Giải đáp một số thắc mắc cúng giao thừa như thế nào mới chuẩn

Theo phong tục tập quán người Việt thì mỗi năm có một vị quan Hành khiển cai trị hạ giới khác nhau. Giao thừa cũng chính là thời khắc chuyển giao công việc cai trị của các vị quan Hành khiển. Mâm cỗ cúng đêm giao thừa có thể coi như một buổi tiệc để tiễn đưa vị quan Hành khiển của năm cũ và nghênh đón vị quan Hành Khiển mới. Gia đình sắm lễ với mong muốn cả nhà được bình an, hạnh phúc và có nhiều lộc trong năm mới.

Vì tin rằng các vị vội, làm việc khẩn trương, không có nhiều thời gian nên nhiều người có mâm cúng ở ngoài trời lúc giao thừa.

 

Cũng có quan điểm rằng, việc cúng ngoài trời chỉ nên tiến hành ở đình, đền, chùa hay những nơi công cộng, với gia đình, chỉ nên cúng giao thừa trong nhà. Vậy, nên theo quan điểm nào? Cúng giao thừa ngoài trời hay trong nhà mới chuẩn?

 

Thực ra, người dân không nhất thiết phải cúng ngoài trời, những người có căn mệnh và tại gia thờ điện thì phải cúng.

Nhiều người thấy các nhà khác cúng ở ngoài trời mà nhà mình không cúng thì không an tâm, nên lại cúng theo, sau dần thành thói quen và nhân rộng. Thậm chí, nhiều nhà đua nhau cúng giao thừa rất to và nghĩ cách làm mâm cúng giao thừa hoành tráng hơn nhà khác sẽ khiến gia đình mình được quan tâm, phù hộ đặc biệt hơn.

 

Việc cúng ở đình, đền, chùa là đương nhiên, còn ở tại gia, chúng ta tùy tâm, sao cho thấy an tâm và thoải mái, lễ lạt tùy hoàn cảnh và quan trọng là cái tâm thành.

 

Thời gian cúng giao thừa cũng có nhiều tranh luận và nhiều người phân vân không biết trong ngày 30 Tết thì chọn đúng lúc 0h sáng mới làm lễ cúng giao thừa, hay cúng từ lúc 23h. 

 

Khi Lịch ngày tốt tìm hiểu về việc cúng giao thừa như thế nào cho đúng thì được biết thói quen cúng lúc 24h là theo lịch phương Tây, một ngày chia làm 24 giờ và 0 giờ là bắt đầu ngày mới. Nhưng từ ngàn năm nay, chúng ta tính lịch phương Đông là một ngày có 12 canh giờ chia theo 12 địa chi. Và một ngày bắt đầu từ giờ Tý lúc 23 giờ.

 

Trong lịch xem Kinh dịch, Tử vi, Tứ trụ, phong thủy, động thổ xây nhà, khai trương, cưới hỏi, xem ngày đẹp… đều lấy sau 23 giờ đêm là tính cho ngày mới. Vì vậy, lễ cúng giao thừa được bắt đầu từ lúc 23 giờ là chuẩn, nếu có cúng muộn thì nên trước 24h.

 

 

Cúng giao thừa chúng ta thường bày biện trang hoàng ban thờ cho khang trang với mâm cúng và mâm ngũ quả đẹp mắt.
 

Đồ lễ cúng giao thừa gồm có một lễ mặn cúng các quan, mâm cỗ mời các quan và gia tiên cùng với mâm ngũ quả. Lễ mặn và mâm cỗ tùy theo phong tục vùng miền khác nhau mà có thêm những đặc trưng riêng.

 

Về việc bày mâm ngũ quả, khi nói đến lương thực, thì đều gọi là ngũ cốc, dù có bao nhiêu loại củ quả thì cũng phân theo 5 loại, nên gọi là ngũ cốc. Sau 1 năm được sự phù hộ của các quan, thì gia đình có cuộc sống ấm no, làm ăn hanh thông, vụ mùa bội thu vì thế, chúng ta thành tâm chọn ra 5 loại ngũ cốc để dâng lên các quan và gia tiên, thể hiện lòng thành mời các ngài thụ hưởng và xin sang năm mới có vụ mùa bội thu. 

Mâm cúng hay mâm ngũ quả dù có khác nhau giữa các vùng miền nhưng trên hết đều thể hiện sự thành kính hướng về nguồn cội, tổ tiên và ước mong một năm mới an khang, hạnh phúc và đủ đầy.

Kathy (Tổng hợp)