Thành tâm làm những việc này trong ngày Tất niên, gia chủ càng hưởng nhiều phúc lộc

 

 

 

Cúng Tất niên là một nghi lễ cổ truyền theo phong tục tập quán người Việt, thường được các gia đình tiến hành vào chiều 30 Tết (âm lịch). Tùy vào điều kiện thời gian của từng gia đình mà tiến hành phù hợp, nếu làm vào các ngày trước đó là 27, 28, 29 âm lịch cũng không sao, không cần phải quá khắt khe.

 

Lúc này, bàn thờ Phật, gia tiên cơ bản được bao sái sạch đẹp. Nhà cửa đã trang hoàng đào, mai, quất... Tất cả mọi thành viên trong gia đình quây quần bên nhau, cùng tham dự bữa cơm Tất niên ấm cúng và chờ đón xuân sang.

 

 

 

Bữa cơm cúng Tất niên là nghi thức tiễn biệt năm cũ, sửa soạn đón năm mới, mời các Táo quân về trần thế tiếp tục cai quản việc bếp núc.

 

Dân gian quan niệm, càng đông đủ các thế hệ dự bữa cơm Tất niên chứng tỏ gia đình đó càng nhiều phúc lộc, may mắn.

 

Về mâm cơm cúng Tất niên trên bàn thờ chiều 30 Tết phải có đầy đủ hương, đèn. Nén hương thơm theo quan niệm xưa là tượng trưng cho tinh tú, sự nối kết giữa âm và dương. Đèn tượng trưng cho mặt trăng, mặt trời (do đó luôn phải có hai cây đèn ở hai bên ban thờ).

 

Tùy tín ngưỡng vùng miền mà sắp xếp, chuẩn bị lễ khác nhau, nhưng quy phạm chung là không thể thiếu mâm ngũ quả, gồm 5 loại quả khác nhau, mỗi loại tượng trưng cho một ước nguyện của gia chủ, thông qua tên gọi và màu sắc.

 

Ngoài ra còn có hoa tươi, tiền mã giấy, nến, trầu cau, rượu, trà, bánh chưng (hoặc bánh tét)…

 

Có thể cúng cỗ mặn hoặc hoặc cỗ chay với đầy đủ các món ăn ngày Tết, chế biến thơm ngon, bày biện đầy đặn, trang nghiêm.

 

Mâm cỗ Tất niên ở mỗi vùng miền sẽ có điểm khác biệt. Cỗ của người miền Bắc đều có gà luộc lá chanh và giò thủ. Cỗ ở miền Nam thường có tôm khô, củ kiệu, thịt kho nước dừa ăn chung với dưa giá.

 

Cỗ cúng Tất niên không có quy định chặt chẽ, tùy nhà mà biện lễ. Quan trọng là thành tâm, nghiêm cẩn, chứ không phải linh đình, rượu chè quá mức. Mọi người vừa ăn vừa trò chuyện vui vẻ, động viên nhau năm mới nỗ lực vươn lên trong bầu không khí đầm ấm, hòa thuận.

 

Về nghi thức và văn khấn cúng Tất niên, tham khảo Văn khấn Tất niên (30 Tết) để biết thêm chi tiết!

 

 

Trong những việc nên làm trong ngày cúng Tất niên, chiều 30 Tết, nhiều gia đình tiến hành đi tạ mộ, rồi về nhà ăn bữa cơm Tất niên luôn. Tạ mộ là để con cháu cảm ơn thần linh, thổ địa khu vực có mộ phần (tương tự lễ tạ thần linh, thổ địa gia tiên, tiền chủ nơi nhà đang sống dịp cuối năm), đồng thời mời tổ tiên về ăn Tết.

 

Sáng 30 Tết, trong lúc phụ nữ chuẩn bị cỗ bàn thì nam phụ, lão ấu trong nhà mang hương hoa, vàng mã đi tạ mộ (chạp mộ). Lúc này mộ phần đã được con cháu ở gần sửa sang đẹp đẽ, mọi người chỉ việc bày hoa quả, thắp hương mời gia tiên về ăn Tết. Văn khấn tạ mộ phần dịp cuối năm.

 

Với lễ tạ mộ ở nghĩa trang có nơi thờ thần linh, thổ địa riêng thì phải bày lễ hai nơi và tùy địa phương mà có điều chỉnh thích ứng.

 

Với lễ tạ mộ truyền thống, cần sắm lễ hoa quả đơn giản, gồm hương, nước, hoa tươi, trầu cau, hoa quả, thuốc lá, chè, rượu trắng (kèm chén đựng rượu 5 cái), nến cốc màu đỏ. Có thể dùng vàng mã, hoặc tùy vong linh mà dùng áo quần mã phù hợp cúng tiến. Nhưng không nên dùng nhiều vàng mã.

 

Nếu dâng cỗ mặn thì chỉ dâng ở miếu thần linh, trong đó có xôi, gà (giò hoặc trống thiến nguyên con bày trên xôi). Tuyệt đối không đặt cỗ mặn lên mộ phần.

 

Nghi lễ tạ mộ không cần làm linh đình, tốn kém. Cũng không nặng về hình thức, đốt vàng mã nhiều gây lãng phí.

 

 

Cần lưu ý những gì khi tạ mộ cuối năm? Nên đi tạ mộ nên đi lúc tạnh ráo, ấm áp, có thể cho con cháu đi theo để biết dần vị trí phần mộ, sau là tập cho trẻ kính trọng, hiếu đễ tổ tiên. Nhưng không nên đi tạ mộ quá sớm, khi sương chưa tan, hoặc chiều tối trời về đêm âm khí nặng nề không có lợi cho sức khỏe. 

 

Phụ nữ có thai, gặp ngày “đèn đỏ”, người yếu, trẻ em dưới 10 tuổi… không nên đi tạ mộ để tránh bị nhiễm âm khí, phong hàn… Không nên nô đùa, ngồi lên những ngôi mộ vì bị coi là bất kính.

 

Khi đi tạ mộ hãy quan tâm đến tất cả các cụ trong dòng họ, nên “thăm hỏi” các mộ phần xung quanh. Nếu có những ngôi mộ vô chủ cũng cần thắp cho “họ” nén hương.

 

Tạ mộ là cơ hội anh em nội tộc gặp mặt cuối năm tại nhà thờ họ để cúng lễ, dọn dẹp, trang hoàng… đón Tết. 

 

Tùy địa phương mà tạ mộ diễn ra mang tính chất gia đình nhỏ, hoặc đi theo dòng họ. Lưu ý không nên ăn đồ cúng ở nghĩa trang, vì có thể ảnh hưởng không tốt đến hệ tiêu hóa, lạnh bụng… Hãy để lại đồ cúng ở nghĩa trang cho người đói cần ăn, hoặc đem về thì cho người nghèo khó.

 

 

Giao thừa là thời khắc được chờ đợi nhất mỗi khi Tết đến xuân sang. Đó không chỉ là thời điểm giao thoa giữa năm cũ và năm mới, mà còn là lúc mọi người cầu mong sự bình an, thịnh vượng, may mắn, xua đi những trở ngại, xui rủi trong năm sắp tới.