.
5.5 Nguồn gốc của nghi thức thắp hương
Về nguồn gốc của nghi thức thắp hương, nhiều tài liệu ghi chép lại rằng nó được bắt nguồn từ Ấn Độ trong khoảng thời gian năm 3700 TCN.
Một số nghiên cứu của các nhà khảo cổ đã tìm thấy những dấu tích hình vẽ, điêu khắc với nội dung mô tả quy trình thắp hương tại các bức tường trong Kim Tự Tháp Ai Cập.
Theo thời gian, vào khoảng năm 618, nhang trầm được du nhập vào Trung Quốc bởi các vị tăng ở Ấn Độ. Nghi thức thắp hương được phổ biến từ thời nhà Hạ, nhà Thương và nhà Chu, đạt đến sự hưng thịnh nhất ở đời nhà Tống.
Như vậy, thông qua bài viết trên Lịch Ngày Tốt đã giúp bạn trả lời được câu hỏi có nên thắp hương vào buổi tối không, cũng như những thời điểm nên và không nên thắp nhang trong ngày.
Tuy nhiên, trên thực tế thì việc chọn giờ thắp hương không cần quá khắt khe, gia chủ có thể thắp vào bất cứ thời gian nào miễn là chuẩn bị đầy đủ, thành tâm đối với tổ tiên và các vị thần linh.