1. Lâm nguy mạo hiểm cứu mẹ chồng
Cô dường như không biết sợ hãi là gì khi đích thân đến doanh trại quân giặc, thấy bất cứ ai ở đây đi ra cũng liền cúi đầu, xin thả mẹ chồng ra, cho bà cơ hội sống nốt tuổi già.
Lòng hiếu thuận của cô cuối cùng đã khiến quân giặc cảm động, và đã thả mẹ chồng cô ra. Dù sức lực đã gần như cạn kiệt vì mệt mỏi nhưng cô vẫn sẵn lòng vừa đi vừa bò, đưa bà về đến nhà.
Bài học: Hành động dũng cảm, quên mình cứu mẹ của vợ Trần Sân thật đáng nể vì không phải ai cũng làm được việc đó. Đây hoàn toàn không phải là hành động bộc phát, nó xuất phát từ tình yêu, sự tôn trọng của nàng dâu đối với mẹ chồng.
Có thể nói, việc hiếu lễ không chỉ đối với bố mẹ ruột mà còn là đối với bố mẹ chồng. Ta không nên so bì hơn thua mẹ mình với mẹ chồng vì ai cũng là đấng sinh thành, đều rất đáng để hàm ơn.
Câu chuyện về vợ hiền thảo của cổ nhân |
2. Vợ xấu lấy chồng nghèo
Trong huyện có một cô gái nhà họ Mạnh, ngoại hình không được vừa mắt cho lắm vì cô vừa mập vừa đen lại vừa xấu, thô kệch không ai bằng. Thế nhưng cô lại rất mạnh khỏe, thậm chí có thể nhấc bổng chiếc cối đá.
Mạnh Quang mãi chưa chịu lấy chồng mặc dù có người đến làm mai, nhưng cô không đồng ý, bố mẹ gặng hỏi mãi cô mới nói rằng:
- Nếu lấy chồng thì nhất định phải lấy người tài đức vẹn toàn như Lương Hồng.
- Người ta muốn cưới là người vợ mặc quần áo thô, như thế mới có thể cùng ta ẩn cư trong núi sâu. Cô mặc gấm thêu, mặt thoa phấn, đâu phải là người mà ta mong đợi?
- Thiếp làm như thế này là muốn xem chí hướng của chàng rốt cuộc như thế nào? Thiếp đã chuẩn bị trang phục sống ẩn cư rồi.
Tương truyền khi Mạnh Quang theo Lương Hồng đến đất Ngô làm mướn, mỗi khi Lương Hồng về nhà, Mạnh Quang đã chuẩn bị sẵn thức ăn, nâng chiếc án (mâm) lên ngang tầm chân mày, thể hiện lòng kính trọng đối với người chồng.
Bài học: Người trong dân gian luôn đề cao phụ nữ phải có nhan sắc, đàn ông phải kiếm được tiền thế nhưng nó không nên là tiêu chuẩn cho tất cả vì bên cạnh đó thì đạo đức của một con người cũng cần phải được soi xét.
Qua câu chuyện trên Lương Hồng tuy nghèo nhưng vẫn có được người vợ yêu thương, chăm lo cho mình, còn Mạnh Quang tuy vẻ ngoài xấu xí nhưng lại là người vợ tào khang, rất đáng trân trọng. Hạnh phúc của họ không đi theo quy chuẩn chung là vợ đẹp, chồng giàu như cách chúng ta vẫn định nghĩa. Hạnh phúc rất đơn giản, miễn là vợ chồng cùng đồng lòng vượt qua khó khăn, khổ ải của cuộc sống.
Cổ nhân khuyên những điều đại kỵ được truyền tụng qua bao đời vẫn luôn là thước đo đúng đắn để con người noi theo. Chung quy vẫn là dẫn dắt nhân tâm hướng
3. Vợ khôn giúp chồng tỉnh thức
- Trước kia thiếp ở nhà chàng, trong nhà không có chiếc nồi lớn đa dụng, chỉ có một chiếc nồi nhỏ, nhưng vẫn có thể khoản đãi tân khách và bằng hữu. Hiện nay, trong nhà chất đầy báu vật, nhưng lại không làm những việc nhân nghĩa. Cho dù đã phú quý rồi, nhưng có hay ho gì đâu.
Bài học: Những lời của Ngưu thị như đang soi chiếu tâm can của chồng mình để ông nhận ra rằng mình đang đi sai hướng. Lâu nay ông được đổi đời, sống trong nhung lụa nhưng thật tâm thì không thấy vui.
Cuộc sống đâu chỉ có tiền bạc, lụa là, gấm vóc. Bên cạnh đó còn là tình người, sự tôn trọng của anh em, bạn bè... Thế nhưng đôi khi ta chạy theo tiền bạc mà bỏ quên tất cả để rồi cuối cùng lại hối hận.
May mắn của Chung Doãn Chương đó là có người vợ của mình ở bên nhắc nhở để ông biết rằng quay đầu là bờ, việc cần làm là vun đắp tình nghĩa chứ không phải chạy theo mãi với tiền bạc, cuộc sống như thế càng mỏi mệt và buồn chán hơn mà thôi.
4. Người vợ xấu xí khiến chồng kính nể
- Nhà họ Nguyễn đã gả cô con gái xấu xí cho anh tất có nguyên nhân, anh nên tìm hiểu thử xem.
Hứa Doãn nghe theo lời Hoàn Phạm vào phòng nhưng chỉ một lát liền muốn đứng dậy rời đi khi nhìn thấy dung mạo xấu xí của vợ.
Vợ ông hiểu chuyện liền nắm lấy vạt áo giữ ông lại, lúc này Hứa Doãn mới nói với vợ rằng:
- Là người phụ nữ, cần phải có đủ tứ đức, xin hỏi cô có được bao nhiêu đức?
- Thiếp là cô dâu mới, thứ duy nhất không có chỉ là dung mạo đẹp đẽ, thế nhưng thiếp cũng nghe nói: Kẻ sĩ cần phải có trăm loại phẩm hạnh, không biết phu quân có được bao nhiêu?
- Ta có đủ cả.
- Kẻ sĩ có trăm loại phẩm hạnh, đức đứng đầu. Phu quân háo sắc chứ không hiếu đức, sao có thể nói là có đủ cả được?
Bài học: Câu chuyện giữa Nguyễn Nữ và Hứa Doãn là một trong những câu chuyện về vợ hiền thảo của cổ nhân được nhiều người kể nhất như là lời nhắc nhở chúng ta rằng đừng chỉ nhìn ngoại hình mà đánh giá người khác. Đôi khi cốt cách thanh cao và trí tuệ của họ mới là thứ đáng quan tâm vì nó sẽ khiến ta thực lòng tôn trọng, nó có giá trị lâu dài hơn cả nhan sắc.
Tuy nhiên, hôn nhân thời xưa không chỉ dựa vào tình cảm mà còn phải dựa vào việc tu dưỡng phẩm hạnh bản thân và thuận theo quy luật tương sinh tương khắc trong tự nhiên mà kết thiện duyên, hóa giải ác duyên, cùng nhau chung sống tới khi đầu bạc răng long.
Vì thế nền tảng của hôn nhân trong lý niệm của người xưa là trách nhiệm và đạo đức, không chỉ có tình cảm đơn thuần như lúc trai gái yêu nhau.