Cả ngàn đời cổ nhân vẫn dùng những cách này đánh giá người khác

Nhiều người chỉ vì có tiền bạc, địa vị mới đến bên nhau nên chẳng thể bền. Hay cả trong tình yêu chỉ vì xinh đẹp mới quan tâm chăm sóc nhưng một thời gian sau thì chẳng thể chấp nhận được tính cách của nhau.

Thế nên "thời gian" là phép thử cực kỳ quý giá và cũng là cách đánh giá người khác của cổ nhân luôn sử dụng từ xưa tới nay.

Sự thật là những người bên ngoài có vẻ bóng bảy, hào sảng, tài năng,... nhưng theo thời gian thì ta mới có thể biết rằng vẻ ngoài đó để che đậy một con người tiểu nhân bên trong. 
 

Nhìn chung, tính cách ẩn sâu bên trong một người theo thời gian không thể nào giấu nổi, vào đúng hoàn cảnh, nó sẽ bộc phát ra ngoài. 

Bạch Cư Dị: “Chu Công khủng cụ lưu ngôn nhật, Vương Mãng khiêm cung vị thoán thì. Hướng sử đương sơ thân tiện tử, nhất sinh chân ngụy phục thùy tri?”.

Câu trên được hiểu như sau: Sau khi Vũ Vương chết, Chu Công phò tá Thành Vương, tuy rất trung thành nhưng có lời đồn ông có ý cướp ngôi vua.

Trong khi đó, Vương Mãng đã từng tỏ vẻ khiêm nhường đối đãi kẻ sỹ, cứu trợ giúp người nhưng lại là giả dạng là bậc quân tử hiền lương. Sau này Vương Mãng thành kẻ nghịch thần làm loạn cướp ngôi vua.

Người ngoài nhìn vào hai người đó sẽ không biết rõ ai thực sự là thiện ác tốt xấu. Thế nên phải chờ đến một thời gian mới có thể thử thách con người, cuối cùng họ cũng sẽ hiện nguyên hình.

 

Đánh giá người qua thời gian là cách hay tuy nhiên không phải khi nào cũng hiệu quả. Có những việc ta cần đánh giá nhanh để ra quyết định, không có nhiều thời gian. Thế nên ta chỉ còn cách thu lượm thông tin từ những người liên quan tới họ.

Một người nào đó chắc chắn tương tác với rất nhiều người trước khi gặp bạn. Thế nên để biết thêm về người này, ta có thể dò hỏi thông tin về họ. 

 

Người bạn thân thường sẽ tìm cách nói tốt về họ, kẻ thù sẽ nói xấu, hàng xóm sẽ nói ý kiến cá nhân,... nhìn chung sẽ có nhiều ý kiến xung quanh họ. Có những ý kiến giống, có những ý kiến khác, điều bạn lưu ý là điểm chung mọi người nhận xét về họ.

Điểm tương đồng giữa các nhận xét cũng có thể là nét nổi bật nhất trong tính cách, từ đó bạn có thể đánh giá được đối phương.

 

Sau một thời gian thân thiết, ta sẽ hiểu rõ ưu và nhược điểm của đối phương. Thế nên không ít trường hợp là bạn thân nhưng khi ở chung với nhau lại bắt đầu có những mâu thuẫn vì đã hiểu hết về nhau.

Khi có cơ hội cùng đồng hành kể cả trong sinh hoạt hàng ngày thì những cử chỉ nhỏ, những sâu kín trong lòng họ chỉ cần quan sát một chút ta cũng đã có thể đánh giá được vấn đề.

Thông qua phân tích thái độ người ta khi đối diện với các hoàn cảnh khác nhau để hiểu rõ nhân phẩm của họ. Khi một người vào hoàn cảnh thuận lợi, hãy xem những người mà anh ta tiếp đãi. Khi một người ở địa vị cao sang, hãy xem những người mà anh ta tiến cử.

Khi một người giàu có, hãy xem khách của họ. Khi một người lắng nghe ý kiến của người khác, hãy xem những ý kiến của họ. Khi một người nhàn cư vô sự, hãy xem sở thích của anh ta. Khi một người ở trạng thái thư giãn, hãy xem lời ăn tiếng nói của anh ta. Khi một người nghèo khó, hãy xem những gì anh ta không nhận. Khi một người ở địa vị thấp hèn, hãy xem những gì anh ta nhất quyết giữ.

 

Sở thích và ham muốn của mỗi người phản ánh khá rõ ràng về họ. Thế nên một trong những cách đánh giá người khác của người xưa đó là quan sát sở thích và ham muốn của đối phương. Sự thật thì một người ngại việc khó thì ít cơ hội thành công, một người dám dấn thân thì một ngày nào đó, họ cũng tìm được vị thế cho mình.

Quan sát cách thức thực hiện của một người từ đó có thể thấy phương thức làm việc của họ có thỏa đáng hay không. Xem xét họ có an tâm vui thích về điều gì, từ đó có thể thấy giới hạn chuẩn mực nguyên tắc của họ. Nếu bạn thấy rõ cả 3 điểm này thì không ai có thể lừa dối che giấu bạn được.

Ngụ ngôn Hy Lạp kể về vị vua nuôi vài con khỉ trong nhà và luyện cho chúng cách nhảy múa, giống như người thật. Một ngày kia, nhà vua cho khỉ nhảy múa cho các quần thần thưởng thức. Diễn xuất điêu luyện của lũ khỉ đã nhận được nhiều tràng vỗ tay khen ngợi.

Nhưngcó một vị cố tình đánh rơi một trái chuối, những chú khỉ thấy vậy liền lao vào để tranh nhau trái chuối. Kết quả là cuộc trình diễn trở thành trò vui cho mọi người.

6. Đánh giá qua hành xử với "lục thân", "tứ ẩn"

Xem thêm tin liên quan cùng chuyên mục: