Đi tìm ý nghĩa từng loại quả trong mâm cỗ Trung Thu

 

 

Ý nghĩa Tết Trung Thu trong văn hóa Việt. Đó là cái Tết mừng 1 năm thu hoạch mùa màng no ấm, là Tết đoàn viên bên đại gia đình, là Tết mà mọi người quan tâm thăm hỏi lẫn nhau, là Tết mà trẻ nhỏ được thỏa sức vui đùa…

 

Nói đến Tết Trung Thu, không thể không nhắc đến mâm cỗ trông trăng mà đứa trẻ nào cũng háo hức mong chờ. Vào ngày rằm tháng 8, người Việt không chỉ làm lễ dâng cúng tổ tiên như ngày rằm mùng 1 bình thường mà còn làm mâm cỗ Trung Thu với nhiều loại trái cây mang những ý nghĩa riêng.

 

Tùy theo vùng miền vào các loại trái cây hay cách sắp xếp bài trí có thể khác nhau, nhưng tựu chung đều thể hiện lòng thành kính với tổ tiên, cha ông đi trước, cũng tượng trưng cho hạnh phúc ấm no của mọi người. 

 

 

Như tên gọi, Tết Trung Thu diễn ra vào rằm tháng 8 âm lịch hàng năm, cũng là vào mùa thu, mùa thu hoạch. Với người dân sống bằng nghề trồng cấy như người dân Việt Nam ta thì đó là thời điểm quan trọng, khi mà mùa màng đã xong, mọi người quây quần bên nhau cảm tạ trời đất cho 1 năm mưa thuận gió hòa, mọi người cùng vui chơi thỏa sức sau những ngày làm việc vất vả.

 

Không giống như những ngày rằm, mùng 1 khác trong năm, vào đêm trăng rằm tháng 8, người dân sẽ sắp 1 mâm ngũ quả dâng cúng lên tổ tiên, sau đó dưới đêm trăng tổ chức phá cỗ, cho trẻ nhỏ 1 đêm Trung Thu tràn ngập niềm vui.

 

Theo phong tục truyền thống thì ngoài các loại bánh kẹo đặc trưng của mùa thu như bánh trung thu, bánh cốm hay cốm non thì không thể nào thiếu được các loại trái cây của mùa thu.

 

Đó là na, là bưởi, là hồng, là chuối… Mỗi loại trái cây có màu sắc tươi tắn rực rỡ mang đậm sắc màu của mùa thu, không chỉ vậy còn mang những nét ý nghĩa riêng, tượng trưng cho lời nguyện ước cầu may mắn, bình an của con người. 

 

Vốn giàu trí tưởng tượng và có lòng biết ơn sâu sắc với tổ tiên cùng đất trời, người dân Việt Nam từ bao đời nay đã khéo léo dùng trái cây để bày tỏ tâm ý của mình với thần linh.

 

 

Có thể nói, đây là thứ quả không thể thiếu trong mâm cỗ Trung Thu từ bao đời nay. Dù là miền Bắc, miền Trung hay miền Nam thì quả bưởi vẫn là thứ quả mang ý nghĩa tròn đầy, viên mãn, bình an. 

 

Lớp vỏ màu xanh tượng trưng cho sức sống, cũng mang lại nét yên bình, thanh khiết của tiết trời Thu. Còn dáng bưởi căng tròn lại là biểu trưng cho sự viên mãn, toàn vẹn, sung túc.

 

Mỗi độ Thu về, người dân lại đi trảy bưởi để thắp hương trong mâm cỗ Trung Thu. Tuy giản dị nhưng nó lại có vị ngọt ngào, thật thích hợp để dâng lên cúng tế.

 

Trái hồng giòn cũng là 1 loại trái cây đặc trưng của mùa Thu. Tuy không phải mọi nơi trên đất nước ta đều có loại trái cây này, nhưng nó cũng được xếp vào những loại trái cây nên có trong mâm cỗ Trung Thu. Mâm cỗ Trung Thu chuẩn truyền thống, nối dài văn hóa tình thân.

 

Hồng giòn có màu cam đỏ, trái to mọng, thể hiện sự sung túc ấm no, lại tràn đầy sức sống, tượng trưng cho niềm tin về tương lai tươi sáng mà trong đó, các em nhỏ chính là đại diện tiêu biểu nhất.

 

Xuất hiện hầu hết trong các mâm cỗ thờ cúng, chuối cũng không phải là ngoại lệ trong mâm cỗ Tết trông trăng. Nải chuối hình dáng như đôi bàn tay, thể hiện sự nâng niu với những tinh hoa của đất trời, cũng thể hiện lòng thành kính đối với thần linh, biết ơn thần linh đã che chở cho 1 mùa bội thu, 1 năm yên ấm.

 

Trái na với màu trắng xanh nổi bật trên bức tranh đầy màu sắc của mùa Thu. Trái na có nhiều hạt, nhiều mắt, thể hiện cho mong muốn sinh sôi nảy nở của con người, tượng trưng cho niềm tin về sức sống mãnh liệt truyền qua bao thế hệ.

 

Quả thanh long là loại quả có hình dáng đặc biệt, cũng mang nhiều ý nghĩa mà người dân muốn gửi gắm trong mâm cỗ Tết Trung Thu. Thanh long có màu đỏ, hòa cùng sắc xanh của bưởi, sắc cam của hồng, sắc trắng của na, tạo nên tổng thể hài hòa cân đối của mâm cỗ. 

 

Màu đỏ còn mang ý nghĩa may mắn, phát tài phát lộc. Cũng không thể không kể đến những chiếc tai xanh uốn lượn theo hình rồng bay phượng múa, tượng trưng cho rồng mây hội tụ, thiên địa giao hòa, thể hiện cho mong muốn cuộc sống bình an và nhiều may mắn của người dân Việt.