Trạng thái Dòng chảy là gì mà cả thiên tài lẫn người thường đều áp dụng vào cuộc sống?

Thứ Ba, 04/04/2023 16:52 (GMT+07)
(Lichngaytot.com) Hầu hết chúng ta không lưu tâm Trạng thái Dòng chảy là gì vì thế ta cũng không biết cách tối đa hóa các lợi ích mà việc này có thể để mang lại cuộc sống hạnh phúc và thành công hơn.
Mục lục (Ẩn/Hiện)

1. Trạng thái Dòng chảy là gì?

 
Trạng thái Dòng chảy (Flow State) là trạng thái ta có thể tập trung với toàn bộ năng lượng, sức lực vào một việc và cảm thấy một sự hứng thú cao độ trong suốt quá trình này. Khi đó, ta "có mặt” một cách toàn vẹn và tận hưởng khi hoạt động này diễn ra.

Có thể hiểu đơn giản đó là trạng thái khi con người ta thực hiện một hoạt động mà hoàn toàn đắm mình vào đó. Thế nhưng đó là sự chủ động của chúng ta, không phải là khi bạn xem tivi hay là một chương trình truyền hình (sự bị động).
 
Hãy hình dung khi bạn phải tập trung làm một bài kiểm tra, bạn nhập tâm vào đó để đọc đề bài, suy nghĩ cách xử lý, viết chúng ra nháp, viết vào bài thi, hoàn thiện và nộp bài... Đó là một quá trình xảy ra liên tục và dường như bạn quên luôn thời gian, không nghe thấy bất cứ âm thanh gì xung quanh mình.

Hoặc đây cũng là trạng thái mà người ta mô tả về hình ảnh một người họa sĩ hay nhạc sĩ tập trung vào tác phẩm, bản nhạc của mình. Trong suốt quá trình này tâm trí của họ gần như tập trung tuyệt đối vào xử lý vấn đề đang diễn ra trước mắt mình, không nghĩ đến bất cứ thứ gì khác.

2. Nguồn gốc của Trạng thái Dòng chảy

 
Flow State là khái niệm thuộc về tâm lý học tích cực được nhà tâm lý học người Mỹ gốc Hungary –  Mihaly Csikszentmihalyi nhắc đến vào những năm 1960.
 
Ông giải thích rằng: “Đó là một sự tập trung mà khi đạt đến cao độ sẽ mang lại cảm giác sung sướng, sảng khoái. Bạn biết chính xác mình muốn làm gì từ thời điểm này sang thời điểm khác, và nhận được phản hồi ngay lập tức với những việc mình làm.”
 
Tiến sĩ Mihaly Csikszentmihalyi mô tả 8 đặc điểm chính của trạng thái Flow State như sau: 
  • Hoàn toàn tập trung vào việc mình đang làm
  • Mục đích rõ ràng trong tâm trí
  • Nhịp độ thời gian thay đổi (Cảm thấy như thời gian nhanh hay chậm đi)
  • Có cảm giác thỏa mãn
  • Không tốn nhiều công sức, diễn ra nhẹ nhàng
  • Kết hợp giữa kỹ năng và thử thách
  • Có sự hợp nhất giữa hành động và nhận thức
  • Hoàn toàn kiểm soát được nhiệm vụ.
Tuy nhiên, không nên miệt mài làm việc quá mức, hãy dành ra 10 phút để nghỉ ngơi sau cứ mỗi 90 phút làm việc. Lúc đó trí óc và đôi mắt của bạn có đầy đủ thời gian nghỉ, nhờ thế mà tránh làm gián đoạn Trạng thái Dòng chảy.

Điều tuyệt vời nằm ở chỗ ai trong chúng ta cũng có thể đạt được Trạng thái Dòng chảy thông qua tập luyện chứ không riêng gì các thiên tài hay nhà khoa học, nghệ sỹ... Vì thế người bình thường cũng có thể thông qua tập luyện để có được trạng thái tuyệt vời này. 

Điều kiện tiên quyết để tham nhập vào Flow State là thời điểm thực sự bắt tay vào hành động. Nếu còn trì hoãn, bạn càng khó có cơ hội tham nhập vào Trạng thái Dòng chảy.
 

3. Lợi ích của Trạng thái Dòng chảy

 
 
 

3.1 Gia tăng hiệu quả 


Trong cuộc sống, chúng ta thường "thần tượng" những ai có kỹ năng làm nhiều việc cùng một lúc (Multitasking). Thế nhưng khoa học đã chứng minh điều ngược lại. 

Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, duy chỉ có 2.5% trong tổng số tất cả mọi người trên thế giới là có khả năng làm việc đa nghiệm một cách hiệu quả. Còn 97.5% còn lại sẽ dễ dàng tập trung hơn nhiều khi họ chỉ làm một công việc một lúc.

Hay nói cách khác, Trạng thái Dòng chảy đòi hỏi bạn nên tránh xa kỹ năng làm việc đa nhiệm, và chỉ tập trung hoàn thiện một công việc duy nhất mà thôi.

Sau khi thực hiện nhiều thí nghiệm khác nhau, không ngừng quan sát và đánh giá, cuối cùng Csikszentmihalyi đã kết luận rằng: hiệu quả làm việc sẽ đạt cao nhất khi tâm trí con người duy trì thường xuyên ở Trạng thái Dòng chảy.

Vì thế, thông qua Trạng thái Dòng chảy, chúng ta có thể tập trung cao độ vào công việc để tạo ra sản phẩm chất lượng mà không bị xao nhãng bởi những gì xung quanh.
 

3.2 Cảm nhận được hạnh phúc


Mihaly Csikszentmihalyi đã chỉ ra một điều đặc biệt là mỗi khi ta tham nhập Trạng thái Dòng chảy ta được trải nghiệm trọn vẹn nhất khái niệm hạnh phúc. Việc này tương đồng với việc khi ta hoàn thành được một nhiệm vụ có chút thách thức so với bản thân thì ta cảm thấy tự hào, vui vẻ.

Điều này có nghĩa là Trạng thái Dòng chảy được kết nối với trạng thái hạnh phúc. Vì vậy, bạn hạnh phúc hơn từ sâu thẳm bên trong tâm hồn mình.

Thế nên, lợi ích mà Trạng thái Dòng chảy mang lại không chỉ dừng ở năng suất, bạn đồng thời cũng có thể giảm thiểu mức độ áp lực, và tăng cường hạnh phúc cá nhân. 
 

3.3 Sáng tạo hơn


Khi hiểu Trạng thái Dòng chảy là gì nhiều người đã áp dụng chúng được vào các lĩnh vực sáng tạo. Vì Flow State như dòng chảy của nước, tiềm năng não bộ được phát huy ở mức tối đa, nhờ thế mà công việc diễn ra hết sức trôi chảy và suôn sẻ. 

Một nghiên cứu của giáo sư Teresa Amabile đến từ trường đại học Harvard đã tiết lộ rằng, những người có khả năng tham nhập Trạng thái Dòng chảy có mức sáng tạo và năng suất làm việc lớn hơn nhiều so với người thường. Thậm chí tinh thần làm việc như vậy có thể duy trì liên tục trong suốt 3 ngày.
 

3.4 Áp dụng vào việc quản trị


Trạng thái Dòng chảy có được khi một người có mong muốn hoặc cảm thấy hào hứng với nhiệm vụ của mình. Vì thế, một người lãnh đạo thay vì đưa ra những chỉ tiêu, áp lực, chờ kết quả để khen thưởng hoặc xử phạt thì nên khuyến khích nhân việc làm việc theo thế mạnh của họ và đi kèm với một yêu cầu đủ thách thức để họ vượt qua bản thân.

Nhờ vào việc đó mà họ đạt được Trạng thái Dòng chảy khi làm việc và hoàn thành công việc với chất lượng cao hơn. Người lãnh đạo như vậy mới thu phục được nhân tâm. Từ đó dẫn dắt tổ chức phát triển. 

4. Cách nào để có được Trạng thái Dòng chảy?

 
 
Không có một quy tắc hay thời gian cụ thể nào để có được Trang thái Dòng chảy vì mỗi người đi vào trạng thái này theo cách thức không hề giống nhau. Hơn nữa, không phải cứ ngồi đợi thì sẽ đạt đến flow state, mà luôn có thể chủ động để kích hoạt trạng thái này bằng những cách sau.
 

4.1 Mục tiêu rõ ràng


Khi mục tiêu chưa rõ ràng thì tâm trí của bạn sẽ thường hay lang thang, từ đó làm giảm đi khả năng tập trung giải quyết vấn đề. Vì thế muốn đạt được Trạng thái Dòng chảy thì điều trước tiên là có mục tiêu rõ ràng và chúng thường thách thức một chút, không nên quá dễ dàng và cũng không nên quá sức.
 
Ví dụ trong một buổi sáng bạn có mục tiêu là xử lý 3 hạng mục nhỏ của công việc. Khi bạn thực sự bắt tay vào hành động cũng là khi trạng thái này bắt đầu từ từ xuất hiện cho tới khi bạn tập trung hoàn toàn để hoàn thành chúng. 
Bài học từ người thầy Do Thái: Không có mục tiêu bạn sẽ KHÔNG ĐẠT ĐƯỢC GÌ CẢ
Bài học về xác lập mục tiêu cho thấy bản thân luôn phải bám sát mục tiêu nếu không ta cứ thả trôi cuộc sống một cách vô định và 10 hay 20 năm sau ta vẫn chỉ là 

4.2 Loại bỏ nguyên nhân gây sao nhãng 

 
Điều đầu tiên cần làm là loại bỏ những tác nhân gây sao nhãng bên trong như những suy nghĩ vẩn vơ, lo lắng, muộn phiền, chính những điều này mới khiến ta không thể tập trung nổi việc gì, ngăn trở ta hoàn thành mục tiêu.

Các nghiên cứu đã cùng đi đến kết luận rằng khi không có các yếu tố gây sao nhãng và gián đoạn, hầu hết chúng ta có thể duy trì Trạng thái Dòng chảy lên tới vài giờ đồng hồ.
 

4.3 Nghe nhạc trong lúc làm việc

 
Một kỹ thuật đơn giản khác, và đặc biệt hiệu quả không kém kỹ thuật trên có thể giúp bạn tham nhập và duy trì Trạng thái Dòng chảy là nghe nhạc trong lúc làm việc.
 
Tuy nhiên, đó phải là loại nhạc có thể thúc đẩy bạn làm việc chứ không phải khiến bạn bị phân tâm. Thường thì đó nên là bản nhạc không lời, khi bộ não tiếp nhận sẽ không phải tốn thêm thời gian để cắt nghĩa và hiểu bài hát đó nữa.
 
Quan trọng hơn nữa chính là lựa chọn giai điệu phù hợp với nhịp độ làm việc. Nếu muốn làm việc nhanh nhưng chọn giai điệu từ từ sẽ khiến bạn có xu hướng làm mọi thứ chậm hơn với tốc độ mong muốn. Hoặc với những nhiệm vụ đòi hỏi tính sáng tạo thì nên chọn những giai điệu êm nhẹ và du dương hơn.
 
Nhìn chung là không có một công thức cho tất cả mọi người, do đó bạn phải tự tìm cho mình phương án phù hợp nhất với mục tiêu mà bạn mong muốn. 
 

4.4 Cung cấp đủ nước cho cơ thể


Làm việc khi quá đói, quá khát hay thiếu ngủ đều không thể đạt được Flow State vì bạn không ở trong trạng thái tốt nhất của bản thân. Khi chưa thể thỏa mãn được những nhu cầu cơ bản nhất, bạn khó có thể làm việc hiệu quả.
 
Vì thế đừng để bạn bị đói hay khát vì chúng cũng có thể dẫn đến tình trạng tâm trạng sa sút, đau đầu và đánh mất khả năng tập trung.
 
Một trong những triệu chứng về mặt thể chất phổ biến nhất khi cơ thể thiếu nước là cảm giác chán ăn, miệng khô, váng đầu, cơ thể suy nhược, và tim đập nhanh.
 
Ngoài ra, hãy quan sát bản thân mình xem khoảng thời gian nào bạn có khả năng làm việc hiệu quả nhất. Đối với một số người là khi sáng sớm, nhưng số khác lại là khi tối muộn.

Dù thời điểm đó là lúc nào, hãy tìm ra nó và làm việc quan trọng nhất của bản thân vào khoảng thời gian đó. Như vậy, bạn sẽ dễ dàng tiến vào Trạng thái Dòng cháy và giải quyết công việc hiệu quả hơn.

Tuy nhiên, mỗi bước tưởng chừng đơn giản như trên cũng hỏi cả một quá trình tập luyện liên tục, rút kinh nghiệm, sửa đổi rồi lại áp dụng. Như thế, bạn luyện được sự tập trung sâu và lâu hơn trong mỗi nhiệm vụ. Từ đó, bạn dễ thăng hoa và sáng tạo trong công việc của mình.

Xem thêm tin liên quan cùng chuyên mục: