(Lichngaytot.com) Dưới đây là 8 triết lý sống đặc trưng của người Nhật sẽ cho chúng ta một góc nhìn mới, khiến ta có cảm giác như bừng tỉnh sau cơn mê. Đặc biệt, nếu có thể áp dụng một cách kiên nhẫn, cuộc đời bạn sẽ thay đổi không ngờ trong tương lai.
1. Triết lý Ikigai
Ikigai là một khái niệm của người Nhật có nghĩa là “lý do tồn tại” và đó là lý do tại sao bạn thức dậy vào buổi sáng và là điều mang lại mục đích và ý nghĩa cho cuộc sống của bạn. Khi bạn tìm thấy Ikigai của mình, cuộc sống sẽ trở nên trọn vẹn và thỏa mãn hơn. Bạn có ý thức về mục đích và phương hướng hơn.
Khái niệm Ikigai đã trở nên phổ biến từ châu Á cho tới châu Âu trong những năm gần đây và mặc dù thuật ngữ này đã được sử dụng ở Nhật Bản trong nhiều thế kỷ nhưng cách giải thích của phương Tây về Ikigai đã phần nào bị lãng mạn hóa.
Ở Nhật Bản, Ikigai bao gồm cuộc sống, chẳng hạn như công việc, gia đình, sở thích và các mối quan hệ cá nhân. Đó không nhất thiết phải là một mục tiêu hay mục đích duy nhất không thể đạt được mà bạn phải cố gắng đạt được.
Một số người Nhật xem niềm đam mê của phương Tây với Ikigai có phần hời hợt. Ở Nhật, họ đánh giá cao sự chăm chỉ, kiên trì và ý tưởng tìm kiếm một mục đích duy nhất, toàn diện trong cuộc sống là không thực tế. Thay vào đó, nhiều người Nhật tập trung tìm kiếm những thú vui nhỏ và nguồn vui trong cuộc sống hàng ngày.
Ikigai là một trạng thái cao hơn tìm niềm vui đơn thuần trong cuộc sống. Mục đích của triết lý này là để tạo ra một cuộc sống tốt đẹp chứ không phải một cuộc sống tràn ngập những điều của chủ nghĩa khoái lạc.
Cách tìm Ikigai của bạn:
- Để tìm ra Ikigai của mình, hãy tự hỏi bản thân xem bạn giỏi việc gì và hoạt động nào bạn có thể dành hàng giờ mà không cảm thấy nhàm chán.
- Hãy xem xét các kỹ năng, điểm mạnh và niềm đam mê của bạn và suy nghĩ về cách áp dụng chúng để đóng góp có ý nghĩa cho thế giới.
- Khám phá những cơ hội và trải nghiệm mới, đồng thời cởi mở để khám phá những đam mê và sở thích mới. Ikigai là một hành trình khám phá bản thân và có thể mất thời gian và thử nghiệm để tìm ra con đường đúng đắn.
2. Triết lý Wabi Sabi
Wabi Sabi là lời nhắc nhở rằng không có gì là hoàn hảo và điều đó không sao cả - chúng ta cũng có thể tìm thấy vẻ đẹp trong những thứ khiếm khuyết, cũ kỹ và không hoàn hảo.
Trong văn hóa Nhật Bản, Wabi Sabi thể hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, chẳng hạn như làm đồ gốm, trà đạo và làm vườn. Áp dụng vào các mối quan hệ, Wabi Sabi có thể giúp chúng ta đánh giá cao vẻ đẹp của sự không hoàn hảo trong các mối quan hệ của mình và tìm thấy sự chấp nhận trong những thăng trầm của cuộc sống.
Việc áp dụng tư duy Wabi Sabi có thể mang lại cảm giác bình tĩnh và thanh thản cho cuộc sống của bạn. Thay vì phấn đấu để đạt được sự hoàn hảo, bạn học cách chấp nhận và đánh giá cao những điểm không hoàn hảo ở bản thân và người khác.
Để sống theo Wabi Sabi, bạn có thể:
- Học cách đánh giá cao những điểm không hoàn hảo ở người ấy của bạn thay vì cố gắng thay đổi hoặc sửa chữa chúng.
- Tìm vẻ đẹp trong sự vô thường và nhận ra rằng các mối quan hệ sẽ thay đổi và phát triển.
- Hãy từ bỏ hoàn toàn những kỳ vọng về sự hoàn hảo.
3. Triết lý Kintsugi
Trong mối quan hệ, đó là việc đón nhận những vết sẹo và khuyết điểm trong cuộc sống và biến chúng thành điều gì đó đẹp đẽ.
Bằng cách áp dụng các nguyên tắc của Kintsugi vào cuộc sống, bạn có thể biến nỗi đau của mình thành điều gì đó có ý nghĩa và đẹp đẽ. Cách áp dụng Kintsugi vào cuộc sống của bạn:
- Bạn có thể học cách chấp nhận những điểm không hoàn hảo và những sai lầm trong quá khứ của mình. Thay vì cố gắng che giấu hoặc phớt lờ chúng, bạn có thể thừa nhận và sử dụng chúng như cơ hội để phát triển và học hỏi.
- Bạn cũng có thể áp dụng các nguyên tắc của Kintsugi vào mối quan hệ của mình với người khác. Khi bạn gặp xung đột hoặc trải qua nỗi đau trong các mối quan hệ của mình, bạn có thể nỗ lực sửa chữa những tổn thương và củng cố mối liên kết.
- Cuối cùng, bạn có thể sử dụng ý tưởng về Kintsugi như một lời nhắc nhở hãy trân trọng vẻ đẹp của thế giới xung quanh chúng ta, ngay cả trong những thời điểm khó khăn.
4. Triết lý Mono no aware
Mono no aware - Yêu mến sự vô thường, ý tưởng cho rằng mọi thứ đều nhất thời và vô thường và sự vô thường này tạo ra cảm giác đẹp đẽ và buồn bã.
Trong văn hóa Nhật Bản, Mono no aware có thể được nhìn thấy trong nhiều loại hình nghệ thuật khác nhau, chẳng hạn như thơ haiku và âm nhạc truyền thống Nhật Bản. Đó là về việc đánh giá cao vẻ đẹp của những thứ thoáng qua.
Ví dụ như Momoko là một phụ nữ trẻ sống ở Tokyo, một ngày nọ, cô thú nhận rằng cảm thấy choáng ngợp trước sự ồn ào và náo nhiệt liên tục của thành phố.
Khi về thăm ông bà ở quê, cô đi dọc những con đường quê và nhận thấy sự thay đổi màu sắc của lá trên cây, tiếng gió nhẹ xào xạc trên cánh đồng,... Đó là khoảnh khắc yên bình và thanh bình khiến cô cảm thấy bình tĩnh và mãn nguyện.
Khi dành thời gian cho ông bà, Momoko bắt đầu trân trọng những thú vui giản dị của cuộc sống, chẳng hạn như hương vị của những bữa ăn gia đình. Cô nhận ra rằng mình đã quá tập trung vào sự bận rộn của cuộc sống thành thị mà quên mất trân trọng vẻ đẹp của thời điểm hiện tại.
Chuyến thăm của Momoko kết thúc và cô phải quay lại Tokyo. Nhưng cô mang trong mình sự trân trọng mới mẻ đối với sự ngắn ngủi của cuộc sống và vẻ đẹp của thời điểm hiện tại.
Ở Tokyo, cô bắt đầu sống chậm lại và chú ý đến những khoảnh khắc vui vẻ nhỏ bé xung quanh mình - tiếng mưa rơi trên cửa sổ, cách ánh nắng xuyên qua kẽ lá.
Theo thời gian, Momoko nhận ra rằng những nguyên tắc đơn điệu vô nhận thức đã trở thành một phần trong cuộc sống hàng ngày của cô, giúp cô tìm thấy ý nghĩa và niềm vui trong sự vô thường của vạn vật.
Thực hành Mono no aware trong cuộc sống hàng ngày có thể là một cách hiệu quả để nuôi dưỡng cảm giác đồng cảm, lòng biết ơn và nhận thức về cảm xúc tốt hơn.
Thực hành Mono no aware trong cuộc sống hàng ngày có thể là một cách hiệu quả để nuôi dưỡng cảm giác đồng cảm, lòng biết ơn và nhận thức về cảm xúc tốt hơn.
Cách thực hành Mono no aware:
- Hãy dành thời gian để chiêm ngưỡng vẻ đẹp xung quanh bạn, cho dù đó là một bông hoa nở rộ hay cảnh hoàng hôn tuyệt đẹp.
- Hãy chú ý đến cảm xúc của bạn. Khi bạn cảm thấy buồn bã hoặc mất mát, hãy cho phép bản thân cảm nhận trọn vẹn những cảm xúc đó mà không cố gắng đẩy chúng đi.
- Thể hiện sự đồng cảm với người khác: Hãy tập hiện diện và chú ý đến nhu cầu của những người xung quanh. Bằng cách lắng nghe sâu sắc và thể hiện lòng trắc ẩn, bạn có thể tạo ra nhiều kết nối và hiểu biết hơn.
- Thực hành lòng biết ơn: Dành thời gian mỗi ngày để suy ngẫm về những điều bạn biết ơn.
Triết lý này nhắc nhở mỗi người rằng mọi thứ chỉ tồn tại trong một thời gian giới hạn. Thay vì cảm thấy buồn về sự mất mát không thể tránh khỏi, chúng ta nên trân trọng thời gian mà chúng ta có. Sự biến chuyển này tượng trưng cho sự trôi qua của thời gian mà không thể tránh khỏi, và do đó phải được đón nhận với sự đánh giá cao.
5. Triết lý Shinrin-yoku
Shinrin-yoku được dịch là "tắm rừng". Đó là việc dành thời gian hòa mình vào thiên nhiên và đắm mình trong khung cảnh, âm thanh và mùi vị của rừng.
Người Mỹ trung bình dành 93% cuộc đời mình ở trong nhà, 87% trong số đó chỉ ở trong nhà và 6% là ở ô tô. Chúng ta là thiên nhiên nhưng chúng ta rất xa cách với nó. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng dành thời gian hòa mình vào thiên nhiên có thể tác động tích cực đến cả sức khỏe thể chất và tinh thần. Các tác dụng của Shinrin-yoku:
- Giảm căng thẳng,
- Làm giảm huyết áp,
- Tăng cường hệ thống miễn dịch,
- Cải thiện sức khỏe tổng thể,
- Cải thiện chức năng nhận thức,
- Tăng khả năng sáng tạo và sự tập trung.
Shinrin-yoku cũng là một phương pháp thực hành tâm linh kết nối con người với thế giới tự nhiên. Trong một thế giới có nhịp độ nhanh, Shinrin-yoku mang đến cơ hội rất cần thiết để sống chậm lại.
Đó là một lời nhắc nhở rằng chúng ta là một phần của một thứ gì đó lớn lao hơn chính chúng ta rất nhiều và hạnh phúc của chúng ta phụ thuộc vào sức khỏe của môi trường xung quanh chúng ta.
Cách áp dụng nhiều Shinrin-yoku hơn vào cuộc sống của bạn:
Bạn có thể trải nghiệm nhiều lợi ích về thể chất, cảm xúc và tinh thần khi hòa mình vào thiên nhiên.
- Tìm kiếm khung cảnh thiên nhiên với cây cối, nước và các yếu tố tự nhiên khác. Đó có thể là một công viên địa phương, đường mòn tự nhiên hoặc bất kỳ khu vực ngoài trời nào khác cho phép bạn được bao quanh bởi thiên nhiên.
- Shinryoku có nghĩa là hiện diện hoàn toàn trong môi trường tự nhiên. Tắt điện thoại hoặc bất kỳ thiết bị nào khác có thể khiến bạn mất tập trung vào môi trường xung quanh.
- Tận hưởng khung cảnh, âm thanh, mùi vị và cảm giác của môi trường tự nhiên. Hãy chú ý đến màu sắc của lá, tiếng gió và mùi của đất. Hãy lắng nghe tiếng hót líu lo của các loài chim. Hãy lắng nghe âm thanh của những chiếc lá rơi dưới chân bạn khi bạn đi dạo. Hãy nhìn xem thiên nhiên đầy màu sắc như thế nào. Ngưỡng mộ sự vui tươi giữa các màu sắc....
- Đi chậm và chánh niệm, chú ý từng bước. Hãy dành thời gian để dừng lại và quan sát xung quanh, đồng thời cho phép bản thân trải nghiệm trọn vẹn môi trường tự nhiên.
- Dành thời gian để thiền định hoặc suy ngẫm về trải nghiệm của bạn với thiên nhiên. Bạn có thể tập trung vào cảm giác biết ơn hoặc đơn giản là cho phép suy nghĩ của mình trôi chảy tự do.
Khái niệm này đề cập đến việc kết nối tinh thần với thiên nhiên. Chìa khóa để thực hiện Shinrin-Yoku là thu hút cả năm giác quan của bạn vào thiên nhiên. Nó không chỉ là đi bộ đường dài hoặc chạy bộ trong công viên. Đó là thu hút các giác quan của bạn một cách có chánh niệm để hòa mình vào thiên nhiên như một miếng bọt biển.
Tóm lại, hãy làm bất cứ điều gì bạn cảm thấy thích. Và làm điều đó một cách không mục đích. Mục tiêu không phải là đi đến đâu hay đạt được bất cứ điều gì. Mục tiêu là ở đó. Hãy để sự tò mò hướng dẫn bạn. Hãy để giác quan mách bảo bạn phải làm gì tiếp theo. Hãy để thiên nhiên nhấn chìm bạn.
6. Triết lý Gaman
Gaman có nghĩa là "kiên trì" hay "sức chịu đựng" trong tiếng Nhật. Đó là ý tưởng về việc chịu đựng khó khăn với phẩm giá và lòng ân sủng. Ý tưởng này của Nhật Bản có nguồn gốc từ Phật giáo Thiền tông và liên quan đến việc giữ vững tinh thần và kiểm soát cách bạn phản ứng.
Trong văn hóa Nhật Bản, Gaman giống như chủ nghĩa khắc kỷ của các chiến binh Samurai cùng sự kiên cường của những người sống sót sau thảm họa thiên nhiên. Đó là việc chấp nhận những thử thách của cuộc sống và đối mặt với chúng bằng sự kiên nhẫn và quyết tâm.
Chủ nghĩa khắc kỷ dạy cho bạn nắm bắt những gì bạn có thể kiểm soát, xem trở ngại là cơ hội, cố gắng nuôi dưỡng sự tĩnh lặng bên trong và sống theo giá trị của bản thân. Trong văn hóa Nhật Bản, rèn luyện đức tính khắc kỷ được coi là dấu hiệu của sự trưởng thành và sức mạnh. Điều đó liên quan đến những điều nhỏ nhặt đời thường như giữ kín các vấn đề riêng tư, tránh phàn nàn và im lặng trước nghịch cảnh.
Chủ nghĩa khắc kỷ dạy cho bạn nắm bắt những gì bạn có thể kiểm soát, xem trở ngại là cơ hội, cố gắng nuôi dưỡng sự tĩnh lặng bên trong và sống theo giá trị của bản thân. Trong văn hóa Nhật Bản, rèn luyện đức tính khắc kỷ được coi là dấu hiệu của sự trưởng thành và sức mạnh. Điều đó liên quan đến những điều nhỏ nhặt đời thường như giữ kín các vấn đề riêng tư, tránh phàn nàn và im lặng trước nghịch cảnh.
Đây là một tình huống phổ biến về cách sử dụng Gaman ở nơi làm việc:
Naomi ngồi ở bàn làm việc, và cô đã làm việc nhiều giờ trong nhiều tuần và sự căng thẳng bắt đầu đeo bám cô. Cô hít một hơi thật sâu và tự nhủ: "Gaman". Lời nói đó là lời nhắc nhở hãy luôn tập trung và kiên trì vượt qua những thời điểm khó khăn. Đó là điều mà bà cô thường nói khi cô lớn lên, và những lời đó đã đọng lại trong tâm trí của cô từ nhỏ.
Khi hoàn thành các nhiệm vụ trước mắt, Naomi lặp lại cụm từ đó với chính mình như một câu thần chú. Naomi cảm thấy ý thức kiên cường và quyết tâm của mình ngày càng mạnh mẽ hơn. Bằng cách nắm bắt khái niệm Gaman, cô có thể tập trung vào mục tiêu của mình và vượt qua cả những thử thách khó khăn nhất.
Bằng cách luyện tập Gaman hàng ngày, bạn có thể phát triển ý thức kiên cường, kiên nhẫn và khiêm tốn hơn.
Cách luyện tập Gaman hàng ngày:
- Bạn có thể học cách trân trọng những thách thức và trở ngại mà bạn gặp phải. Sau đó, bạn có thể sử dụng chúng như cơ hội để phát triển và trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình.
- Khi bạn gặp phải thử thách hoặc trở ngại, hãy nhắc nhở bản thân tập trung vào các mục tiêu dài hạn của mình. Thay vì nản lòng, hãy sử dụng khái niệm Gaman để giúp bạn có động lực và tiếp tục tiến về phía trước.
- Gaman còn có nghĩa là có sự kiên nhẫn và chịu đựng. Trong thế giới phát triển nhanh chóng của chúng ta, bạn rất dễ nản lòng khi mọi việc không xảy ra ngay lập tức. Nhưng bằng cách rèn luyện tính kiên nhẫn và sức chịu đựng, chúng ta có thể học cách trân trọng cuộc hành trình và quá trình đó.
- Gaman cũng nhắc nhở chúng ta hãy khiêm tốn khi đối mặt với nghịch cảnh. Thay vì cảm thấy mình có quyền hoặc bị coi là nạn nhân, hãy đón nhận những thử thách như những cơ hội để phát triển và học hỏi.
Trong văn hóa Nhật Bản, Gaman thường được dùng để khuyến khích và hỗ trợ người khác. Khi bạn thấy ai đó đang trải qua khoảng thời gian khó khăn, hãy động viên và nhắc nhở họ hãy kiên trì.
Vì vậy, lần tới khi bạn gặp phải thử thách hoặc thất bại, hãy hít một hơi thật sâu và nhắc nhở bản thân “Gaman”.
7. Triết lý Shikataganai
Khái niệm "Shikataganai" là một câu nói phổ biến ở Nhật Bản có nghĩa là "không thể nào khác được" hay "Không thể tránh né" hoặc "cứ để vậy đi". Đó là về khả năng phục hồi và đó là một triết lý khuyến khích:
- Chấp nhận những điều chúng ta không thể kiểm soát và,
- Tầm quan trọng của việc tiến về phía trước bất chấp hoàn cảnh,
- Đó là lời nhắc nhở rằng một số thứ nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng ta và cần tìm cách thích nghi và bước tiếp.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là không nên lấy Shikataganai làm cái cớ cho sự tự mãn hoặc không hành động. Nó khuyến khích chúng ta tìm giải pháp và hành động nếu có thể trong khi chấp nhận những hạn chế trong tầm kiểm soát của mình.
Chúng ta thừa nhận rằng không có cách nào khác ngoài đối diện và chấp nhận. Đó là một lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng hãy sống trong thời điểm hiện tại, buông bỏ quá khứ và tiến về phía trước với sự kiên cường và quyết tâm.
Trong văn hóa Nhật Bản, Shikataganai có thể được nhìn thấy trong triết lý của Thiền tông và sự chấp nhận cái chết không thể tránh khỏi. Việc áp dụng tư duy Shikataganai có thể giúp bạn buông bỏ lo lắng và tìm thấy sự chấp nhận ở thời điểm hiện tại.
Cách sống theo Shitakaganai trong cuộc sống hàng ngày của bạn:
Việc áp dụng khái niệm Shikataganai vào cuộc sống là một thách thức. Dưới đây là một số chiến lược bạn có thể sử dụng để nuôi dưỡng tư duy này.
- Nhận ra rằng một số điều nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn. Thay vì tập trung vào chúng, hãy chấp nhận chúng và tập trung vào những gì bạn có thể kiểm soát.
- Thay vì lo lắng về quá khứ hay tương lai, hãy tập trung vào thời điểm hiện tại. Nó có thể giúp bạn cảm thấy được trao quyền nhiều hơn và có hành động tích cực.
- Hãy tìm kiếm cơ hội trong những tình huống khó khăn và tìm điều gì đó tích cực để tập trung vào. Nó có thể giúp thay đổi suy nghĩ của bạn từ tiêu cực sang biết ơn và đánh giá cao.
- Mặc dù có một số việc nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng ta nhưng thường có những việc chúng ta có thể làm để cải thiện tình hình của mình. Hãy hành động nếu có thể và tập trung vào việc tìm giải pháp cho những vấn đề bạn có thể.
- Hãy nhớ đối xử tốt với bản thân và rèn luyện lòng từ bi. Những thất bại và thử thách là một phần bình thường của cuộc sống và hãy đối xử với bản thân bằng sự tử tế và thấu hiểu như cách bạn dành cho một người bạn.
8. Triết lý Kaizen
Kaizen có nghĩa là sự cải tiến không ngừng nghỉ, vẫn đang diễn tiến từng ngày từng giờ.
Đây là một thuật ngữ khuyến khích chúng ta luôn thay đổi để tốt hơn và tìm cách không ngừng cải thiện. Kaizen khá tương đồng với khái niệm tích tiểu thành đại trong văn hóa của người Việt Nam.
Khái niệm này đặc biệt được sử dụng trong lĩnh vực kinh doanh, nơi các tiêu chuẩn được cải thiện được coi là giúp giảm lãng phí và nâng cao hiệu quả. Nó cũng áp dụng cho bất kỳ lĩnh vực nào của cuộc sống mà bạn nên khuyến khích sự phát triển.
Cách áp dụng Kaizen vào cuộc sống:
Đây là một thuật ngữ khuyến khích chúng ta luôn thay đổi để tốt hơn và tìm cách không ngừng cải thiện. Kaizen khá tương đồng với khái niệm tích tiểu thành đại trong văn hóa của người Việt Nam.
Khái niệm này đặc biệt được sử dụng trong lĩnh vực kinh doanh, nơi các tiêu chuẩn được cải thiện được coi là giúp giảm lãng phí và nâng cao hiệu quả. Nó cũng áp dụng cho bất kỳ lĩnh vực nào của cuộc sống mà bạn nên khuyến khích sự phát triển.
Cách áp dụng Kaizen vào cuộc sống:
- Mỗi ngày cố gắng có 1 ý tưởng mới, không cần quá câu nệ rằng ý tưởng của bạn hay hay dở, cứ khuyến khích bản thân có thêm ý tưởng và nên ghi chúng ngay lập tức, tránh việc bị quên.
- Học cách đơn giản hóa thì cũng có nghĩa là ta cần chia nhỏ vấn đề ra để xử lý. Chia nhỏ mục tiêu lớn thành các mục tiêu nhỏ để dễ dàng đạt được hơn.
- Duy trì thói quen đặt câu hỏi trước khi làm việc quan trọng là bạn đã gián tiếp giúp cho trí não phát triển, theo thời gian còn hình thành được kỹ năng phân tích được tình hình.
- Quy tắc 1 phút: Với những việc ngại làm, lười không muốn làm, bạn cho phép mình thực hiện nó trong vòng 1 phút, sau đó bạn không cần tiếp tục làm công việc đó nữa. Sang ngày khác hãy tiếp tục làm chúng trong 1 phút.
Chúng ta luôn cảm thấy cuộc sống này có nhiều khó khăn khi nhiều vấn đề cùng đổ ập tới ta. Thế nhưng khi hiểu về triết lý sống đặc trưng của người Nhật cùng những khái niệm độc đáo đã ăn sâu vào xã hội này sẽ giúp chúng ta thay đổi mạnh mẽ về tư duy và cách sống.
Không chỉ dừng lại ở hiểu mà hãy áp dụng nó mỗi ngày, từ đó có được hạnh phúc theo định nghĩa riêng của mình, tránh xa sự "giả tạo" xung quanh mà người ta luôn cố gắn vào cuộc sống của chúng.
Không chỉ dừng lại ở hiểu mà hãy áp dụng nó mỗi ngày, từ đó có được hạnh phúc theo định nghĩa riêng của mình, tránh xa sự "giả tạo" xung quanh mà người ta luôn cố gắn vào cuộc sống của chúng.