Chúng ta đang nhìn đời bằng gam màu loang lổ cảm xúc của chính mình

 

 

Có câu chuyện kể rằng, một đôi vợ chồng trẻ vừa dọn đến ở trong một khu phố mới. Sáng hôm sau, vào lúc hai vợ chồng ăn điểm tâm, người vợ thấy bà hàng xóm giăng tấm vải trên giàn phơi.

 

“Tấm vải bẩn thật” – Cô vợ thốt lên. “Bà ấy không biết giặt, có lẽ bà ấy cần một loại xà phòng mới thì giặt sẽ sạch hơn”.

 

Người chồng nhìn cảnh ấy nhưng vẫn lặng im. Thế là, vẫn những lời bình phẩm ấy cứ thốt ra từ miệng cô vợ mỗi ngày, sau khi nhìn thấy bà hàng xóm phơi đồ trong sân.

 

Một tháng sau, vào một buổi sáng, người vợ ngạc nhiên vì thấy tấm vải của bà hàng xóm rất sạch, nên cô nói với chồng: “Anh nhìn kìa! Bây giờ bà ấy đã biết cách giặt tấm vải rồi. Ai đã dạy bà ấy thế nhỉ?”

 

Người chồng đáp: “Không. Sáng nay anh dậy sớm và đã lau kính cửa sổ nhà mình đấy”.

 

Thực ra mỗi người trong chúng ta, ai cũng đều giống như cô vợ trong câu truyện kia. Chúng ta đang nhìn đời, nhìn người qua lăng kính loang lổ những vệt màu của cảm xúc, bám dày lớp bụi bặm của thành kiến và những kinh nghiệm thương đau. Chúng ta trở nên phán xét, bực dọc và bất an trước những gì mà tự mình cho là “lỗi lầm của người khác”.

 

Một điều dễ nhận diện là khi tâm trạng vui vẻ, chúng ta nhìn ai cũng thấy dễ chịu, gặp chuyện gì cũng dễ tha thứ. Chúng ta có thể mỉm cười trước những trò nghịch ngợm của lũ trẻ, đủ sự khoan dung và tha thứ để nhẫn nại một lời nói khó nghe, những chuyện tưởng chừng khó chấp nhận, thì chúng ta cũng dễ dàng thỏa hiệp. Những lúc ấy, dường như cả thế giới đều trở nên hòa ái, mọi chuyện trôi qua một cách nhẹ nhàng. Đó là lý do người có lòng khoan dung nhất định sẽ thành công.

 

Vậy mà, chỉ cần một chút lo lắng dâng lên trong lòng, những muộn phiền về quá khứ, nỗi sợ hãi về tương lai sẽ lập tức khiến cho cái thế giới vốn đang đẹp đẽ kia liền biến thành một chốn đầy những chuyện xấu xa, phiền phức. Khi ấy những tiếng hò hét cười đùa của lũ trẻ sẽ trở thành những âm thanh khó chịu, một lời nói không vừa ý dễ dàng khiến cho ta sân si giận hờn hoặc tổn thương, những chuyện nhỏ mà lúc bình thường không đáng bận tâm, bỗng trở thành một nỗi phiền não quá sức chịu đựng. 

 

Sáng ngày ra gặp chuyện gì xui xẻo là bạn nhận định luôn là một ngày xui, làm việc gì cũng không thành. Bạn không biết rằng chính tâm trạng không tốt nên bạn nhìn mọi thứ theo con mắt tiêu cực, sự bực bội che mờ sự sáng suốt của tâm trí.
 

Vậy đấy, kỳ thực, không phải là thế giới có vấn đề, hay người khác quá sai quấy, mà vấn đề nằm chính ngay nơi tâm ta. 
 

Chúng ta thường có xu hướng chỉ làm những gì mình thích, không thoải mái với những gì mình không thích. Lại thêm việc phóng đại mọi ưu điểm của những người mình thích khiến khó nhận ra những sai lầm trong cách tư duy hay tuyệt đối hóa mọi chuyện.
 

Điều tương tự cũng xảy ra khi chúng ta thường “chuyên bé xé ra to” những gì mình không thích. Khi nhấn mạnh lỗi lầm của người khác, chúng ta vô tình truyền sang người nghe những cảm xúc tiêu cực, bất an. Dòng tâm thức của chúng ta cũng trở nên lộn xộn, đầy những rắc rối y như câu chuyện mà mình đang kể. Theo đó, ấn tượng mà ta để lại trong lòng những người khác chỉ là những cảm giác tiêu cực, để rồi một cách rất tự nhiên, họ sẽ áp dụng đúng sự phê phán, soi xét đó trở lại cho ta.

 

Hai thái cực nói trên, kể cả việc phóng đại những điều mình thích và phản ứng kịch liệt với điều mình không ưa, tựu chung đều là những cách nhìn thế giới còn chưa đúng đắn. Nên chăng, chúng ta hãy dùng cặp mắt sáng suốt của trí tuệ, dùng tâm thái thiện lương để nhìn nhận cuộc đời.
 

Thời gian đã khiến cho chúng ta mất đi cái nhìn trong sáng về thế giới, đánh mất những rung cảm hạnh phúc trước cuộc sống vốn đầy màu nhiệm và bình an. Chúng ta không có thời gian dừng lại để lắng nghe bản thân và chăm sóc chính mình, mà cứ mải chạy rong ruổi theo những suy nghĩ đúng sai, phải quấy về cuộc đời và về người khác.

Tham khảo: Sống khiêm tốn mới là đỉnh cao của sự hiểu biết

 

Xét cho cùng, lỗi lầm dù của ai đi chăng nữa, vốn chẳng hề ảnh hưởng đến tư cách và phẩm chất của chúng ta. Nó chắc chắn không làm cho chúng ta trở nên đẹp đẽ gì hơn khi phê phán người khác. Mà chính thái độ tiêu cực, thói quen chỉ trích mới khiến chúng ta mắc lỗi với bản thân mình và trở nên xấu đi trong mắt của mọi người.

Chê bai người khác một cách quá quắt và hợm hĩnh không bao giờ có tác dụng tôn cao bản thân mình lên mà luôn có tác dụng ngược lại. Hãy nhớ vỏ quýt dày thì có móng tay nhọn vì thế nếu không muốn mất mặt trước đám đông, hãy luôn khiêm tốn và học cách sống đẹp hơn trong mắt mọi người. 

 

Tìm lỗi của người khác, là tự đem rác rưởi của họ về cất trong nhà. Mỗi phút chúng ta để tâm đến chuyện không tốt, thì mất đi một phút vui vẻ không thể lấy lại. Cuộc đời ngắn ngủi lắm, sẽ chẳng ai có khả năng và trách nghiệm níu giữ cho ta những thời khắc sinh mệnh đang vùn vụt trôi qua. Vậy chúng ta có còn muốn phí hoài cuộc sống để đi phán xét những sai lầm của người khác?

Khổng Tử từng dạy rằng: đừng than phiền về tuyết trên nóc nhà hàng xóm khi ngưỡng cửa nhà bạn chưa sạch. Không phải chúng ta lúc nào cũng nhìn ra vấn đề của mình nhưng lại nhìn chuyện của người khác rất tỏ tường. Nhưng thực tế không phải lúc nào chúng ta cũng kiềm chế được bản thân khi buông ra những lời cay nghiệt.

Tham khảo: Thế nào là THAM, SÂN, SI? Làm sao để kiềm chế?

Bạn hoàn toàn có thể nói những lời nhẹ nhàng hơn tốt đẹp hơn khi bạn kiểm soát được hành vi, lời nói của mình. Hãy học cách sống đẹp, nhìn mọi việc từ nhiều khía cạnh, có như thế bạn mới nhìn nhận mọi việc khách quan hơn. Đừng bao giờ vội vàng khi đánh giá, nhận xét hay lên án, chỉ trích một ai đó. Bởi lời nói khi được nói ra khó lòng rút lại được. 
 

Bạn không cần phải giả vờ như thể mình không phán xét người khác bao giờ. Vì thực tế không ai hoàn hảo cả, đều có đôi lần lỡ lời làm tổn thương người khác. Vì thế, việc này đòi hỏi sự luyện tập. Hãy học cách xem việc phán xét người khác là một dấu hiệu cảnh báo. Hãy cẩn thận nhận ra khi có những dấu hiệu cho biết bạn đang phán xét – đó là khi bạn giận dữ, chán ghét, khinh thường, phàn nàn hoặc nói xấu ai đó. Hãy nhận biết những suy nghĩ và cảm nhận của mình.

 

Sau khi bạn phát hiện ra dấu hiệu cảnh báo, hãy dừng lại và thắc mắc (bạn không cần phải bực bội với bản thân). Sau đó hãy tự vấn: Chắc họ có nguyên nhân thầm kín nào đó nên mới thế. Mình có thể giúp đỡ người đó như thế nào? Họ đang cần gì? Đôi khi họ chỉ cần một người lắng nghe, một người bạn, một người không phán xét, một người biết chấp nhận họ. Thỉnh thoảng họ còn cần nhiều hơn thế – một lời khuyên, sự chỉ dẫn, hay một cái ôm.
 

Nhưng trong lúc phán xét, bạn không thể giúp đỡ họ. Chỉ khi bạn từ bỏ ý nghĩ phán xét khi nó vừa xuất hiện và nỗ lực để chấp nhận, tìm hiểu và cảm thông với người khác, bạn mới có thể thật sự giúp họ. Và một cách ngẫu nhiên, bạn sẽ cảm thấy hạnh phúc hơn rất nhiều trong hành trình trên con đường học cách sống đẹp và ý nghĩa.

Tin bài cùng chuyên mục: