(Lichngaytot.com) Có khá nhiều điều Kiêng kỵ ngày tết để tránh gây ảnh hưởng không tốt đến mọi người xung quanh. Ngoài ra, bạn còn phải tuân theo một số quy định riêng theo văn hóa của từng gia đình.
1. Kiêng đổ rác, quét nhà
Những gia đình Việt cũng như Trung Quốc luôn ghi nhớ một trong những kiêng kỵ ngày Tết đó là không quét nhà, đổ rác trong 3 ngày Tết. Và có tới 90% mọi người không biết tại sao lại phải kiêng quét nhà ngày Tết.
Bởi theo quan niệm từ người xưa, quét nhà, đổ rác ngày đầu năm sẽ đuổi Thần Tài ra khỏi nhà, từ đó tiền tài không thể tới với gia đình. Năm đó gia cảnh sẽ nghèo túng, khánh kiệt.
Bởi theo quan niệm từ người xưa, quét nhà, đổ rác ngày đầu năm sẽ đuổi Thần Tài ra khỏi nhà, từ đó tiền tài không thể tới với gia đình. Năm đó gia cảnh sẽ nghèo túng, khánh kiệt.
Hoặc nếu có quét nhà, rác cũng phải để ở một góc nhà và không được hốt rác đổ đi. Đó là lý do những ngày cuối năm, nhất là ngày 30 Tết, dù bận rộn đến đâu mọi người cũng phải dọn dẹp nhà cửa cuối năm.
Ở Nam Bộ, sau khi quét dọn người ta thường cất hết chổi, nếu trong ngày Tết bị mất chổi có nghĩa là năm đó nhà sẽ bị trộm vào vét sạch của cải.
Không những thế, nhiều người theo tín ngưỡng dân gian, hai ngày đầu năm là ngày sinh của thủy thần nên cần kiêng giặt quần áo để không mạo phạm đến thần, dẫn đến gặp xui xẻo.
2. Kiêng làm rơi vỡ đồ dùng gia đình
Gương, bát, đĩa, ly… là những vật dụng rất dễ vỡ. Trong khi đó, dân gian vẫn luôn có quan niệm việc rơi vỡ đồ dùng vào những ngày đầu năm sẽ khiến gia đình không gặp được điều cát lành.
Người Việt rất kỵ làm vỡ bát đĩa, ấm chén trong ngày đầu năm vì đổ vỡ tạo nên sự chia cắt, đứt lìa, là tín hiệu không thuận lợi của các mối quan hệ. Tuy vậy, đôi khi, việc làm vỡ bát đĩa vẫn xảy ra trong ngày Tết.
Khi đó, người ta lại có cách trấn an để người thân được yên lòng, khỏi lấn bấn ngày đầu năm. Tiếng bát đĩa rơi vỡ có phần giống với tiếng “phát”. Bát đĩa rơi vì thế được người ta “lạc quan hóa” thành tín hiệu báo gia chủ sắp phát tài tới nơi.
3. Kiêng động tới dao kéo
Đầu xuân, tránh dùng các vật nhọn và kỵ các vật sắc chĩa vào nhà bởi nó có sát khí, có thể cắt đứt lương duyên, vận hội, tuổi thọ của gia chủ.
Để khắc phục, mọi người thường cất bớt dao kéo đi, chỉ chừa lại cái cần dùng. Và treo gương bát quái nhằm hóa giải hung tính, hay dán bùa phù, đặt hình tứ linh trấn địa, trừ tà, thu hút khí lành.
4. Kiêng sử dụng kim chỉ
Người xưa quan niệm rằng, việc may vá trong năm mới sẽ khiến gia chủ vất vả, khổ sở, chịu cảnh thiếu trước hụt sau trong năm đó. Nhiều người còn quan niệm rằng, phụ nữ có thai đụng tới kim chỉ trong ngày mồng 1 Tết sau này mắt con sẽ bị dẹt như cây kim.
Tương truyền, chỉ có những gia đình nghèo khổ mới phải ăn cháo, do đó ngày mồng 1 nên nấu cơm để ăn. Bên cạnh đó, sáng ngày đầu năm, muôn thần sẽ tề tựu, việc ăn cơm nóng cũng thể hiện sự tôn kính với tổ tiên và các vị thần linh.
5. Kiêng ăn món xui xẻo
Đầu năm, người Việt không bao giờ ăn thịt vịt, thịt chó, cá mè, mực, ốc,… vì theo quan niệm dân gian, những món ăn này sẽ mang tới điềm xấu. Ngoài ra, một số vùng còn không ăn tôm vì sợ đi giật lùi như tôm, từ đó công việc sang năm sẽ lùi chứ không tiến.
Hơn nữa chó, cá mè, thịt vịt… thường chỉ ăn vào cuối năm, cuối tháng, để giải đen.
6. Kiêng nói những điều xui xẻo
Những phát ngôn đầu năm sẽ có ảnh hưởng đến những chuyện sẽ xảy ra trong năm. Vì vậy, bạn đừng nên nói những từ xui xẻo như "Chết mất" hay "Tiêu rồi", "Hỏng rồi", "tiêu đời",... .
Đó là những từ không may mắn, thay vào đó bạn nên nói chuyện với mọi người bằng những từ ngữ dễ chịu, vui vẻ, và những câu mang lại may mắn không chỉ cho bản thân mà cho cả người xung quanh mình.
Đó là những từ không may mắn, thay vào đó bạn nên nói chuyện với mọi người bằng những từ ngữ dễ chịu, vui vẻ, và những câu mang lại may mắn không chỉ cho bản thân mà cho cả người xung quanh mình.
7. Kiêng ngủ ngày
Theo quan niệm của người Trung Quốc, nếu bạn ngủ vào ban ngày trong những ngày đầu năm thì bạn sẽ lười biếng cả năm đó. Hơn nữa, trong những ngày Tết, nhiều người sẽ tới chơi nhà, chúc Tết nhưng bạn lại ngủ thì quả thực rất thiếu tôn trọng khách. Đây cũng là một trong những điều kiêng kỵ ngày Tết đừng nên mắc phải.
8. Kiêng xông đất không chọn người phù hợp
Những người "nặng vía", không hợp tuổi với gia chủ đừng nên đến xông đất ngày đầu năm. Người có bầu bí, có tang không nên xông đất nhà người khác để tránh xui xẻo.
Không chỉ những người có tang mới kiêng đi chúc Tết, người Việt xưa còn tránh làm việc này khi đang có thai. Bởi theo quan niệm dân gian, bà chửa đem lại xui xẻo, đó là chưa kể đứa bé trong bụng sau này cũng thành kẻ ăn nói vô duyên.
9. Kiêng chúc Tết người đang nằm ngủ
Không hiếm trường hợp, khách đến nhà chúc Tết vào sáng mùng một, thấy vẫn có người nằm ngủ do phải thức khuya vào tối giao thừa.
Đã đến nhà người ta thì phải xởi lởi mà chúc Tết, thế nhưng họ không chúc người đang nằm ngủ đó. Nếu không, lời chúc tốt đẹp lại bị xem như lời trù ẻo, muốn cho người ta phải nằm li bì trên giường bệnh. Vì thế, nếu có lòng, khách phải đợi đến khi người đó ngủ dậy mới nói ra lời chúc với họ.
10. Kiêng về nhà ngoại vào ngày mùng 1, 4, 5 Tết
Theo tục lệ xưa, con gái và con rể chỉ được về nhà ngoại chúc Tết vào mùng 2 hoặc mùng 3, kiêng các ngày mùng 1, mùng 4 và mùng 5.
Nguyên nhân là ngày mùng 1 — ngày quan trọng nhất, họ có nghĩa vụ phải tỏ lòng hiếu đễ với bố mẹ, tổ tiên họ nội. Ngoài ra còn có quan niệm rằng phải về nhà vợ vào những ngày kể trên thì mới đem lại vận may cho gia đình bên ngoại.
11. Kiêng đóng cửa thường xuyên ngày Tết
Nếu bạn chưa biết thì đóng cửa nhà thường xuyên dịp Tết sẽ khiến gia chủ đói nghèo tù túng, đây là một trong những điều kiêng kị ngày Tết đó.
Trừ khi cả gia đình phải đi khỏi nhà chúc Tết, thăm hỏi họ hàng ở xa thì thường ngày Tết không nên đóng cửa.
Theo quan niệm dân gian, từ sớm mùng 1 đến trước ngày rằm tháng Giêng là thời điểm mà Ngọc Hoàng cùng chư vị thần tiên sẽ giáng trần du lý tới từng nhà.
Nhà ai mà đóng kín cửa tức là không mời thần vào nhà, là sự bất kính với các thần, khiến thần nổi giận mà cắt hết phúc lộc, may mắn của gia chủ.
Trừ khi cả gia đình phải đi khỏi nhà chúc Tết, thăm hỏi họ hàng ở xa thì thường ngày Tết không nên đóng cửa.
Theo quan niệm dân gian, từ sớm mùng 1 đến trước ngày rằm tháng Giêng là thời điểm mà Ngọc Hoàng cùng chư vị thần tiên sẽ giáng trần du lý tới từng nhà.
Nhà ai mà đóng kín cửa tức là không mời thần vào nhà, là sự bất kính với các thần, khiến thần nổi giận mà cắt hết phúc lộc, may mắn của gia chủ.
12. Kiêng ăn đuôi cá
Ở miền Bắc có một số nơi cầu may năm mới bằng việc ăn cá chép — loài cá vượt vũ môn hóa rồng. Nếu ăn cá chép trong ba ngày đầu năm mới thì trong năm đó sẽ được hanh thông trong chuyện học hành, thăng tiến.
Tuy nhiên, nhằm tăng sự may mắn, người ta tránh ăn phần đuôi, để luôn có dư thừa, tích lũy của cải trong năm mới, chứ không chỉ đủ ăn đủ mặc.
13. Kiêng ăn dở, bỏ thừa cả năm mất mùa, đói khát
Dù món ăn ngày Tết thế nào, cũng tránh ăn nhè, nhả bã, bỏ phí, nếu không cả năm sẽ bị mất mùa, đói khát… Đặc biệt tránh để thừa cơm, gạo khiến sau này lấy phải người chồng/vợ bị rỗ nặng. Tránh chống đũa vào bát gây sự chậm trễ trong công việc, thua lỗ khi buôn bán và nếu làm nghề nấu ăn thì rất ít khách.
14. Kiêng cúng quan đương niên trong nhà
Lúc giao thừa, người Việt thường có lễ cúng tiễn quan quân nhà trời coi việc năm cũ và đón quan quân coi việc năm mới đi thị sát trần gian. Việc này phải làm ở ngoài sân chứ không được làm trong nhà, bởi các ngài rất vội, không có thời gian ghé vào.
Lễ dành cho việc cúng này thường gọn nhẹ: con gà luộc (hoặc thịt lợn luộc), hương, hoa, bình rượu nhỏ… và phải đợi tàn hương mới được đem vào nhà.
15. Kiêng mua dao, thớt, chày, cối - Nên mua muối đầu năm
Dân gian có câu “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”, mua gì đầu năm cũng là một việc rất quan trọng bởi nó là món hàng đầu tiên gia chủ mang về nhà. Món hàng mua đầu năm được coi là mua để lấy hên, lấy lộc, bởi “của mua là của được”. Món hàng này mang nhiều ý nghĩa tâm linh hơn thực dụng.
Theo phong tục người Việt. đầu năm kiêng mua dao, thớt, chày, cối… Người ta hay mua muối ngay sáng sớm mùng Một với hàm ý cả năm đậm đà, ý vị.
16. Kiêng ngồi hoặc đứng trước cửa chính
Việc đứng hay ngồi án ngữ trước cửa chính trong dịp năm mới sẽ bị coi là vô duyên và là hành động gây phương hại đến vượng khí gia đình. Đỗ xe chắn ngang cửa nhà là điều cấm kỵ ngày Tết cũng dựa trên ý nghĩa ngày
Luồng khí tốt lành của năm mới đang trên đường vào nhà sẽ bị chặn lại bởi người ngồi hoặc đứng đó, khiến cho tài lộc hao tán đi, gia đình không được may mắn, thành công và hạnh phúc.
17. Kiêng khóc lóc, buồn tủi, bực tức
Đặc biệt trong ngày tết, người ta tin rằng nếu ai khóc, buồn bã và bực tức thì cả năm sẽ phải khóc, có nhiều chuyện buồn, lo lắng, suy nghĩ. Vì thế người ta kiêng kị điều này để tránh gặp phải xui xẻo cả năm.
18. Kiêng bất hòa ngày đầu năm
Theo quan niệm của ông bà ta, trong ngày đầu năm mà có nhiều điều tốt đẹp thì cả năm đó chắc chắn sẽ có nhiều điều tốt đẹp đến cho mọi người.
Ngày đầu năm mới, dù có bất đồng, khó chịu với nhau tới mức nào, vì bất cứ chuyện gì, người ta vẫn cần phải giữ hòa khí, tránh cãi vã, xích mích đầu năm. Đó thực tế là một cách để tránh không khí không vui xảy tới với gia đình trong ngày Tết.
Người lớn tránh trách mắng trẻ con, mọi người nhường nhịn nhau để một năm luôn vui vẻ, hạnh phúc, êm ấm.
Đặc biệt trong ngày Tết nếu ai khóc, buồn bã và bực tức thì cả năm sẽ phải khóc, có nhiều chuyện buồn, lo lắng, suy nghĩ. Vì thế người ta kiêng kị điều này để tránh gặp phải xui xẻo cả năm.
19. Kiêng cho lửa, cho nước đầu năm
Lửa tượng trưng cho màu đỏ của may mắn nên vào đầu năm, người ta kiêng đem lửa cho người khác.
Trong những điều kiêng kị ngày Tết Nguyên Đán có phần không được cho người khác nước nhà mình. Nước trong phong thủy được coi là biểu trưng của sự sinh sôi nảy nở, của tiền bạc dồi dào.
Người ta hay nói “tiền vào như nước, tiền ra nhỏ giọt”, nếu đem nước nhà mình cho người khác là san bớt tài lộc, tự làm giảm vận khí của mình.
Người ta hay nói “tiền vào như nước, tiền ra nhỏ giọt”, nếu đem nước nhà mình cho người khác là san bớt tài lộc, tự làm giảm vận khí của mình.