Cúng gạo muối đêm giao thừa 2020, cả năm no đủ như "Chuột sa chĩnh gạo"

Lễ cúng giao thừa (còn gọi là lễ Trừ tịch) là một nghi thức quan trọng không thể thiếu đối với mỗi gia đình Việt trong thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới.

 

Theo phong tục truyền thống, một lễ cúng giao thừa đầy đủ sẽ gồm 2 lễ: Cúng giao thừa trong nhà và cúng giao thừa ngoài trời.

Lễ vật, mâm cỗ cúng giao thừa trong nhà và ngoài trời không giống nhau. Đặc biệt là mâm cỗ cúng giao thừa ngoài trời không thể thiếu muối gạo.
 

 

Ngoài những lễ vật thông thường trong mâm cỗ cúng giao thừa ngoài trời như gà trống, bánh chưng, xôi chè, kẹo mứt, hương hoa... thì gạo và muối là 2 thứ không thể thiếu, bởi nó mang ý nghĩa vô cùng thiêng liêng.
 

 

Gạo và muối là 2 loại thực phẩm gắn liền với cuộc sống của con người, là nguồn sống của con người. Nếu như gạo là lương thực mà con người dùng để ăn hàng ngày, thì muối là một trong các gia vị cơ bản không thể thiếu khi chế biến các món ăn.

 

Dân gian ta có câu “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”. Câu nói này xuất phát từ quan niệm của người xưa rằng muối có thể xua đuổi tà ma, đem lại nhiều may mắn cho gia đình trong năm mới.

 

Thêm nữa, gạo và muối còn có ý nghĩa tốt lành trong phong thủy. Hai thứ này mang tới may mắn về tài lộc và sức khỏe cho con người. Đó là lý do chúng thường được sử dụng trong các nghi thức cúng lễ.

 

Theo tâm linh, ở thế giới ngạ quỷ, các vong linh chỉ ăn bằng hương hoặc bằng tâm tưởng, việc con người cúng gạo và muối là để thể hiện sự tôn kính tới các vong linh bởi đó là hai thứ căn bản trong sự sống của con người.

 

Do đó, trong lễ cúng thí thực, các Phật tử thường bày gạo muối trên mâm cúng chúng sinh để các vong linh được no đủ, không quấy phá người phàm trần. 

 

Cho nên khi cúng cơm buổi trưa, các thầy chỉ cần một ít cơm rồi sau đó vận tưởng và chú quán lấy công đức tu hành của mình nguyện cho họ được no đủ chứ không phải là họ ăn gạo, muối như con người.

 

Bên cạnh đó, cũng có người cúng ngũ cốc cũng mang ý nghĩa tương tự như vậy.

 

 

Ngoài 2 ý nghĩa bên trên, cúng gạo muối còn là cách thể hiện lòng biết ơn những người đi trước đã khai sinh ra nền văn minh lúa nước.

 

Nghi thức rải gạo muối trong lễ cúng có 2 cách hiểu: có người cho rằng là để chia cho các cô hồn, các thụ bác hưởng; cũng có ý kiến cho rằng đó là động tác gieo mùa truyền thống của nền văn minh lúa nước.
 

Ai cũng biết năm 2020 là năm Canh Tý, là năm Chuột, con vật đứng đầu trong bộ 12 con giáp, là biểu tượng của sự nhanh nhẹn, thông minh, hoạt bát, chuột còn thể hiện sự sung túc, đủ đầy.

Thóc gạo chính là thực phẩm yêu thích của loài chuột. Vậy nên dân gian mới có câu "Chuột sa chĩnh gạo", mang ý nghĩa sự no đủ, không bao giờ bị thiếu thốn, đói rách.

Chính vì thế, việc cúng muối gạo vào đêm giao thừa năm Canh Tý không chỉ mang ý nghĩa linh thiêng, mà còn rất tốt về mặt phong thủy tài lộc.


Thị trường đồ phong thủy ngày Tết cũng đang sôi động với biểu tượng "Chuột sa chĩnh gạo" được dát vàng để cầu may mắn về tiền bạc, hướng tới 1 năm no đủ.

Tượng phong thủy "chuột sa chĩnh gạo" được tạo hình chuột mẹ và hai chú chuột con vây xung quanh chĩnh gạo bằng vàng, phía dưới đắp chữ "Phúc", đang là "hàng hot" được nhiều người dân săn lùng để mua trưng bày dịp Tết Nguyên Đán Canh Tý.

3. Một vài lưu ý quan trọng về việc cúng gạo muối

Ngoài cúng gạo muối đêm giao thừa 2020, hai lễ phẩm này cũng xuất hiện trên bàn thờ gia tiên ngày Tết, tùy vào phong tục tập quán của từng vùng miền.

Nhiều gia đình thường cúng gia tiên, chúng sinh bằng gạo và muối vào dịp cuối năm và đầu năm mới để thể hiện sự biết ơn với tổ tiên, "vong linh" được no đủ.

 

Việc rắc rải gạo muối có 2 cách hiểu, có người thì hiểu rải chia cho cô hồn, cách thứ 2 là động tác gieo mùa của truyền thống nền văn minh lúa nước.

 

Mặc dù vậy, cách cúng gạo, muối đối với gia tiên khác với cúng thí thực vong linh.