(Lichngaytot.com) Phương pháp tắm âm thanh (hay “Sound bath”) là một liệu pháp tâm lý sử dụng những âm thanh êm dịu đang được rất nhiều người quan tâm. Đây là một phương pháp thiền định được cho là có khả năng mang lại lợi ích to lớn về cảm xúc, tinh thần và thể chất. Cùng Lịch ngày TỐT tìm hiểu chi tiết hơn về phương pháp đầy mới mẻ này.
Nếu là một người yêu thích các âm thanh hoặc thường xuyên nghe nhạc để thư giãn, khả năng cao bạn sẽ hứng thú với “sound bath” (tắm âm thanh) – một phương thức “đắm mình” trong những làn sóng âm êm dịu gần đây đang được nhiều người tìm đến.
Dù có tên gọi kỳ lạ, đây thực chất là một phương pháp chăm sóc sức khỏe có lợi. Chúng có thể giúp bạn giảm căng thẳng, mệt mỏi và cải thiện sắc đẹp ngay từ bên trong.
Thay vì dùng lời nói thông thường, tắm âm thanh sẽ sử dụng âm nhạc và các loại nhạc cụ như cồng hay chuông để đưa một người vào trạng thái
thiền định. Theo đó, liệu pháp này không chỉ giúp giảm căng thẳng đáng kể mà còn thích hợp cho những người mới làm quen với thiền.
Tuy nhiên, phương pháp tắm âm thanh thật sự là gì và có phù hợp với tất cả? Dưới đây, Lịch ngày TỐT sẽ giúp bạn làm rõ vấn đề này.
1. Phương pháp tắm âm thanh là gì?
Định nghĩa một cách ngắn gọn và đơn giản nhất, tắm âm thanh hay thiền âm thanh (tên Tiếng Anh: Sound Bath) là một hình thức thiền đưa con người vào trạng thái thiền định sâu với âm thanh do người hướng dẫn hoặc nhà trị liệu tạo ra.
Thông thường, những người tham gia liệu pháp tắm âm thanh sẽ được ngồi hoặc nằm thoải mái trên nệm hoặc thảm tập yoga. Hơn nữa, bất kể họ đang ở tư thế nào, họ vẫn sẽ được yêu cầu nhắm mắt lại và lắng nghe các âm thanh phát ra một cách thật cẩn thận.
Alexandra Janelli, người sáng lập trung tâm chăm sóc sức khỏe Modern Sanctuary (Mỹ) cho biết, khi nhắm mắt, khách hàng có thể tạm thời ngắt kết nối với thế giới xung quanh để tập trung lắng nghe âm thanh đang xuất hiện. Nhờ đó, họ sẽ được đưa vào trạng thái như đang thiền định, có cảm giác nhẹ nhàng và bay bổng.
“Nếu thiền giống như đi cầu thang bộ, tắm âm thanh sẽ giống như bạn đang sử dụng thang máy. Phương pháp này cho phép bạn trải nghiệm trạng thái thiền định và thư giãn trong thời gian ngắn, thường gói gọn trong một buổi trị liệu. Đối với các dạng thiền khác, bạn có thể phải thực hành liên tục trong vài tuần hoặc vài tháng để nhận về tác dụng tương tự”, Sara Auster, nhà trị liệu âm thanh ở Brooklyn (Mỹ), cho hay.
Nếu bạn cần giải tỏa áp lực, hay muốn tham gia các buổi trị liệu bằng âm thanh, sound bath chính là phương pháp bạn nên thử một lần trong đời. Hiện ở Việt Nam vẫn chưa phát triển mô hình sound bath một cách phổ biến, song bạn vẫn có thể phần nào trải nghiệm phương pháp này ở các mô hình gội đầu dưỡng sinh, mát xa trị liệu qua dụng cụ chuông xoay.
2. Nguồn gốc của phương pháp thiền âm thanh
Mặc dù là một khái niệm khá mới trong thời gian gần đây, nhưng thực chất tắm âm thanh đã xuất hiện từ rất lâu về trước.
Từ xa xưa, người Hy Lạp cổ đại đã tận dụng các rung động của âm thanh để hỗ trợ điều trị các bệnh về tiêu hóa hay trị liệu các vấn đề về tâm lý và cải thiện giấc ngủ.
Ngay cả trong tác phẩm De Anima của nhà triết học nổi tiếng Aristotle cũng có những mô tả rất chi tiết niềm tin của ông rằng âm thanh từ sáo có thể mang lại sự thanh lọc trong tâm hồn.
Ngoài ra, vào những năm cuối thế kỷ 19, các nhà nghiên cứu đã bắt đầu tập trung vào việc chứng minh mối tương quan giữa âm thanh với khả năng chữa bệnh. Điều này đã tạo nên các nghiên cứu cho thấy âm nhạc có thể làm giảm huyết áp và nhịp tim, cũng như hỗ trợ hệ thần kinh đối giao cảm, nơi có ảnh hưởng lớn đến quá trình tiêu hóa và một phần của quá trình trao đổi chất.
3. Lợi ích của việc phương pháp tắm âm thanh
Mặc dù không có nghiên cứu sâu rộng về tác động tới sức khỏe của liệu pháp tắm âm thanh, nhưng trong các nghiên cứu của những nhà khoa học, phương pháp thiền này đã được chứng minh là mang lại nhiều lợi ích sức khỏe về mặt cảm xúc, tinh thần và thể chất.
- Cải thiện sức khỏe và giảm đau:
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Y học dựa trên bằng chứng vào năm 2017 cho thấy rằng việc tắm thiền định âm thanh kéo dài trong khoảng 1 giờ có thể giúp người tham gia giảm căng thẳng, tức giận, mệt mỏi, lo lắng và trầm cảm… đồng thời làm gia tăng cảm giác khỏe mạnh về mặt tinh thần.
Những người tham gia nghiên cứu cũng đánh giá cơn đau của họ sau khi tắm âm thanh thấp hơn so với trước khi thực hiện phương pháp này, mặc dù vẫn cần phải nghiên cứu thêm để xác định xem liệu mức độ giảm đau có ý nghĩa thống kê hay không.
Thiền âm thanh đã dùng một loạt các bài hát Tây Tạng, âm thanh từ pha lê, cồng chiêng, chuông và didgeridoos (đàn ống Úc). Các loại nhạc cụ sẽ được dùng trong 95% thời lượng của buổi học. Những người tham gia tắm âm thanh sau đó cảm thấy ít căng thẳng và lo lắng hơn đáng kể so với những người chưa từng tắm âm thanh trước đó.
Thực tế âm nhạc và âm thanh luôn tác động đến chúng ta bằng cách làm thay đổi nhịp sinh học hoặc các hệ cơ quan trong cơ thể. Trên thực tế, nó xảy ra một cách tự nhiên trong vòng chưa đầy một phút mà chúng ta không phản ứng gì.
Nhìn chung, phương pháp thiền định này giúp hỗ trợ tốt cho việc kiểm soát căng thẳng và cải thiện sức khỏe.
- Giảm lo âu và trầm cảm:
Một nghiên cứu khác được thực hiện trong 2 tháng tại một trung tâm chăm sóc sức khỏe cho thấy lợi ích tâm lý và sinh lý đáng kể liên quan đến việc “ngâm mình” trong tắm âm thanh bằng bài hát ở Himalaya trong 40 phút.
Theo đó, thử nghiệm này được xác nhận không chỉ thông qua bảng câu hỏi mà còn bằng cách dùng các phương pháp thay đổi nhịp tim để đánh giá khách quan sức khỏe tâm lý và căng thẳng trong suốt thời gian thử nghiệm.
Nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Quốc tế về Thực hành và Nghiên cứu Liệu pháp Tâm lý vào năm 2020, kết luận rằng liệu pháp này “có thể giúp giảm lo lắng và tâm trạng trầm cảm, đồng thời mang lại sự thư giãn cho tâm trí và cơ thể.”
- Giúp thư giãn sâu:
Những chiếc bát Himalaya được sử dụng trong tắm âm thanh có thể kích hoạt hệ thần kinh phó giao cảm và giúp mọi người đạt được sự thư giãn sâu chỉ trong 20 phút. Sự thư giãn mang lại có ý nghĩa thống kê so với chỉ nằm xuống và nhắm mắt trong im lặng, ngay cả khi được đo bằng chỉ số căng thẳng và các thông số sinh lý biến thiên nhịp tim.
Cụ thể, chỉ số căng thẳng tiếp tục giảm theo một cách có ý nghĩa, được thống kê trong mỗi khoảng thời gian năm phút sau đó đối với các buổi tập với bài hát Himalaya.
Ngoài ra, khi bước vào độ tuổi trưởng thành, con người thường rất khó đi vào trạng thái thiền định. Nhưng bằng việc sử dụng âm thanh, cho dù đó là âm thanh sống hay bản ghi âm, đều sẽ giúp cho cơ thể thư giãn và cảm thấy đủ an toàn để tĩnh tâm.
Âm thanh cung cấp sự kích thích nhẹ nhàng cho cơ thể, và sự kích thích nhẹ nhàng đó giúp cơ thể cảm thấy đủ “an toàn” để rơi vào trạng thái thiền định một cách nhanh chóng và sâu sắc.
- Cải thiện tâm trạng, giảm mệt mỏi, huyết áp, nhịp tim:
Tác dụng tiếp theo mà phương pháp thiền âm thanh mang lại là giúp cải thiện tâm trạng, giảm mệt mỏi, bình ổn huyết áp và nhịp tim…
Một nghiên cứu đã xem xét nhiều bằng chứng chọn lọc hơn về tác động của tắm âm thanh đối với sức khỏe con người. Một nghiên cứu thực hiện trên các bệnh nhân ung thư di căn, và một nghiên cứu khác xem xét những người bị đau cột sống mãn tính.
Kết quả đánh giá cho thấy những cải thiện trong tình trạng sức khỏe từ báo cáo, bao gồm giảm đau buồn, lo lắng, trầm cảm, mệt mỏi, căng thẳng, tức giận, nhầm lẫn và cải thiện chỉ số “ham sống”, cũng như những cải thiện được đo lường một cách khách quan về huyết áp, nhịp tim, nhịp hô hấp và các dấu hiệu khác chỉ ra rằng có sự cải thiện thư giãn và giảm căng thẳng.
Theo đó, lắng nghe âm thanh, âm nhạc giúp giảm áp lực máu (huyết áp), điều hoà nhịp tim và hỗ trợ hệ thần kinh đối giao cảm – bộ phận có khả năng ảnh hưởng hệ tiêu hoá và quá trình trao đổi chất. Khi nghe một bài hát hay, bạn sẽ muốn nghe liên tục và hoàn toàn nhập tâm vào chúng, thì những âm thanh xinh đẹp sẽ giúp bạn tiếp nhận thực tại một cách dễ chịu nhất vì các giác quan của bạn đang được tác động đầy nhẹ nhàng.
- Giảm căng thẳng trước khi phẫu thuật:
Tắm âm thanh cũng giúp giảm bớt các cảm xúc như căng thẳng, lo lắng trước khi phẫu thuật.
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Anesthesiology Research and Practice vào năm 2018 bao gồm 60 người tham gia. Một nửa được yêu cầu nghe nhạc của bát hát Tây Tạng (chuông xoay Tây Tạng) trước khi phẫu thuật, và 30 người còn lại được cung cấp tai nghe không có nhạc.
Các nhà nghiên cứu đã thực hiện các bài kiểm tra sinh lý, tâm lý và phát hiện ra rằng nhịp tim và các chỉ số quan trọng khác chỉ ra rằng sự lo lắng được cải thiện ở những người đã nghe nhạc.
Đây là nghiên cứu đầu tiên kiểm tra ảnh hưởng của việc nghe nhạc của bát hát Tây Tạng đối với chứng lo âu trước phẫu thuật. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng nghe nhạc Tây Tạng có thể giúp bệnh nhân kiểm soát sự lo lắng trước khi phẫu thuật và việc thực hiện phương pháp này là một giải pháp can thiệp không xâm lấn, dễ thực hiện và nên được xem xét để thực hành lâm sàng.
- Xoa dịu tâm hồn:
Từng tần số của mỗi dụng cụ sử dụng trong tắm âm thanh sẽ có khả năng chữa lành (khác nhau), và khi kết hợp chúng có thể tạo ra nhịp song âm – loại nhịp khi được xử lý bởi tâm trí có thể thu hút não bộ và đánh lừa sóng não để tạo nên sự đồng điệu với trạng thái vô thức.
Chúng mang đến một chất kích thích mang tính “xoa dịu” nhằm giúp cơ thể cảm thấy đủ an toàn để rơi vào trạng thái thiền định một cách nhanh chóng và sâu nhất có thể. Khi sự thiền định diễn ra, bạn sẽ tập trung vào hơi thở, cảm xúc và cơ thể. Từ đó, giống như một quá trình, bạn sẽ nhẹ nhàng chìm vào giấc ngủ, được trải nghiệm và nhìn thấu chậm rãi thế giới và hiện thực của bạn.
Xem thêm:
Thiền làm đẹp da - tác dụng mà không mỹ phẩm nào sánh kịp
4. Công cụ thường được sử dụng khi thực hiện tắm âm thanh
Âm thanh và các dụng cụ, nhạc cụ tạo ra âm thanh là những vật dụng không thể thiếu trong một buổi thiền âm thanh. Có thể kể ra một số công cụ chủ yếu như:
- Cồng, chiêng
- Chuông
- Bát kim loại
- Bát pha lê
- Các loại âm thanh thiên nhiên (tiếng gió, tiếng chim hót, tiếng mưa, tiếng sóng biển…)
- Các dụng cụ lâu đời như chuông xoay Tây Tạng, cồng chiêng và âm thanh thiên nhiên đều được sử dụng làm phương pháp trị liệu bằng âm thanh.
Trong đó, chuông xoay Tây Tạng được làm từ hợp kim của 7 kim loại quý khác nhau và có sự kết hợp giữa âm thanh và tình linh là một trong những loại được sử dụng phổ biến nhất của phương pháp này. Theo tín ngưỡng, trị liệu bằng chuông xoay Tây Tạng có khả năng tác động vào các hệ thống năng lượng trong cơ thể và mở rộng chúng.
Để tạo ra trải nghiệm tắm âm thanh của riêng bạn, hãy lấy một chuông xoay Tây Tạng và trước khi tạo ra bất kỳ âm thanh nào, hãy cầm nó và đặt ý định thiền định của bạn.
Sau đó, dùng vồ đập nhẹ vào mép chuông. Hãy để tâm trí của bạn tập trung vào âm thanh và tâm tưởng theo những nốt nhạc nhẹ dần. Bạn có thể lặp lại động tác này trong suốt thời gian thiền định. Nhịp điệu chậm được ưu tiên để giúp bạn xoa dịu tâm trí và cơ thể.
Ngoài ra, cồng chiêng đã được sử dụng từ hàng ngàn năm trước Công nguyên làm phương pháp trị liệu bằng âm thanh. Khi thực hiện "Gong bath" (tắm trong tiếng cồng), người tập sẽ thực hiện các âm sắc khác nhau với tiếng cồng chiêng để tạo ra những rung động kết nối cơ thể và tâm trí. Điều này sẽ giúp kích thích tế bào máu và cung cấp máu cho các cơ quan trong cơ thể, đồng thời thư giãn các cơ và kích thích hệ thống limbic (bộ não cảm xúc), tạo ra cảm giác sảng khoái và tràn đầy sinh lực.
Âm thanh thiên nhiên cũng là một nguồn rung động chữa lành mạnh mẽ không thể thiếu trong tắm âm thanh. Tiếng gió, tiếng chim hót, tiếng mưa, tiếng sóng biển, tiếng suối chảy và tiếng rừng reo vui vẻ đều tạo ra một nguồn năng lượng tốt lành, giúp chúng ta kết nối sâu và dễ dàng hơn với bên trong của chúng ta.
Nhìn chung có rất nhiều âm thanh được tạo ra nhưng chủ chốt không nằm ở các loại nhạc cụ, mà quan trọng là tần số của âm thanh mà người hướng dẫn tạo ra.
5. Cách thức thực hiện của tắm âm thanh
Tương tự như yoga, mỗi người thực hiện tắm âm thanh sẽ có những cách riêng để vận hành một buổi trị liệu trơn tru.
Tại căn phòng tiến hành liệu pháp tắm âm thanh, người thực hiện sẽ sử dụng các nhạc cụ cụ thể. Trong quá trình trị liệu, những chiếc chuông được tạo thành từ một số tinh thể và đá quý có khả năng chữa bệnh khác nhau. Ví dụ, đá tourmaline được cho là có thể hấp thụ năng lượng tiêu cực và phát ra năng lượng tích cực.
Ngoài ra, cảm giác trải nghiệm tắm âm thanh của mỗi người sẽ khác nhau. Giống như khi đi ngủ, một số người dễ dàng chìm vào giấc ngủ trong khi những người khác cần nhiều thời gian hơn. Vì vậy, có thể bạn sẽ mất một chút thời gian để tìm được phương thức tắm âm thanh phù hợp.
Cụ thể, các chuyên viên sẽ sử dụng chuông xoay (singing bowl), được cấu thành từ ít nhất 7 loại kim loại với đa dạng kích thước. Tùy vào vị trí đặt chuông so với cơ thể và tần số vang lên, chúng sẽ tạo ra những phản ứng khác nhau và giúp cơ thể rơi vào trạng thái thả lỏng.
Tuy nhiên, nếu chỉ sử dụng mỗi chuông xoay thì chỉ có tác dụng với mỗi phần cố định trên cơ thể. Còn nếu kết hợp chuông với các dụng cụ khác như giọng nói, chiêng,… sẽ tạo ra liệu pháp tắm âm thanh hoàn chỉnh, tác động lên toàn bộ cơ thể bạn, giúp bạn “tắm” trong bể bơi chỉ toàn “âm thanh”.
Tắm âm thanh sẽ sử dụng các nốt âm lặp lại ở những tần số khác nhau để giúp người tham gia thoát khỏi dòng suy nghĩ của mình. Việc sử dụng nhạc cụ nào sẽ hoàn toàn phụ thuộc vào người hướng dẫn.
Định dạng, độ dài và vị trí của một lần tắm âm thanh có thể rất khác nhau, có thể kéo dài từ 5 đến 10 phút hoặc đến vài giờ, nhưng thường kéo dài khoảng một giờ.
Tắm âm thanh cũng có thể diễn ra ở nhiều nơi khác nhau, bao gồm cả các trung tâm thiền hoặc yoga và văn phòng của các học viên âm thanh. Tắm âm ngoài trời có thể được tổ chức trong sân vườn hoặc công viên.
6. Tắm âm thanh trực tuyến và trực tiếp khác gì nhau?
Tùy vào điều kiện cụ thể, bạn có thể thực hiện phương pháp tắm âm thanh trực tuyến (nghe qua điện thoại, xem qua hình ảnh) hoặc thực hiện trực tiếp tại lớp với giáo viên hướng dẫn. Vậy 2 phương pháp này có gì khác nhau?
Khi tắm âm thanh trực tuyến
Nếu không có điều kiện trải nghiệm tắm âm thanh trực tiếp tại phòng tập, bạn có thể thực hiện phương pháp này tại nhà riêng. Hãy tìm kiếm tắm âm thanh hoặc tắm âm thanh thiền trên YouTube và phát một video thu hút bạn.
Nhắm mắt lại, tập trung vào hơi thở và lắng nghe. Tất cả chúng ta đều là những sinh vật có khả năng rung động độc đáo, vì vậy nếu bạn không thích một thiết bị này, hãy thử nghiệm với các phòng tắm âm thanh khác được làm bằng các loại nhạc cụ khác nhau để xem loại nhạc cụ nào giúp bạn cảm thấy tốt nhất.
Nếu có nhiều tiếng ồn khác xung quanh bạn, bạn có thể đeo tai nghe để có thể ngăn chặn tạp âm.
Khi tắm âm thanh trực tiếp
Phương pháp thiền âm thanh trực tiếp sẽ giúp bạn nghe âm thanh tốt hơn và trải nghiệm cảm giác toàn thân hấp thụ các rung động rõ ràng hơn. Bạn cũng có thể tắm âm thanh nhóm hoặc tắm âm thanh cá nhân với hướng dẫn trực tiếp từ một nhà trị liệu chữa bệnh bằng âm thanh.
Lưu ý: Nếu bạn có tiền sử bị động kinh, rối loạn tâm thần đã được chẩn đoán, đang sử dụng máy tạo nhịp tim, van nhân tạo hoặc các bộ phận kim loại do bất kỳ cuộc phẫu thuật nào bên trong cơ thể, hãy kiểm tra với bác sĩ trước khi thử tắm âm trực tiếp hoặc các loại âm thanh liệu pháp trị liệu trực tiếp khác.
Điều quan trọng là bạn phải mặc quần áo thoải mái và lưu ý những gì cần mang theo trong danh sách hoặc quảng cáo cho từng loại tắm âm thanh trong người. Tùy thuộc vào vị trí của phòng tắm âm, các học viên thường khuyến khích người tham gia mang theo một tấm thảm yoga, chăn, gối, gối mắt hoặc ghế gấp và một chai nước để uống khi cần thiết.
7. Phương pháp thiền âm thanh có phù hợp với bạn không?
Tắm âm thanh có thể là một phương pháp thiền tuyệt vời, đặc biệt nếu bạn đang có thói quen chăm sóc bản thân bằng cách thực hành tĩnh tâm và chánh niệm.
Khi bạn thực hành chánh niệm, tức là bạn đang tạo ra một không gian cho chính mình - không gian để suy nghĩ, không gian để thở, để tìm lại bản thân và tách biệt khỏi những phiền não của thế giới bên ngoài, đó là yếu tố quan trọng trong việc tạo ra một cuộc sống lành mạnh và bình yên.
Trên đây là những thông tin về phương pháp tắm âm thanh - một liệu pháp thiền định tốt cho sức khỏe tinh thần và cả thể chất đang rất được quan tâm trong thời gian gần đây. Hy vọng qua đó bạn có thể hiểu hơn về liệu pháp này, chúc bạn luôn mạnh khỏe và may mắn!