(Lichngaytot.com) Nhân năm Mão nói về con mèo để thấy được vẻ đẹp ẩn sau sự mâu thuẫn giữa vẻ ngoài uyển chuyển, dịu dàng, tưởng chừng rất vô hại của chúng nhưng lại cực kỳ giữ dằn mỗi khi đi săn mồi.
Mục lục (Ẩn/Hiện)
1. Nguồn gốc của những chú mèo
Có nhiều thông tin nói về nguồn gốc của chú mèo xuất phát từ các quốc gia khác nhau nhưng nhìn chung chúng đều là từ mèo hoang, mèo rừng được con người thuần hóa thành mèo nhà.
Người ta tin rằng khoảng 3600 năm trước, quá trình thuần hóa mèo xảy ra ở Ai Cập sau khi tìm được hộp sọ của mèo tại khu chôn cất mèo Ai Cập chủ yếu là của loài Felis Silvestris lybica (mèo rừng châu Phi) và chúng là loài mèo hoang dã sống ở châu Á và Bắc Phi.
Tuy nhiên, bằng chứng khảo cổ học cho thấy rằng cho thấy việc thuần hóa mèo có lẽ đã xảy ra cách đây khoảng 10.000 năm hoặc hơn ở Trung Đông, trong khu vực ở Israel và các quốc gia xung quanh vào khoảng 3700 năm trước.
Các nhà nghiên cứu đã giả thuyết rằng, khi người nông dân cổ bắt đầu trồng các loại ngũ cốc tại những vùng này đã thu hút các loài gặm nhấm, từ đó thu hút loài mèo hoang dã đến và đưa loài mèo này ra khỏi môi trường sống hoang dã của chúng và tiến vào cuộc sống gần với loài người.
Chính việc quan sát thấy rằng loài mèo hoang dã bắt loài gặm nhấm hại ngũ cốc nên con người sẽ muốn giữ mèo hoang ở bên cạnh để tiêu diệt loài gặm nhấm hại mùa màng và sau đó dẫn đến việc chúng được thuần hóa.
Những loài mèo dễ gần với con người đã đến gần các khu định cư của con người hơn, và sự tự chọn lọc này đã giúp ích cho quá trình thuần hóa của chúng.
Ghi chép chính xác sớm nhất về quá trình thuần hóa của một con mèo được cố tình chôn cùng chủ nhân của nó trong một ngôi mộ ở Síp vào khoảng 9500 năm trước.
Nhưng người ta cho rằng quá trình thuần hóa đã bắt đầu trước đó một thời gian vì không có con mèo bản địa nào trên đảo Síp.
Năm Mão nói về con mèo |
2. Đặc điểm của mèo không phải ai cũng biết
- Không có các xương đòn cứng: Nhờ thế mà chúng chui qua lỗ hổng có kích thước bằng đầu của chúng một cách dễ dàng.
- Tai vểnh lên: Chúng có tới 32 cơ riêng không liên quan gì đến nhau điều khiển và tinh chỉnh tiếng động, vì thế mèo thường hay vểnh tại lên, chỉ có một số ít giống mèo có tai cụp xuống.
- Nhiệt độ thông thường của mèo là 38 đến 39 độ, ấm hơn so với con người.
- Tim của chúng đập 140 lần trong vòng một phút, đập gấp 2 lần so với nhịp tim con người.
- Xương đuôi của chúng rất dài nên giúp chúng giữ thăng bằng của khung hình để tiện trong việc chuyển dời. Thế nên với loài mèo không đuôi thì không có khả năng lấy lại thăng bằng.
- Mọi thành viên trong gia đình mèo đều thích ngủ “nướng”. Mèo con mới sinh ra hầu như ngủ cả ngày, nhưng ngay cả khi đã lớn chúng cũng ngủ đến 18 tiếng một ngày. Cá biệt có con ngủ đến 20 giờ/ngày.
- Mèo là loài vật đi trên đầu ngón chân, nên đi rất êm, nhẹ nhàng và không gây tiếng động.
- Tầm nhìn của chúng tốt nhất vào ban đêm so với người và kém nhất vào ban ngày.
- Thính giác của chúng có thể nghe ở mức cao hơn 2 quãng so với con người.
- Mèo con đủ 3 tháng tuổi, phải được tiêm phòng bệnh dại và tẩy giun sán ngay sau đó. Và cứ sau 1 năm thì tái tiêm chủng bệnh dại, cứ 6 tháng thì tẩy giun sán một lần.
- Mèo thường hay thở ra tiếng grừ nhỏ mỗi khi chúng ngủ hoặc ngái ngủ, tần suất của âm thanh này là 26 lần mỗi giây, tương đương với công suất một chiếc động cơ diesel không tải.
- Một con mèo trưởng thành có tới 290 chiếc xương, tất nhiên không tính xương của các loài khác trong dạ dày nó.
- Mèo có thể có 5 ngón mỗi chân trước, đây là chuyện bình thường, nhưng chỉ có 4 ngón mỗi chân sau.
- Nhiều con mèo bị lạc dù cách nhà rất xa vẫn có thể tự tìm đường về. Các chuyên gia cho rằng, khả năng trên của mèo dựa vào góc độ ánh sáng Mặt Trời, từ trường Trái đất hoặc khả năng khác gọi là "di chuyển PSI".
- Mèo giao tiếp bằng ngôn ngữ cơ thể: Khi giữa những con mèo xảy ra xung đột, chúng rít lên để đe dọa lẫn nhau. Vì tiếng ồn này có cường độ cao hơn và có phổ âm khác nhau nên về mặt khoa học, tiếng rít không được coi là meo meo. Chúng đơn giản là có những cách giao tiếp khác mà chúng thích sử dụng như chuyển động đuôi, ngôn ngữ cơ thể hoặc la hét.
- Mèo có cảm xúc giống người: Chất xám của mèo có một số điểm tương đồng với bộ não con người. Các chuyên gia cho rằng mèo có thể có những cảm xúc như chúng ta bao gồm hạnh phúc, kích động, tinh nghịch, buồn rầu và tức giận.
- Mèo kêu rừ rừ khi chúng cảm thấy thoải mái, nhưng chúng còn có nhiều lý do chính đáng khác để tạo ra những âm thanh kỳ lạ này. Nó giúp giải phóng các endorphin (những hợp chất đặc biệt của não bộ giúp giảm đau).
- Mèo là loài ăn thịt: Bạn cần cung cấp ít nhất 30% protein trong khẩu phần thức ăn mỗi ngày, nếu chỉ với rau và ngũ cốc thì chúng không sống nổi.
- Mỗi chú mèo cái có thể có sinh từ 3 đến 7 con trong mỗi 4 tháng. Đây chính là lý do tại sao người ta thường thiến mèo đực.
- Mèo uống được nước biển và thận sẽ giúp lọc muối ra khỏi nước. Tuy nhiên, không phải vì điều này mà bạn sẽ cho chú mèo nhà mình ăn mặn nhé vì ăn mặn trong thời gian dài sẽ khiến thận của mèo bị suy nhược, dẫn đến các bệnh nguy hiểm và làm giảm tuổi thọ của chúng.
- Hành động liếm giúp chúng làm sạch mọi vết thương và loại bỏ chấy rận. Nó cũng giúp mèo làm mát trong những ngày nóng nực và hành động này đem lại cảm giác rất dễ chịu cho chúng.
- Mỗi một con mèo có dấu vân mũi riêng, giống như dấu vân tay của con người. Những vết sưng nhỏ và bất thường mà bạn có thể thấy trên mũi mèo là hoàn toàn độc nhất. Về mặt lý thuyết, bạn có thể xác định danh tính từng con mèo bằng dấu vân mũi. Vì vậy, mỗi con mèo là một cá thể vô cùng đặc biệt và duy nhất.
- Mèo con bắt đầu có những giấc mơ khi chúng được 1 tuần tuổi. Mèo con khi sinh ra, hai mắt sẽ nhắm và hai tai cụp lại. Khi chúng mở mắt lần đầu tiên, mắt sẽ có màu xanh. Chúng sẽ đổi màu mắt vài lần trong vài tháng cho đến khi có màu mắt cuối cùng.
- Lưỡi mèo rất ráp và được phủ đầy những gai nhỏ mọc ngược vào trong có nhiều rãnh như những chiếc thìa nhỏ xíu. Cấu tạo này khiến lớp gai rất lý tưởng trong việc “nạo” thịt khỏi xương, nhưng nó cũng giúp mèo uống được nhiều nước trong một lần thè lưỡi và trải đều nước bọt khắp bộ lông của chúng. Như vậy, lưỡi mèo có thể hoạt động đồng thời như một miếng mút xốp và một cái bàn chải cọ.
- Chúng không thể nhìn thấy những thứ ở phía dưới mũi.
- Nhúm lông trong tai của mlèo có tác dụng cách nhiệt và lọc tiếng ồn.
- Mèo Xiêm được nuôi lớn trong phòng ấm sẽ không có màu đen.
- Mèo nhà có thể chạy với tốc độ tối đa gần 50km/h.
- Mèo có thể sống mà không cần uống nước, cơ thể chúng gần như không ra mồ hôi nhiều.
- Chúng không cảm nhận được vị ngọt, vì vậy bạn đừng nghĩ chúng thích ăn bánh kẹo vì thích ngọt. Đừng cho mèo của bạn ăn socola – nó sẽ bị ngộ độc.
3. Vị trí và ý nghĩa của con mão trong 12 con giáp
3.1 Vị trí mèo trong 12 con giáp
Nhân vật thứ tư trong 12 con giáp đối với các nước như Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn độ, Thái Lan... lại là thỏ. Theo truyện cổ của các nước trên, khi Ngọc Hoàng mở cuộc thi chọn 12 con vật để làm đại diện cho 12 năm thì chuột (Tý) đã cố tình mưu mẹo để mèo (Mão) không thể tham gia cuộc thi. Nó thông báo sai giờ tham dự của thi của các con vật nên mèo ngủ quên. Mèo không có mặt trong 12 con giáp và đó là nguyên nhân khiến mèo thù chuột.
Nhưng mèo vẫn xuất hiện trong 12 con giáp của Việt Nam. Theo sự tích 12 con giáp của Việt Nam thì mèo cùng chuột đi thi và tình huống xảy ra đó là cả hai nhờ trâu để quá giang qua một con sông lớn.
Giữa dòng, nhân lúc mèo không để ý, chuột đạp mèo xuống sông, vì thế trâu cõng chuột đến cửa thiên đình sớm nhất. Vóc dáng nhỏ bé nên khi cửa hé mở chuột đã nhanh chóng phóng lên trước, trâu chậm hơn đành xếp thứ hai.
Trong khi đó, mèo may mắn được hổ cứu giúp và họ cùng tới thiên đình và cặp này chiếm vị trí thứ ba và thứ tư trong 12 con giáp.
Có thể thấy, cái kết của sự tích 12 con giáp ở Việt Nam hay các nước đều giống nhau: mèo thù chuột do trong quá trình tham gia cuộc thi chúng có mâu thuẫn với nhau.
Giữa dòng, nhân lúc mèo không để ý, chuột đạp mèo xuống sông, vì thế trâu cõng chuột đến cửa thiên đình sớm nhất. Vóc dáng nhỏ bé nên khi cửa hé mở chuột đã nhanh chóng phóng lên trước, trâu chậm hơn đành xếp thứ hai.
Trong khi đó, mèo may mắn được hổ cứu giúp và họ cùng tới thiên đình và cặp này chiếm vị trí thứ ba và thứ tư trong 12 con giáp.
Có thể thấy, cái kết của sự tích 12 con giáp ở Việt Nam hay các nước đều giống nhau: mèo thù chuột do trong quá trình tham gia cuộc thi chúng có mâu thuẫn với nhau.
3.2 Ý nghĩa của mèo trong 12 con giáp
Vì dáng điệu con mèo dịu dàng, nhanh nhẹn khôn khéo, coi như nhàn hạ nên được chọn làm biểu tượng cho chi Mão trong 12 địa chi, đề tính thời gian theo âm lịch.
- Giờ Mão từ từ 5-7 giờ của buổi bình minh, giờ con mèo no nê ngơi nghỉ sau khi săn mồi . Từ giờ Mão, phương Đông nhuốm hồng ánh dương rồi tỏa lên bầu trời những tia sáng đẹp.
- Ngày Mão thường là những ngày có nhiều điều nên làm mà ít điều cấm kỵ.
- Tháng Mão là tháng 2 - tháng giữa mùa Xuân, thời tiết mát mẻ, khí trời bắt đầu ấm, mưa bụi bay nhè nhẹ, cây cối nảy lộc đâm chồi. Vì thế, Mão trong ngũ hành được gắn với mùa Xuân, thuộc hành Mộc, hàm ý dương khí bắt đầu thịnh, vạn vật sáng tươi.
- Năm Mão là năm thứ 4 theo cách tính âm lịch, qua chu kỳ 12 năm lại tới năm Mão, năm có vũ điều phong thuận, làm ăn thuận lợi, dễ được mùa.
Trong cuộc sống, người ta gắn liền hình ảnh của mèo với hàm ý một cái gì nghiêm túc, tử tế; phần lớn gắn với những gì đáng phê phán.
Trong văn học nghệ thuật, nhất là mảng dân gian, hình ảnh mèo già hóa cáo khiến người ta nghĩ tới nhân vật phản diện. Khi cần diễn đạt sự hư hỏng, người ta nghĩ ngay đến những con mèo hoang sống lang thang ở những nơi tăm tối, nhơ bẩn.
Trong 12 con giáp, mèo là con vật dịu dàng nhất. Chi Mão có con mèo cầm tinh, nên để đoán thời vận cho người tuổi mão, người ta tìm ra những tính nết của con mèo, rồi bàn rộng ra áp dụng cho cái gọi là vận mệnh của người sinh năm Mão.
Ảnh hưởng của thiên nhiên vũ trụ dường như cũng theo chu kỳ mà lặp lại, khiến cho người sinh ra trong năm Mão tuy không thuộc loại nghiêng nước nghiêng thành, nhưng lại toát ra một khí chất đặc biệt, rất dịu dàng, luôn mong muốn mọi người đều là bạn, nên cũng được nhiều người thương mến.
Tuy nhiên, người tuổi Mão cũng rất hiếu động, quyết không ngồi yên khi họ bị chèn ép, mà ngay lập tức họ có phản ứng thích hợp.
Trong văn học nghệ thuật, nhất là mảng dân gian, hình ảnh mèo già hóa cáo khiến người ta nghĩ tới nhân vật phản diện. Khi cần diễn đạt sự hư hỏng, người ta nghĩ ngay đến những con mèo hoang sống lang thang ở những nơi tăm tối, nhơ bẩn.
Trong 12 con giáp, mèo là con vật dịu dàng nhất. Chi Mão có con mèo cầm tinh, nên để đoán thời vận cho người tuổi mão, người ta tìm ra những tính nết của con mèo, rồi bàn rộng ra áp dụng cho cái gọi là vận mệnh của người sinh năm Mão.
Ảnh hưởng của thiên nhiên vũ trụ dường như cũng theo chu kỳ mà lặp lại, khiến cho người sinh ra trong năm Mão tuy không thuộc loại nghiêng nước nghiêng thành, nhưng lại toát ra một khí chất đặc biệt, rất dịu dàng, luôn mong muốn mọi người đều là bạn, nên cũng được nhiều người thương mến.
Tuy nhiên, người tuổi Mão cũng rất hiếu động, quyết không ngồi yên khi họ bị chèn ép, mà ngay lập tức họ có phản ứng thích hợp.
4. Những quan niệm khác nhau về mèo
Năm Mão nói về con mèo chúng ta mới thấy chủ đề về con vật này luôn gây tranh cãi. Sở dĩ có sự không đồng nhất trong quan niệm về mèo, ngoài vấn đề văn hóa, có lẽ còn bởi sự mâu thuẫn từ hình thức đến đời sống của chúng.
- Trung Quốc: Tin rằng con mèo là sứ giả của điềm lành, chính vì thế mà họ dùng mèo xua đuổi ma quỷ bảo vệ ngôi nhà của mình. Nhiều nơi ở Trung Quốc người dần còn mô phỏng động tác của mèo trong các điệu múa cầu mong cho mùa màng.
Người Đông phương hâm mộ vẻ đẹp và sự huyền bí của mèo. Con vật này trở thành chủ đề hấp dẫn cho các nghệ sĩ và văn sĩ tại Trung Hoa và Nhật Bản.
- Nhật Bản, tuy mèo không nằm trong 12 con giáp, nhưng mèo lại là biểu tượng của sự may mắn, qua câu chuyện nổi tiếng về “Chú mèo vẫy tay” Tama đã cứu sống một vị lãnh chúa khỏi bị cây đổ do sét đánh. Và ngày nay tại Nhật Bản, ngôi đền thờ chú mèo Tama này vẫn còn tồn tại.
Ở Nhật Bản, nuôi một con mèo đen thường là dấu hiệu của nhiều phụ nữ theo đuổi.
- Người Ai cập cổ đại khắc họa mèo như một vị thần có khả năng ban phúc và bảo hộ. Mèo là con vật huyền bí. Người Ai Cập cổ còn tôn thờ nhiều thần mèo khác, nhưng nổi bật nhất là thần mèo Bastet, dưới hình dạng một phụ nữ với cái đầu mèo đen. Đây là vị thần bảo trợ phụ nữ và trẻ em, được người dân Ai Cập ngưỡng mộ và tôn thờ.
- Ở Đức, một con mèo đen băng qua đường của bạn từ phải sang trái thường là dấu hiệu cho thấy những điều tốt đẹp đang ở phía trước.
- Campuchia: Đất nước dùng mèo như vật dâng cúng trong các lễ hội cầu mưa.
- Ấn Độ: Mèo tượng trưng cho kẻ khổ hạnh đi tìm phúc lạc.
- Người cổ Hy lạp và La mã đã nuôi mèo để diệt loài gặm nhấm.
- Trong một vài nền văn hóa ở Châu Phi, mèo tượng trưng cho sự tài giỏi, có khả năng thấu thị, giống như những nhà tiên tri.
- Bắc Mỹ: Họ đặc biệt được quý trọng mèo, người ta coi mèo tượng trưng cho kẻ có chí lớn, biết cách đạt được mục đích.
- Tại Rôm, mèo đã là biểu tượng của tự do và được coi là thần bảo hộ cho các bà nội trợ.
- Trung Quốc: Tin rằng con mèo là sứ giả của điềm lành, chính vì thế mà họ dùng mèo xua đuổi ma quỷ bảo vệ ngôi nhà của mình. Nhiều nơi ở Trung Quốc người dần còn mô phỏng động tác của mèo trong các điệu múa cầu mong cho mùa màng.
Người Đông phương hâm mộ vẻ đẹp và sự huyền bí của mèo. Con vật này trở thành chủ đề hấp dẫn cho các nghệ sĩ và văn sĩ tại Trung Hoa và Nhật Bản.
- Nhật Bản, tuy mèo không nằm trong 12 con giáp, nhưng mèo lại là biểu tượng của sự may mắn, qua câu chuyện nổi tiếng về “Chú mèo vẫy tay” Tama đã cứu sống một vị lãnh chúa khỏi bị cây đổ do sét đánh. Và ngày nay tại Nhật Bản, ngôi đền thờ chú mèo Tama này vẫn còn tồn tại.
Ở Nhật Bản, nuôi một con mèo đen thường là dấu hiệu của nhiều phụ nữ theo đuổi.
- Người Ai cập cổ đại khắc họa mèo như một vị thần có khả năng ban phúc và bảo hộ. Mèo là con vật huyền bí. Người Ai Cập cổ còn tôn thờ nhiều thần mèo khác, nhưng nổi bật nhất là thần mèo Bastet, dưới hình dạng một phụ nữ với cái đầu mèo đen. Đây là vị thần bảo trợ phụ nữ và trẻ em, được người dân Ai Cập ngưỡng mộ và tôn thờ.
- Ở Đức, một con mèo đen băng qua đường của bạn từ phải sang trái thường là dấu hiệu cho thấy những điều tốt đẹp đang ở phía trước.
- Campuchia: Đất nước dùng mèo như vật dâng cúng trong các lễ hội cầu mưa.
- Ấn Độ: Mèo tượng trưng cho kẻ khổ hạnh đi tìm phúc lạc.
- Người cổ Hy lạp và La mã đã nuôi mèo để diệt loài gặm nhấm.
- Trong một vài nền văn hóa ở Châu Phi, mèo tượng trưng cho sự tài giỏi, có khả năng thấu thị, giống như những nhà tiên tri.
- Bắc Mỹ: Họ đặc biệt được quý trọng mèo, người ta coi mèo tượng trưng cho kẻ có chí lớn, biết cách đạt được mục đích.
- Tại Rôm, mèo đã là biểu tượng của tự do và được coi là thần bảo hộ cho các bà nội trợ.