(Lichngaytot.com) Cúng tạ đất cuối năm là cúng ai, cúng vào ngày giờ nào tốt, cách sắm lễ và hành lễ ra sao cho đúng thuần phong mĩ tục...? Tất cả những thắc mắc này sẽ được giải đáp chi tiết ở nội dung dưới đây.
Mục lục (Ẩn/Hiện)- 1. Cúng tạ đất cuối năm là gì, cúng tạ ai?
- 2. Cúng tạ đất vào ngày nào?
- 3. Sắm lễ tạ đất cuối năm Quý Mão đúng chuẩn
- 3.1 Phần lễ chay
- 3.2 Phần lễ mặn
- 3.3 Phần vàng mã
- 4. Bài văn khấn tạ đất cuối năm chuẩn văn khấn cổ truyền
- 5. Vài nét sâu hơn về nghĩa cúng tạ đất cuối năm
- 6. Cúng tạ đất cuối năm theo góc nhìn đạo Phật
1. Cúng tạ đất cuối năm là gì, cúng tạ ai?
Lễ cúng tạ đất nói chung, lễ cúng tạ đất cuối năm nói riêng, còn được gọi là lễ tạ Thần linh Thổ địa (Thổ công) nơi các gia đình sinh sống nhằm tạ ơn các vị thần linh cai quản đất đai nơi mình ở. Nhiều gia đình thường làm lễ cúng đất rất long trọng với hy vọng các vị thần cai quản sẽ phù hộ độ trì cho cả gia đình yên ấm thuận lợi.
Nghi lễ này cũng nhằm để nhớ ơn ông bà tổ tiên, cầu mong gia tiên phù hộ cho gia đình một năm mới yên lành.
Nghi lễ cúng tạ đất này mọi người có thể tự làm vào đầu năm và cuối năm. Thường thì đầu năm cúng đất, cuối năm tạ đất. Tức là vào đầu năm sắm sửa lễ để cúng tạ mộ phần, tạ thần linh Thổ địa nơi gia đình sinh sống. Cuối năm cũng thực hiện nghi lễ tương tự.
 |
2. Cúng tạ đất vào ngày nào?
2.1 Thời điểm cúng tạ đất cuối năm
Trước kia, lễ tạ đất cuối năm hay lễ cúng Thổ Công là một lễ riêng, thường được làm trước, rồi mới làm lễ cúng ông Công ông Táo. Nhưng theo nhiều chuyên gia tâm linh, lễ tạ Thổ Công là lòng thành của gia chủ, không bắt buộc nên hiện nay, đa số các gia đình đều nhập lễ tạ đất vào lễ cúng ông Công ông Táo.
Tựu chung lại, lễ tạ đất cuối năm có 2 thời điểm có thể tiến hành:
- Một là làm gộp vào lễ tiễn Táo Quân về chầu trời (23 tháng Chạp âm lịch).
- Hai là tiến hành vào một ngày nào đó phù hợp tính từ sau Rằm tháng Chạp và trước ngày ông Công ông Táo về trời.
2.2 Cúng tạ đất cuối năm Quý Mão vào ngày giờ nào đẹp?
Tính từ sau Rằm tháng Chạp năm Quý Mão đến lễ tiễn Công ông Táo về chầu trời, có 5 ngày dưới đây phù hợp cho việc tiến hành cúng tạ đất cuối năm. Cụ thể về từng ngày tốt, khung giờ đẹp như sau:
| Âm lịch | Dương lịch | Giờ đẹp | Đánh giá mức độ cát lành |
| 16 tháng Chạp | 26/1/2024 | 5h-7h; 9h-11h; 15h-17h | Rất tốt |
| 17 tháng Chạp | 27/1/2024 | 7h-9h; 9h-11h; 13h-15h | Rất tốt |
| 20 tháng Chạp | 30/1/2024 | 7h-9h; 11h-13h; 13h-15h | Bình thường |
| 21 tháng Chạp | 31/1/2024 | 5h-7h; 11h-13h; 15h-17h; 17h-19h | Bình thường |
| 23 tháng Chạp | 2/2/2024 | 7h-9h; 9h-11h; 13h-15h | Tốt |
3. Sắm lễ tạ đất cuối năm Quý Mão đúng chuẩn
Nghi thức đối với gia đình có một ban thờ gồm 3 lư hương thờ: Quan Đương Xứ Thổ Địa Chính Thần, Hội đồng gia tiên và Bà Cô Tổ dòng họ. Nếu nhà bạn cũng đang thờ cúng theo hình thức này thì sắm lễ tạ đất thường gồm:
3.1 Phần lễ chay:
- Hương (nhang).
- Đèn (nến).
- Hoa tươi: 10 bông hoa tươi (hoa hồng hoặc hoa cúc) chia làm 2 lọ, đặt 2 bên bàn thờ.
- 3 lá trầu và 3 quả cau cành dài, đẹp.
- 2 đĩa trái cây đặt ở 2 bên bàn thờ.
- 2 đĩa xôi trắng to đặt ở 2 bên bàn thờ.
3.2 Phần lễ mặn:
- Gà luộc để nguyên con rồi bày lên đĩa to (loại gà trống thiến hoặc gà giò) hoặc có thể thay bằng chân giò lợn (chân trước) luộc chín.
- 0,5 lít rượu trắng và 3 cái chén nhỏ đựng rượu.
- 10 lon bia và 6 lon nước ngọt bày ở 2 bên bàn thờ.
- 1 bao thuốc lá và 1 gói chè.
- Một vài loại bánh kẹo được đặt trong đĩa to.
3.3 Phần vàng mã:
Phần mã không bắt buộc mà tùy theo điều kiện của mỗi gia đình. Thông thường gồm:
- 6 con ngựa (5 con ngựa nhỏ có màu đỏ, xanh, trắng, vàng, chàm tím) cùng với 5 bộ mũ, áo, hia ( loại nhỏ) kèm theo ngựa là cờ lệnh, kiếm, roi và 1 con ngựa đỏ to hơn 5 con ngựa trên, cũng kèm theo mũ, áo; hia nhưng to hơn và cờ, roi, kiếm.
- Mỗi ngựa trên lưng đặt 10 lễ tiền vàng.
- 1 cây vàng hoa đỏ (1000 vàng).
- 1 đĩa đựng 50 lễ vàng tiền (dâng gia tiên).
 |
| Cách bày ngựa cúng tạ đất cuối năm |
4. Bài văn khấn tạ đất cuối năm chuẩn văn khấn cổ truyền
Dưới đây là bài văn khấn tạ Thần linh Thổ địa (văn khấn tạ đất cuối năm) (từ khoảng 15 đến 30 tháng Chạp).
Nam mô A di đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy:
- Quan đương xứ thổ địa chính thần
- Thổ địa Ngũ phương Long mạch Tôn thần
Hôm nay là ngày… tháng… năm…, nhằm tiết... Chúng con là:.....
Thành tâm sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Chư vị Tôn Thần về việc lễ tạ thần linh Thổ Địa.
Gia đình chúng con nhờ có duyên lành mà đến an cư lạc nghiệp nơi này. Đội ơn thần linh Thổ địa che chở, ban ân, đất này được phong thủy yên lành, khí sung, mạch vượng, bốn mùa không hạn ách tai bay, tám tiết có điềm lành tiếp ứng. Trong ngoài ấm êm, toàn gia mạnh khỏe.
Nay nhằm ngày lành tháng tốt, gia đình chúng con sắm sửa lễ tạ mong báo đáp ân thâm, tỏ lòng tôn kính. Cúi xin Chư vị Tôn Thần lai giáng án tiền, nhận hưởng lễ vật, chứng minh tâm đức.
Cung kính nghĩ rằng thần linh Thổ địa sẽ tùy duyên ứng biến phù hộ cho gia đình chúng con được an cư, đạt được những điều mong ước, cho nhà cao cửa rộng, cho tăng tài tiến lộc, cho nhân vật hưng long.
Âm dữ dương đồng, dốc lòng cầu khấn, cúi xin soi tận, ý khẩn tâm thành.
Kính thỉnh Bản gia tiên tổ liệt vị chân linh đồng lai hâm hưởng.
Nam mô A di đà Phật! (3 lần)
5. Vài nét sâu hơn về nghĩa cúng tạ đất cuối năm
Theo tín ngưỡng châu Á, Thổ Công (còn được gọi là Thổ Địa hay Thổ thần) cai quản một vùng đất nào đó. Thông thường, mỗi khi làm việc có đụng chạm đến đất đai như xây cất, đào ao, đào giếng, mở vườn, mở ruộng, đào huyệt… thì ta phải cúng vị thần này.
Thổ Công là vị thần quan trọng nhất trong gia đình, đó là lý do khi sắp xếp bát hương khi đứng ở ngoài nhìn vào thì: Bát hương thờ Thổ Công ở giữa, bên trái là bát hương bà Cô Tổ, bên phải là bát hương Gia tiên. Khi cúng lễ, đều phải khấn Thổ Công trước để xin phép cho tổ tiên về.
Ý nghĩa cúng tạ đất cuối năm nhằm tri ân chư vị Thổ Thần đã hộ trì cho mình. Nếu làm lễ thì có thể làm ngay tại ban thờ Phật nhà mình. Chúng ta bạch thỉnh các vị ấy lên và bạch nôm na như thế này: "Hôm nay là ngày cuối năm 23 tháng Chạp, chúng con sắm sửa mâm cơm chay tịnh.
Trước là cúng dường trên mười phương chư Phật, chư Bồ tát, Thánh Hiền; thứ nữa là cúng dường cho hết thảy chư vị chư thiên, chư thần, Thổ Thần, Thổ địa, Long Thần ở đây, mong các vị hộ trì cho chúng tôi".
Rồi sau đó chúng ta phát nguyện sám hối, tụng kinh, bố thí, phóng sinh để hồi hướng phúc báu cho họ. Tuy nhiên, việc tri ân không bắt buộc, nếu chúng ta không có thời gian thì cũng không sao cả.
Mỗi vùng miền lại có một cách cúng khác nhau, ví dụ những người Hoa Kiều và một số người miền Nam thường khi cúng Thổ Công thì ăn trước một miếng trước bàn thờ Thổ Công (vì theo một vài sự tích thì Thổ Công bị đầu độc nên chết, nên ông rất sợ bị chết vì vậy khi ai cúng ông thì phải ăn một miếng thì ông mới dám ăn). Người miền Bắc thì vẫn cúng như bình thường.
6. Cúng tạ đất cuối năm theo góc nhìn đạo Phật
Theo sư thầy Thích Trí Hóa (chùa Bằng A, Hà Nội), nhà chùa không khuyến khích cúng mã, vì tốn kém. Khuyên người dân không nên tổ chức tiệc tùng linh đình, giết nhiều gà vịt để cúng cho thần linh, như thế là sát sinh.
Nhiều gia đình theo đạo Phật đã lễ tạ Thần bằng tụng kinh Địa Tạng, lợi lạc và lễ nghĩa không cầu kỳ.
Khi đọc kinh Địa Tạng thì sẽ có chư Thiên cùng Long Thần, Hộ Pháp đến dự để ủng hộ bạn, nên bạn cần giữ tâm thái cho trang nghiêm, thanh tịnh và thành kính để được nhiều lợi ích nhất.
Đầu tiên cần chuẩn bị hoa tươi, trái cây, có thể thêm các món đồ chay khác, nhang đèn bố trí trên bàn thờ Phật hoặc trên một chiếc bàn nhỏ đặt ở gần cửa đi hoặc giữa nhà nói chung là nơi nào bạn thấy là sạch sẽ. Mặc quần áo chỉnh tề, quần dài áo dài tay, súc miệng vệ sinh sạch sẽ.
Chuẩn bị Kinh Địa Tạng nếu dùng tờ giấy hoặc điện thoại thì không nên để dưới nền nhà. Xem đầy đủ bản Kinh Địa Tạng tại bài viết: Nghe kinh Phật hàng ngày để hưởng vô vàn lợi ích.
Thắp hương, sau đó đọc nghi thức và kinh Địa Tạng (nên ngồi bán già hoặc xếp bằng đọc vì kinh khá dài thực hiện xong tầm 3 tiếng đồng hồ).
Kinh Địa Tạng khá dài nên bạn có thể chia ra 3 lúc, đọc xong hết Quyển thượng thì có thể nghỉ ngơi 5-10 phút sau đó đọc tiếp Quyển Trung rồi sau đó Quyển Hạ. Đọc ra tiếng vừa phải không quá to cũng không quá nhỏ.
Sau khi cúng xong thì những bản kinh ấy cần bọc lại gọn gàng để trên bàn thờ hoặc để trên giá sách, nếu không biết để đâu cho sạch sẽ thì mang cho người cần hoặc mang đến kệ sách của chùa.
Tuy cách cúng đất đai nhà cửa này tốn nhiều thời gian hơn những cách thông thường khác nhưng sẽ gặt hái được ích lợi rất lớn, bạn thực hiện theo cách này thì Thần Thổ Địa cũng ủng hộ cho bạn, các thiện thần cũng thường theo bảo hộ giúp cho nơi bạn sống được bình an, may mắn, các vong linh xấu, các ác thần và oan gia trái chủ sẽ không thể đến gần nơi bạn nữa ở huống chi là đến hại bạn.
Các cách cúng đất đai nhà cửa thường thấy hiện nay lợi ích so với cách này cách nhau 1 trời 1 vực không thể so sánh được. Có khá nhiều người cúng nhà mới bằng cách tổ chức tiệc linh đình giết nhiều gà vịt để cúng cho thần linh, các ngài không những không vui mà còn nổi giận, phương pháp cúng ấy chỉ mang họa tới thôi.
Các thiện thần luôn có lòng từ bi thương yêu chúng sinh, bạn giết hại chúng sinh để cúng thì các ngài sao mà vui được. Để được các thiện thần bảo hộ thì việc làm của bạn trong đời sống cần hướng thiện phù hợp với tâm chí của các ngài.
| Bạn có biết: Còn bao nhiêu ngày nữa đến Tết Giáp Thìn 2024 không? |
Tin cùng chuyên mục dành cho bạn:
