Việc bày biện mâm ngũ quả ngày Tết là một nét văn hóa đặc sắc. Mâm ngũ quả thường bày trên bàn thờ ông bà tổ tiên để thể hiện lòng thành, hướng về nguồn cội, tổ tiên, đúng với câu thành ngữ uống nước nhớ nguồn.
Năm loại quả cũng tượng trưng cho 5 ước muốn ngũ phúc lâm môn của người Việt: Phú, quý, thọ, khang, ninh và 5 màu sắc mang ý nghĩa nguồn của cải 5 phương đưa về kính lên tổ tiên. 5 màu sắc này cũng tượng trưng ngũ hành trong vũ trụ là Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ.
Ngoài ra, ngũ quả còn được xem như biểu tượng cho thành quả sau một năm lao động miệt mài của những người nông dân. Những sản vật kết tinh từ mồ hôi, công sức của những người dân lao động chắt chiu qua những vụ mùa. Để đến khi xuân sang nắng ấm, lựa dịp tốt lành mà thành kính dâng lên ông bà tổ tiên.
Việc lựa chọn các loại quả trên mâm ngũ quả tùy thuộc vào từng địa phương, vùng miền với những đặc thù về khí hậu, sản vật và quan niệm văn hóa riêng. Từ đó, người ta chọn ra những loại quả mang ý nghĩa tâm linh, tinh thần để bày trên mâm ngũ quả.
| Mâm ngũ quả ngày Tết mang lại may mắn, tài lộc cho gia chủ |
Dưới đây là những loại quả dùng bày mâm ngũ quả mang lại tài lộc, may mắn cho gia chủ:
Quả quất: Theo âm Hán của từ “quất” gần giống âm của từ “cát”, nên bày quất trên mâm ngũ quả sẽ mang lại sung túc, năm mới được mùa, ăn nên làm ra, dồi dào sức sống.
Quả phật thủ: Quả phật thủ thường được đặt ở trung tâm và nơi cao nhất trong mâm ngũ quả. Theo quan niệm xưa phật thủ là loại quả dùng để thờ Phật và gia tiên vì có mùi thơm quyến rũ, tác dụng lưu giữ thần, Phật và gia tiên lưu lại trong nhà lâu hơn để phù hộ cho gia chủ.
Nải chuối: Là thứ không thể thiếu trên mâm ngũ quả, giống như 1 cái giỏ trên mâm ngũ quả cho bạn bày các loại quả khác đan xen vào nhau. Không những vậy nó còn mang ý nghĩa là bàn tay ngửa bảo bọc, đem lại bình an, phúc lộc.
Quả bưởi: Tượng trưng cho phúc lộc, viên mãn.
Quả xoài: Cầu mong tiêu xài không thiếu thốn.
Quả thanh long: Mang ý nghĩa rồng mây hội tụ và biểu trưng cho sự cát tường, thịnh vượng.
Quả sung: Với mong muốn có sự sung túc, tròn đầy, nhiều người chọn sung để bày trên mâm ngũ quả
Quả đu đủ: Là biểu tượng của đầy đủ, thịnh vượng.
Một số loại quả không nên chọn bày trên mâm ngũ quả ngày Tết:
Tết Tân Sửu thêm phần trọn vẹn khi gia chủ biết 8 loại quả không nên bày trên mâm ngũ quả này!
Một số loại quả không nên chọn bày trên mâm ngũ quả ngày Tết:
- Những loại quả đã chín rất nhanh hỏng sẽ bị ruồi muỗi, bọ lui tới làm ổ từ đó làm ô uế bàn thờ
- Quả có gai nhọn: mít, sầu riêng, chôm chôm.
- Quả có mùi quá hắc hoặc có vị cay, đắng: sầu riêng, ớt cay, tiêu.
- Quả thuộc hệ rau: cà chua, chua me, thanh trà…
- Quả mọc sát đất, mọc gần nơi ô uế hoặc quả dại
Tết Tân Sửu thêm phần trọn vẹn khi gia chủ biết 8 loại quả không nên bày trên mâm ngũ quả này!
Một số lưu ý khi bày mâm ngũ quả ngày Tết:
- Không nên rửa quả: Việc rửa sẽ làm cho quả sớm bị héo hoặc thối hỏng nếu có chỗ đọng nước. Chỉ nên dùng khăn giấy ẩm lau sạch quả là được. Đối với bưởi và phật thủ bạn có thể dùng nước sạch pha với chút rượu lau để quả có mùi thơm.
- Không nên chọn quả chín: Nên lựa những quả già nhưng chưa chín quá, chuối nhất định phải là chuối xanh để đủ cứng, đỡ những quả khác và còn đảm bảo ý nghĩa màu sắc theo Ngũ Hành.
Xem thêm Clip 10 điều cấm kỵ ngày Tết nhất định phải biết