(Lichngaytot.com) Ngược về dòng thời gian chúng ta cùng khám phá cách xua đuổi 5 loại nọc độc tháng 5 âm lịch và cho tới nay nhiều phương pháp vẫn còn được sử dụng phổ biến.
1. Ý nghĩa của việc xua đuổi 5 loại nọc độc tháng 5 âm lịch
![]() |
Trong triều đình nhà Thanh (1644-1912), một vở Kinh kịch có tên “Truyền thuyết về năm loại nọc độc” kể về câu chuyện những loại nọc độc này biến thành hình dạng con người như một linh hồn trăn đỏ, linh hồn bọ cạp, linh hồn rết, linh hồn tắc kè và linh hồn cóc.
Những linh hồn ma quỷ này đã mang đến sự hỗn loạn và thảm họa cho thế giới cho đến khi chúng được một bậc thầy Đạo giáo thuần hóa và hòa bình được lập lại.
Phong tục lễ hội này, với ý thức nghi lễ mạnh mẽ, đã được truyền qua nhiều thế hệ và tiếp tục là một phần quan trọng của văn hóa Trung Quốc cho đến ngày nay.
Phong tục cổ xưa của Trung Quốc là xua đuổi năm loại nọc độc, bao gồm việc sử dụng các loại thảo mộc và bùa chú để xua đuổi các loài gây hại này. Nhiều phương pháp trong số đó vẫn được thực hiện cho đến ngày nay, được sử dụng ngay cả trong các tòa nhà ở khu vực thành thị.
Trong nhiều tòa nhà lớn ở Trung Quốc, ngải cứu vẫn treo trên cửa nhà người dân, chứng tỏ sức sống lâu bền của truyền thống này.
Theo quan điểm hiện đại, vì một số loài gây hại thực sự mang theo vi trùng và có thể lây lan bệnh tật hoặc nọc độc qua vết cắn của chúng, nên phong tục xua đuổi năm loại độc đóng vai trò như một hình thức chăm sóc sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật đã tồn tại qua nhiều thế kỷ.
Theo quan điểm hiện đại, vì một số loài gây hại thực sự mang theo vi trùng và có thể lây lan bệnh tật hoặc nọc độc qua vết cắn của chúng, nên phong tục xua đuổi năm loại độc đóng vai trò như một hình thức chăm sóc sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật đã tồn tại qua nhiều thế kỷ.
2. Cách xua đuổi 5 loại nọc độc tháng 5 âm lịch
Phong tục của Tết Đoan Ngọdiễn ra vào 5/5 âm lịch, là “đẩy lùi năm loại nọc độc”, sau đây là cách xua đuổi 5 loại nọc độc tháng 5 âm lịch của người xưa.
2.1 Ngải cứu
Để đối phó với những loài mang kịch độc này, ngoài dọn dẹp nhà cửa, hun cỏ ngải xông nhà để xua đuổi khí xấu, khai thông khí trường, khiến những con vật này không dám bén mảng đến nơi người ở.
Một trong những cách xua đuổi 5 loại nọc độc tháng 5 âm lịch phổ biến nhất hiện nay là sử dụng ngải cứu vì người ta tin rằng nó tỏa ra mùi thơm thuốc có thể xua đuổi các loài gây hại có nọc độc.
- Treo ở cửa: Người ta sẽ treo ngải cứu trên cửa ra vào để ngăn chặn các loài gây hại có nọc độc xâm nhập. Một số người thậm chí còn tết ngải cứu thành hình người hoặc hổ để có hiệu quả tốt hơn.
- Xông đốt ngải cứu: Một phương pháp khác là phơi khô ngải cứu, đốt và xông khói khắp nhà trước khi rắc bột vôi, vì tất cả đều được cho là có tác dụng xua đuổi các loài gây hại như nhện.
- Dùng làm nước tắm: Ngải cứu cũng có thể được sử dụng trong phòng tắm để ngăn ngừa bệnh tật, trong khi các bài thuốc uống, chẳng hạn như thêm hùng hoàng, một loại khoáng chất, vào rượu để tạo thành rượu hùng hoàng, đã được sử dụng như một phần của Y học cổ truyền Trung Quốc để tiêu diệt sâu bệnh và trục xuất chất độc.
Truyện dân gian cũng đưa tục đẩy lùi năm loại nọc độc vào cốt truyện của họ. Một ví dụ như vậy là “Truyền thuyết về Bạch Xà”, trong đó một nhà sư tên là Pháp Hải nói với học giả Hứa Tiên rằng vợ ông, Bạch Xà Phu nhân, thực chất là một linh hồn rắn độc.
Lúc đầu, Hứa Tiên không tin ông, nhưng nhà sư đưa cho ông rượu hùng hoàng và hướng dẫn ông bắt vợ uống trong Lễ hội thuyền rồng.
Ban đầu còn hoài nghi, Hứa Tiên làm theo hướng dẫn của nhà sư và vợ ông không thể cưỡng lại sức mạnh của rượu hùng hoàng.
Sau khi uống xong, bà biến trở lại hình dạng ban đầu của mình là một linh hồn rắn ngàn năm tuổi với cái miệng đẫm máu và đôi mắt như tia chớp, thò đầu ra khỏi giường.
Hứa Tiên sợ quá lăn ra chết, sau đó Bạch Xà Phu nhân sau đó đã liều mạng đi ăn trộm cỏ tiên để cứu ông.
Lúc đầu, Hứa Tiên không tin ông, nhưng nhà sư đưa cho ông rượu hùng hoàng và hướng dẫn ông bắt vợ uống trong Lễ hội thuyền rồng.
Ban đầu còn hoài nghi, Hứa Tiên làm theo hướng dẫn của nhà sư và vợ ông không thể cưỡng lại sức mạnh của rượu hùng hoàng.
Sau khi uống xong, bà biến trở lại hình dạng ban đầu của mình là một linh hồn rắn ngàn năm tuổi với cái miệng đẫm máu và đôi mắt như tia chớp, thò đầu ra khỏi giường.
Hứa Tiên sợ quá lăn ra chết, sau đó Bạch Xà Phu nhân sau đó đã liều mạng đi ăn trộm cỏ tiên để cứu ông.
2.2 Đeo chỉ năm màu
![]() |
Xua đuổi 5 loại độc từ lâu đã là một nghi lễ quan trọng, ngoài việc sử dụng các loại thảo mộc làm thuốc, mọi người còn đeo chỉ năm màu để ngăn ngừa bệnh dịch hạch.
Người dân cũng thêu họa tiết năm loại nọc độc lên tạp dề hoặc giày của trẻ em, vì theo thành ngữ "lấy độc trị độc", trẻ em mặc những vật dụng như vậy sẽ có thể tránh xa các loài côn trùng có nọc độc.
Truyền thống này có từ thời Khuất Nguyên, một nhà thơ và chính trị gia (khoảng năm 340 TCN–278 TCN) đã tự tử bằng cách lội xuống sông Miluo ở tỉnh Hồ Nam ngày nay như một hình thức phản đối chính trị.
Theo truyền thuyết, người dân đã gói bánh trôi nếp được gọi là bánh ú và ném xuống sông để dâng lên Khuất Nguyên. Tin vào sức mạnh kỳ diệu của những sợi chỉ năm màu, người dân đã dùng chúng để gói bánh ú nhằm xua đuổi rồng dưới sông và ngăn chúng ăn đồ dâng lên Khuất Nguyên.
Người dân cũng thêu họa tiết năm loại nọc độc lên tạp dề hoặc giày của trẻ em, vì theo thành ngữ "lấy độc trị độc", trẻ em mặc những vật dụng như vậy sẽ có thể tránh xa các loài côn trùng có nọc độc.
Truyền thống này có từ thời Khuất Nguyên, một nhà thơ và chính trị gia (khoảng năm 340 TCN–278 TCN) đã tự tử bằng cách lội xuống sông Miluo ở tỉnh Hồ Nam ngày nay như một hình thức phản đối chính trị.
Theo truyền thuyết, người dân đã gói bánh trôi nếp được gọi là bánh ú và ném xuống sông để dâng lên Khuất Nguyên. Tin vào sức mạnh kỳ diệu của những sợi chỉ năm màu, người dân đã dùng chúng để gói bánh ú nhằm xua đuổi rồng dưới sông và ngăn chúng ăn đồ dâng lên Khuất Nguyên.
2.3 Quả bầu hồ lô
Một phong tục tương tự khác là sử dụng quả bầu hồ hô. Quả bầu hồ lô tượng trưng cho "phước lành và thịnh vượng" và có tác dụng thu hút tài lộc, vì hình dạng của nó giống với biểu tượng âm dương, chỉ huy ba cõi, do đó có chức năng bảo vệ trong phong thủy.
Quả bầu hồ hô được xem là bùa hộ mệnh của các vị thần và được sử dụng để bẫy tà ma trong các tiểu thuyết cổ như "The Investiture of the Gods" và "Hành trình về phương Đông", nên người ta tin rằng chúng có sức mạnh thu thập "khí độc" của các loài côn trùng.
Mọi người thường cắt giấy đỏ thành hình quả bầu hồ lô và dán chúng lên cửa phòng ngủ.
2.4 Bùa giấy
![]() |
+ Bùa vẽ côn trùng: mọi người sẽ vẽ hình dạng của năm loài côn trùng có nọc độc trên giấy đỏ, dán giấy lên tường, sau đó dùng năm cây kim đâm từng con côn trùng một. Người ta tin rằng cách này sẽ giết chết các loài côn trùng và ngăn chúng xuất hiện.
+ Một số gia đình cũng treo áp phích của Chung Quỳ, một thầy trừ tà trong truyện dân gian Trung Quốc, cầm kiếm và giết năm loại sâu bọ độc. Chân dung của ông được treo lên để xua đuổi năm loại sâu bọ độc.
+ Một bùa giấy từ triều đại nhà Thanh mô tả Lôi Chấn Tử, vị thần sấm, tấn công năm loại sâu bọ độc. Trong bức tranh này, mọi người đang cầu mong sấm sét tiêu diệt năm loại sâu bọ độc đã biến thành hình người.
Vị thần sấm có ngoại hình kết hợp khuôn mặt của một con khỉ và đôi cánh, và trong bùa giấy, ông sẽ bay từ trên trời xuống trên những đám mây đen cuồn cuộn, đang chiến đấu với năm loại sâu bọ độc và giẫm lên một con rắn. Ông cầm búa để vô hiệu hóa sấm sét, giết chết ngay lập tức những loài sâu bọ độc.
2.5 Đeo túi thơm bên người
Người ta còn tin rằng nên đeo túi thơm đựng thảo mộc có mùi hương đặc trưng để xua đuổi tà ma và độc tố. Nó thường được buộc bên hông hoặc trên dây đai ở sau khuỷu tay, một số còn được buộc vào màn hoặc xe ngựa.
Hương thơm từ túi không chỉ có thể xua đuổi muỗi và các loài gây hại mà còn gia tăng vận may cho người đeo. Vì thế từ xưa, túi thơm là món quà ý nghĩa mang tính truyền thống dành cho trẻ em trong ngày Tết Đoan Ngọ, mang lại điều may mắn và chúc phúc cho trẻ nhỏ.
Túi thơm được may bằng chỉ ngũ sắc (đỏ, vàng, tím, lục lam) dùng để xua đuổi tà ma, vải túi thơm là những mảnh vải vụn, bên trong gói những loại lá như: Thương thuật, Sơn nại, Bạch chỉ, Xương bồ, Hoắc hương, Bội lan, Xuyên cung, Hương phụ, Bạc hà, Hương duyên, Thân di, Ngãi diệp...
Xem thêm tin liên quan cùng chuyên mục:
Theo nghiên cứu của y học hiện đại, dược tính của các loại túi thơm sẽ kích thích niêm mạc mũi - tiết chất cầu miễn dịch, kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể, ức chế sự phát triển của nhiều loại vi khuẩn gây bệnh, đồng thời nâng cao khả năng kháng bệnh của cơ thể.
Riêng năm nay, những người có năm sinh xung khắc với Tị - vị thần của năm nên đặc biệt thận trọng, vì từ trường mạnh hơn vào ngày này, khiến họ dễ gặp phải sự bất ổn về mặt cảm xúc hoặc xung đột nhỏ nhặt.
Tốt nhất là tránh các hoạt động mạnh, duy trì trạng thái bình tĩnh và tuân thủ phong tục dân gian "tránh trưa" để vượt qua tháng độc hại và ngày độc hại này một cách thành công.
Riêng năm nay, những người có năm sinh xung khắc với Tị - vị thần của năm nên đặc biệt thận trọng, vì từ trường mạnh hơn vào ngày này, khiến họ dễ gặp phải sự bất ổn về mặt cảm xúc hoặc xung đột nhỏ nhặt.
Tốt nhất là tránh các hoạt động mạnh, duy trì trạng thái bình tĩnh và tuân thủ phong tục dân gian "tránh trưa" để vượt qua tháng độc hại và ngày độc hại này một cách thành công.
Nếu cây trong nhà bị héo úa hoặc nếu cá phong thủy hoặc cá may mắn của bạn đã chết, bạn nên vứt bỏ chúng để tượng trưng cho sự gia tăng sức sống và loại bỏ năng lượng trì trệ.
Xem thêm tin liên quan cùng chuyên mục: